Morska Brygada Okrętów Pogranicza
Morska Brygada Okrętów Pogranicza – związek taktyczny Wojsk Ochrony Pogranicza, następnie Marynarki Wojennej w czasach PRL, odpowiedzialny za ochronę granicy morskiej.
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1966 |
| Rozformowanie |
1991 |
| Organizacja | |
| Formacja | |
| Skład |
• Pomorski Dywizjon Okrętów Pogranicza |
Historia i zmiany organizacyjne
edytujW czasach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej za ochronę granicy odpowiadały Wojska Ochrony Pogranicza (WOP), które do początku lat 60. XX wieku podlegały Ministerstwu Spraw Wewnętrznych. Trzy nadmorskie brygady WOP posiadały w swoim składzie dywizjony okrętów pogranicza. W 1965 roku zdecydowano podporządkować WOP Ministerstwu Obrony Narodowej i równocześnie rozdzielić zadania ochrony granicy na lądzie i morzu[1].
Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego z 22 grudnia 1965 roku wydzielono dywizjony okrętów pogranicza z brygad WOP i utworzono z nich w terminie do 30 marca 1966 roku 6. Brygadę Okrętów Pogranicza z siedzibą dowództwa w Nowym Porcie w Gdańsku[1]. Brygada nie została podporządkowana dowództwu Marynarki Wojennej, lecz Marynarka otrzymała zadanie zabezpieczenia funkcjonowania okrętów pogranicza, stąd sformowano w jej strukturze nowe komendy portu wojennego w Gdańsku i Kołobrzegu (zlikwidowane w 1974 roku)[2]. 15 kwietnia 1966 roku 6 Brygada Okrętów Pogranicza została przemianowana na Morską Brygadę Okrętów Pogranicza, a jej poszczególne dywizjony otrzymały nazwy wyróżniające w miejsce numerów[1].
Skład MBOP[1]:
- Pomorski Dywizjon Okrętów Pogranicza w Świnoujściu (dawny 30. Dywizjon Okrętów Pogranicza)
- Kaszubski Dywizjon Okrętów Pogranicza w Gdańsku-Westerplatte (dawny 31. Dywizjon Okrętów Pogranicza)
- Bałtycki Dywizjon Okrętów Pogranicza w Kołobrzegu (dawny 32. Dywizjon Okrętów Pogranicza)
Na wypadek wojny, okręty i kutry MBOP miały być zmobilizowane i włączone do pododdziałów MW[1].
W 1971 roku ponownie WOP podporządkowano Ministerstwu Spraw Wewnętrznych, jednakże z wyjątkiem morskiego komponentu – Morskiej Brygady Okrętów Pogranicza, którą 30 września 1971 roku wcielono do Marynarki Wojennej[3]. Struktura Brygady czasu pokoju pozostała taka sama, natomiast ewoluowało przyporządkowanie jednostek na wypadek wojny[3].
W maju 1991 roku utworzono Morski Oddział Straży Granicznej w ramach Straży Granicznej, któremu Marynarka Wojenna przekazała siły i środki z rozformowanej MBOP[4].
Jednostki pływające
edytuj
- okręty patrolowe:
- OP-201 „Jamno”[5]
- okręty patrolowe projektu 9: OP-202 „Gardno”, OP-203 „Gopło”, OP-204 „Wigry”[5]
- okręty patrolowe projektu 902: OP-205 „Neptun”, OP-206 „Saturn”, OP-207 „Pegaz”, OP-208 „Orion”, OP-209 „Kastor”, OP-210 „Cirus”, OP-211 „Jupiter”, OP-212 „Wega”, OP-213 „Minor”[5]
- okręty patrolowe projektu 912: OP-301 „Fala”, OP-302 „Szkwał”, OP-303 „Zefir”, „Zorza”, „Tęcza”[6]
- okręty patrolowe projektu 205: OP-301 „Gdynia”, OP-302 „Szczecin”, OP-303 „Elbląg”[4]
- kutry patrolowe:
- motorówki
- jachty
- pomocnicze jednostki pływające
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e Rochowicz 2020 ↓, s. 44–45.
- ↑ Rochowicz 2020 ↓, s. 45, 53.
- ↑ a b Rochowicz 2020 ↓, s. 52.
- ↑ a b Rochowicz 2020 ↓, s. 55.
- ↑ a b c Rochowicz 2020 ↓, s. 46.
- ↑ Rochowicz 2020 ↓, s. 47.
Bibliografia
edytuj- Robert Rochowicz. Bandera z zielonym otokiem w MW. „Morze, Statki i Okręty”. Nr 3-4/2020. XXV (197), marzec-kwiecień 2020. Warszawa: Magnum X.