Mikołaj Herburt Odnowski
Mikołaj Herburt Odnowski z Odnowa[1] i Felsztyna herbu Herburt (zm. w 1555 roku, pochowany we Lwowie) – syn Piotra, wnuk Jana z Odnowa, prawnuk Frydrusza z Chlipel, wojewoda krakowski do 1555, wojewoda sandomierski do 1553, kasztelan przemyski od 1538, starosta generalny ruski w latach 1537-1555[2], starosta krasnostawski (1550), kasztelan biecki i starosta sądecki, doradca królowej Bony.
 Mikolaj Herburt Odnowski. Drewniana figura 1550-1551 autorstwa Pancrazio Lyabenvolfa z Norybergi | |
 Herburt | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Ojciec | |
| Żona |
Anna z Bobrku Ligęzówna |
Żonaty z Anną, córką burgrabiego krakowskiego Stanisława Feliksa Ligęzy[3]. Właściciel zamku w Zboiskach 1529, który rozbudował i umocnił istniejące założenie.
Poseł na sejm piotrkowski 1533 roku z ziemi lwowskiej[4].
Właściciel kompleksu dóbr na Pogórzu Bukowskim, Tokarni, Osławicy, Zahoczewia, zamku i folwarku w Zboiskach, sołectwo we wsi Prusiek, Bukowska z folwarkiem, Wolicy, Woli Piotrowej, Karlikowa, Przybyszowa, Płonnej wraz z folwarkiem, Wysoczan, Kamiennego, Mchawy, Żernicy, Roztoki Dolne, Kalnica, Graniczna, Radoszyc, które otrzymał za zasługi w roku 1539, oraz wsi Osławica, Dołżyca, Czystohorb, Jawornik, Wisłok Wielki. Dzierżawami dożywotnimi były wsie Artasów, Koszelów, Stroniatyn i Zachorzyce. Dobra dziedziczne Odnów i Sulinów. Z braku męskiego potomka dobra te miały przypaść stryjowi Janowi Herburtowi z Felsztyna. Mikołaj Herburt był fundatorem (1538) gotycko-renesansowego kościoła pw. św. Mikołaja w Kulikowie na ziemi lwowskiej.
Rodzeństwo; siostry: Katarzyna, Anna, Elżbieta i Barbara żona Stanisława Reya[5] z Nagłowic, matka Mikołaja Reja[6].
Jego siostrzeńcem był Piotr Barzy, starosta lwowski[7].
Przypisy
edytuj- ↑ Obecnie ukr. Уднів, pl. Udnów - parafia Kulikowo, 18 km od Żółkwi
- ↑ Urzędnicy województwa ruskiego XIV-XVIII wieku. (Ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy. Oprac. Kazimierz Przyboś. 1987, s. 152.
- ↑ Zbigniew Anusik, Kasztelana sandomierskiego Mikołaja Spytka Ligęzy (ok. 1563–1637) sprawy rodzinne i majątkowe. Przyczynek do genealogii i dziejów gorzyckiej linii rodziny Ligęzów herbu Półkozic, w: Przegląd Nauk Historycznych, R. XXI, nr 1 (2022), s. 98.
- ↑ Rafał Jaworski, Posłowie ziemscy na sejm walny piotrkowski 1533 roku, w: Zapiski Historyczne tom LXXXIV, rok 2019, Zeszyt 2, s. 158.
- ↑ „A ten to Mikołaj Odnowski był mu bratem bliskim i dał mu był swe prawo jeszcze za żywota swego, a był kasztelanem przemyskim i starostą lwowskim. Potym tu, w krakowskiej ziemi, nad Nidą, założył był miasto przy Nagłowicach, przezwiskiem herbu swego Okszą, i niemało był imienia tam potym przykupił.” [w:] Andrzej Trzecieski. Żywota...
- ↑ „Która gdy mu umarła, pojął był drugą żonę tamże w Rusi, z imieniem niemałym, Barbarę Herburtównę, z domu z dawna sławnego Fulsztyńskiego, siostrę rodzoną Herburta Odnowskiego, kasztelana bieckiego i starosty sądeckiego, herbu trzech mieczów w jabłku, która była została wdową po zacnym człowieku, po Żórawińskim, którego byli pojmali Turcy na Bukowinie za Aleksandra króla, który potym tamże w tym więzieniu w kilka lat umarł. Tamże w Rusi potym mieszkał. Tamże się mu z tej Herburtówny urodził syn, ten to Mikołaj, w miasteczku w Żórawnie, które dzierżał nad Niestrem, niedaleko Żydaczowa, w mięsopustny wtorek roku bożego 1505”. [w:] Andrzej Trzecieski. Żywota i spraw poczciwego szlachcica polskiego
- ↑ Adam Boniecki: Herbarz polski: wiadomości historyczno-genealogiczne o rodach szlacheckich. Cz. 1. T. 1. Warszawa : Warszawskie Towarzystwo Akcyjne S. Orgelbranda S[yn]ów), 1899, s. 127.
Literatura
edytuj- Adam Boniecki: Herbarz polski: wiadomości historyczno-genealogiczne o rodach szlacheckich. Cz. 1. T. 7. Warszawa : Warszawskie Towarzystwo Akcyjne Artystyczno-Wydawnicze, 1904, s. 257.