Wikipedia

Moszczanka (województwo opolskie)

wieś w województwie opolskim
Ten artykuł dotyczy wsi w województwie opolskim. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Moszczanka (niem. Langenbrück[4], cz. Dlouhé Mosty[5]) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Prudnik[6]. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej. Położona jest na pograniczu Gór Opawskich i Przedgórza Głuchołasko-Prudnickiego. Przepływa przez nią rzeka Złoty Potok i potok Zamecki Potok.

Moszczanka
wieś
Ilustracja
Kościół Podwyższenia Świętego Krzyża
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

prudnicki

Gmina

Prudnik

Wysokość

290–350 m n.p.m.

Liczba ludności (2011)

1114[2]

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

48-200[3]

Tablice rejestracyjne

OPR

SIMC

0502670

Położenie na mapie gminy Prudnik
Mapa konturowa gminy Prudnik, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Moszczanka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Moszczanka”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Moszczanka”
Położenie na mapie powiatu prudnickiego
Mapa konturowa powiatu prudnickiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Moszczanka”
Ziemia50°18′01″N 17°29′42″E/50,300278 17,495000[1]
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Strona internetowa

W latach 1945–1954 wieś należała i była siedzibą władz gminy Moszczanka. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Moszczanka. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa opolskiego.

Według danych na 2011 wieś była zamieszkana przez 1114 osób[7].

Nieoficjalnymi częściami wsi są: Osiedle, Trzebieszów i Siemków. Oficjalną miejscowością podstawową jest Moszczanka-Kolonia, ale podlega ona pod Moszczankę[8].

We wsi ma swoją siedzibę leśnictwo Moszczanka, które należy do nadleśnictwa Prudnik (obręb Prudnik)[9].

Geografia

edytuj

Położenie

edytuj

Wieś jest położona w południowo-zachodniej Polsce, w województwie opolskim, około 3 km od granicy z Czechami, u północnego podnóża Gór Opawskich, w otulinie Parku Krajobrazowego Góry Opawskie, tuż przy granicy gminy Prudnik z gminą Głuchołazy. Należy do Euroregionu Pradziad[10]. Przez granice administracyjne wsi przepływają rzeka Złoty Potok i potok Zamecki Potok[11]. Leży na wysokości 290–350 m n.p.m.

Środowisko naturalne

edytuj

W Moszczance panuje klimat umiarkowany ciepły. Średnia temperatura roczna wynosi +7,7 °C. Duże zróżnicowanie dotyczy termicznych pór roku. Średnie roczne opady atmosferyczne w rejonie Moszczanki wynoszą 630 mm. Dominują wiatry zachodnie[12].

Integralne części wsi

edytuj
Integralne części wsi Moszczanka[6][8]
SIMC Nazwa Rodzaj
0995610 Moszczanka-Kolonia kolonia
nie nadano Osiedle część wsi
nie nadano Siemków część wsi
nie nadano Trzebieszów część wsi
 
Panorama Moszczanki od strony południowej

Nazwa

edytuj

Wieś wzmiankowana w 1321 pod nazwą Longeponte, czyli Długie Mosty[13], ponieważ teren ten nękany był częstymi powodziami[14]. Niemiecki nauczyciel Heinrich Adamy w swoim dziele o nazwach miejscowości na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu wymienia nazwę wsi zanotowaną jako Langenbrück[15]. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego wspomina, że w 1390 wieś nosiła nazwę Longus pons[16].

W Spisie miejscowości województwa śląsko-dąbrowskiego łącznie z obszarem ziem odzyskanych Śląska Opolskiego wydanym w Katowicach w 1946 wieś wymieniona jest pod polską nazwą Długomosty[17]. 12 listopada 1946 nadano miejscowości nazwę Moszczanka[4].

Historia

edytuj
 
Rysunek kościoła w XVIII w. autorstwa F.B. Wernera

Moszczanka została założona podczas wielkiej akcji kolonizacyjnej w drugiej połowie XIII wieku, po najeździe mongolskim[18]. Pierwsza wzmianka o niej pochodzi z 1321. Mieszkańcy wsi budowali nad górskimi strumieniami długie mosty, który były w stanie oprzeć się wielkiej wodzie podczas powodzi. Wówczas Moszczanka należała do margrabstwa Moraw, części Królestwa Czech. Do 1337, wraz z wójtostwem prudnickim, należała do rodu panów z Wierzbnej. Od tego czasu wieś była częścią dóbr zamku w Łące Prudnickiej[19]. Ostatnim morawskim panem był Albrecht z Fulštejnu. W 1337 król czeski Jan Luksemburski odkupił odeń ziemię prudnicką i przekazał ją księciu niemodlińskiemu Bolesławowi Pierworodnemu[20]. Pierwszy kościół w Moszczance, prawdopodobnie pod wezwaniem Świętego Krzyża, zbudował w latach 1327–1333 niemiecki szlachcic Berka von Dubá[18].

 
Pieczęć Moszczanki (1723)
 
Moszczanka (Längebrücke) wśród miejscowości ziemi prudnickiej na polskojęzycznej mapie z 1772

W 1599 Moszczanka stała się własnością rodziny Mettichów[19]. W 1640 w Moszczance, po reformacji, powstał duży barokowy kościół pod wezwaniem Podwyższenia Świętego Krzyża[21]. Podczas wojen śląskich w Moszczance przebywał król Prus Fryderyk II Wielki[14]. Według legendy, w marcu 1741, podczas podróży króla z kilkoma towarzyszami z Prudnika do Nysy, Fryderyk został spostrzeżony przez austriacki patrol. Miał go uratować młynarz z Moszczanki, który ukrył go za wielkim kołem w młynie na Młyńskiej Górze[22]. Od tamtego czasu młyn zyskał przydomek „Królewskiego”, a w herbie Moszczanki umieszczono koronę królewską[19]. Gdy pod koniec XIX wieku budowano drogę przez Moszczankę i chciano zasypać młynówkę, młynarz poskarżył się samemu królowi, który zapobiegł zasypaniu kanału[23]. Wieś posiadała swoją własną pieczęć, która przedstawiała w polu serce i wyrastające z niego pięć kwiatów, na sercu cyfra 3, po prawej i lewej wysokie zboże, a w otoku napis: LANGENBRUCK: GEM: S: / NEYSTAETER CREYS (pol. Gmina Moszczanka / Powiat Prudnicki)[24]. Do 1742 wieś należała do powiatu sądowego prudnickiego w Monarchii Habsburgów[25]. Po I wojnie śląskiej znalazła się w granicach Królestwa Prus i weszła w skład powiatu prudnickiego w prowincji Śląsk[26]. Między połową XVIII a końcem XIX wieku nad strumieniem na północ od głównej zabudowy Moszczanki powstała kolonia Siemków, przypuszczalnie zasiedlona przez protestanckich emigrantów z Czech[27].

 
Pieczęć Moszczanki (1806)
 
Panorama i dworzec kolejowy w Moszczance (1910)

W 1827 w północno-wschodniej części wsi wybudowano przydrożną kapliczkę[28]. Od 1828 w dawnym młynie funkcjonowała fabryka sukna i przędzy wełnianej, którą założył Friedländer[29]. W Moszczance wybudowano dwie szkoły, cztery młyny i folwark zamkowy[30]. W 1865 wieś zamieszkiwało 43 kmieci, 64 zagrodników i 174 chałupników. Moszczanka wraz z okręgiem dworskim zajmowała powierzchnię 1860 ha, z czego w 1885 na użytki rolne przypadało 63% gruntów (1030 ha pól i 143 ha łąk), a na lasy 7,7% (572 ha). Znaczny był udział małych i karłowatych gospodarstw[31]. Analfabeci w 1871 stanowili 4,5% mieszkańców, a 90% było wyznania katolickiego. 81,9% mieszkańców Moszczanki urodziło się w tej wsi, co wskazywało na silne zakorzenienie lub też izolację tej społeczności[32]. W czasie pruskich wojen pod koniec XIX wieku: z Danią (1864), Austrią (1866) i Francją (1870–1871), poległa tylko jedna osoba z Moszczanki[33]. W 1874 utworzono gminę zbiorową Moszczanka (Amtsbezirk Langenbrück), składającą się gromad Moszczanka i Pokrzywna[34]. W 1875 otwarto przebiegającą na południe od Moszczanki linię kolejową Głuchołazy – Pokrzywna (– Jindřichov ve Slezku), a na niej wiadukt kolejowy nad drogą wjazdową do Moszczanki i Złotym Potokiem[35]. W 1898 powstała miejscowa straż pożarna, a w 1900 agencja pocztowa[36].

 
Powódź w Moszczance, 10 lipca 1903

10 lipca 1903 Moszczankę i okoliczne miejscowości nawiedziła ogromna powódź. Powódź zniszczyła w Moszczance 32 domy[37], wiadukt kolejowy (odbudowany w 1910[38]), pola uprawne i łąki[36]. Cesarzowa Niemiec Augusta Wiktoria przekazała wsi pomoc finansową, dzięki której rozbudowano Siemków[39] oraz wzniesiony w latach 1906–1907 kościół protestancki. W 1903 w Moszczance rozpoczęła działalność placówka zgromadzenia szarych sióstr św. Elżbiety, a w 1906 ewangelicka diakonisa[36]. Według spisu ludności z 1 grudnia 1910, na 1943 mieszkańców Moszczanki 1928 posługiwało się językiem niemieckim, 3 językiem polskim, 9 innym językiem, a 3 było dwujęzycznych[40]. Po I wojnie światowej do Moszczanki doprowadzono elektryczność[36], a także powstał pomnik upamiętniający mieszkańców wsi, którzy zginęli podczas wojny. 9 maja 1966 został na nowo zagospodarowany jako upamiętnienie Tysiąclecie Państwa Polskiego[41]. Na frontach I wojny światowej zginęło 76 mężczyzn zamieszkałych w Moszczance, a niedożywienie i choroby, w tym pandemia grypy hiszpanki, spowodowały straty również wśród ludności cywilnej[36]. W 1921 w zasięgu plebiscytu na Górnym Śląsku znalazła się tylko część powiatu prudnickiego. Moszczanka znalazła się po stronie zachodniej, poza terenem plebiscytowym[40].

Po okresie wzrostu zaludnienia (1208 mieszkańców w 1816 roku, 1389 w 1825 r., 1719 w 1840 r. i 2315 w 1867 r.) odnotowano jego spadek (2263 w 1871 r., 2212 w 1885 r., 2257 w 1895 r. i 1943 w 1910 r.)[42].

 
Pomnik 1000-lecia Państwa Polskiego

7 października 1938 przez Moszczankę przejeżdżali m.in. Adolf Hitler i feldmarszałek Hermann Göring, którzy po wizytacji Kraju Sudetów udali się do Prudnika na pociąg, którym wrócili do Berlina[43]. Według Głównej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Polsce, podczas II wojny światowej w Moszczance zamordowano 1 obywatela Polski[44]. Amerykańskie lotnictwo przeprowadzało bombardowania w okolicy Gór Opawskich. Podczas jednego z nich w okolicy Moszczanki zginęło kilkunastu żołnierzy Volkssturmu, a wiadukt kolejowy został ponownie zniszczony[38]. Podczas walk w rejonie Prudnika[45], przed przybyciem Armii Czerwonej do Moszczanki, 16 lub 17 marca 1945, kościół Podwyższenia Świętego Krzyża został wysadzony w powietrze po ewakuacji mieszkańców wsi do Czech. Za wybuch odpowiedzialny był Born – dyrektor szkoły w Moszczance. Planował wysadzenie jedynie wieży kościelnej. Zlecił to zadanie trzem mieszkańcom, jednak nie chcieli tego zrobić, za co zostali zabici. Działający sam Born źle wyliczył ładunek i oprócz wieży, wysadził cały kościół z plebanią[18].

Od marca do maja 1945 powiat prudnicki znajdował się pod kontrolą radzieckiej komendantury wojskowej. 11 maja 1945 polska administracja przejęła władzę cywilną w powiecie prudnickim[46]. Wówczas w Moszczance została osiedlona część polskich repatriantów z województwa małopolskiego i Kresów Wschodnich – z Pikułowic i Barszczowic na terenie obecnej Ukrainy[30][47].

W latach 1945–1950 Moszczanka należała do województwa śląskiego, a od 1950 do województwa opolskiego. W latach 1945–1954 wieś była siedzibą gminy Moszczanka[48], a w latach 1954–1972 gromady Moszczanka[49]. Podlegała urzędowi pocztowemu w Prudniku[50].

15 września 1945 w Moszczance rozpoczęła działalność szkoła podstawowa[51]. We wsi funkcjonował punkt sanitarny Polskiego Czerwonego Krzyża[52]. W 1950 dyrektorstwo szpitala w Prudniku utworzyło izbę porodową w Moszczance[53]. W latach 1982–1988 we wsi wybudowano nowy kościół Podwyższenia Świętego Krzyża[54]. Wieś ucierpiała podczas powodzi w lipcu 1997. Z Moszczanki ewakuowane były 72 osoby, z czego 42 stanowiły dzieci z Bytomia, które przebywały tu na kolonii, a także dzieci z Litwy i Ukrainy[55]. Zalana została droga do Łąki Prudnickiej[56]. W 1997 Moszczanka przystąpiła do Programu Odnowy Wsi Opolskiej[57]. Od lipca 2006, Moszczanka prowadzi współpracę z Jindřichovem w Czechach[58].

Uchwałą z 18 grudnia 2020 Rady Miejskiej Prudnika wyznaczono na terenie gmin Prudnik i Głuchołazy aglomerację Prudnik o równoważnej liczbie mieszkańców 30667 oraz zlokalizowaną na terenie miejscowości: Prudnik, Chocim, Dębowiec, Jarnołtówek, Łąka Prudnicka, Moszczanka, Niemysłowice, Pokrzywna z oczyszczalnią ścieków w Prudniku[59].

Podczas powodzi we wrześniu 2024 woda zniszczyła infrastrukturę drogową we wsi, wymywając niektóre fragmenty dróg z poboczami wzdłuż Złotego Potoku. Zniszczona została m.in. droga poniżej boiska oraz przy szkole podstawowej. Drzewa przy kościele zostały powalone. Zerwana została kładka przy łowisku obok mostu kolejowego[60]. We wsi doszło do uszkodzenia sieci wodociągowej[61]. W usuwanie skutków powodzi zaangażowani zostali stacjonujący w Prudniku żołnierze[60].

Przynależność państwowa i administracyjna

edytuj
Przynależność polityczno-administracyjna wsi Moszczanka
Okres Państwo Zwierzchnictwo Jednostka administracyjna
1321–1337   Królestwo Czech Morawy, ziemia prudnicka
1337–1382   Księstwo niemodlińskie
1382–1424   Księstwo niemodlińsko-strzeleckie
1424–1460   Księstwo głogówecko-prudnickie
1460–1521   Księstwo opolskie
1521–1532   Księstwo opolsko-raciborskie księstwo opolskie
1532–1742   Monarchia Habsburgów Święte Cesarstwo Rzymskie księstwo opolsko-raciborskie, powiat sądowy prudnicki
1742–1806   Królestwo Prus Święte Cesarstwo Rzymskie kamera wrocławska, departament wrocławski, powiat prudnicki
1806–1815   Królestwo Prus
1815–1871 prowincja Śląsk, rejencja opolska, powiat prudnicki
1871–1918   Cesarstwo Niemieckie Królestwo Prus, prowincja Śląsk, rejencja opolska, powiat prudnicki
1918–1919   Republika Weimarska Wolne Państwo Prusy, prowincja Śląsk, rejencja opolska, powiat prudnicki
1919–1933 Wolne Państwo Prusy, prowincja Górny Śląsk, rejencja opolska, powiat prudnicki
1933–1938   III Rzesza
1938–1941 Wolne Państwo Prusy, prowincja Śląsk, rejencja opolska, powiat prudnicki
1941–1945 Wolne Państwo Prusy, prowincja Górny Śląsk, rejencja opolska, powiat prudnicki
1945–1946   Rzeczpospolita Polska Okręg I (Śląsk Opolski)
1946–1950 województwo śląskie, powiat prudnicki, gmina Moszczanka
1950–1952 województwo opolskie, powiat prudnicki, gmina Moszczanka
1952–1954   Polska Rzeczpospolita Ludowa
1954–1973 województwo opolskie, powiat prudnicki, gromada Moszczanka
1973–1975 województwo opolskie, powiat prudnicki, gmina Prudnik
1975–1989 województwo opolskie, gmina Prudnik
1989–1998   Rzeczpospolita Polska
od 1999 województwo opolskie, powiat prudnicki, gmina Prudnik


Mieszkańcy

edytuj

Miejscowość zamieszkiwana jest przez ludność napływową, przybyłą na Śląsk z Kresów Wschodnich po 1945 w wyniku przymusowych przesiedleń ludności polskiej oraz z centralnej Polski (teren późniejszych województw krakowskiego i nowosądeckiego)[62].

Według Narodowego Spisu Powszechnego w 2011 Moszczanka liczyła 1114 mieszkańców, co czyni ją drugą pod względem wielkości wsią gminy Prudnik.

Liczba mieszkańców wsi

edytuj
Liczba mieszkańców


Zabytki

edytuj

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[72]:

  • kaplica przydrożna, z 1827 r., wypisana z księgi rejestru
  • szkoła ewangelicka, obecnie dom nr 112, z XVIII/XIX w.
  • dom nr 65, z XVIII/XIX w., 1810 r., wypisany z księgi rejestru.

Zgodnie z gminną ewidencją zabytków w Moszczance chronione są ponadto[73]:

  •  
    Kaplica przydrożna
  •  
    Dom nr 65
  •  
    Cmentarz rzymskokatolicki
  •  
    Cmentarz ewangelicko-augsburski
  •  
    Most kolejowy

Pomniki i obiekty upamiętniające

edytuj
  • Pomnik Tysiąclecia Państwa Polskiego – pomnik w sąsiedztwie cmentarza w Moszczance powstały w latach 20. XX wieku jako upamiętnienie mieszkańców wsi, którzy polegli w I wojnie światowej. W 1966 został zagospodarowany jako upamiętnienie Tysiąclecia Państwa Polskiego[74]. Przy pomniku odbywają się obchody świąt państwowych[75].
  • Mogiła żołnierza Wojska Polskiego – mogiła Stanisława Bielińskiego, żołnierza Wojska Polskiego, na cmentarzu w Moszczance. Na mogile inskrypcja: „Żołnierz Wojska Polskiego Stanisław Bieliński ur. 1921 r. zginął śmiercią tragiczną 16.04.1945 r.”[76]
  • Tablica Budowniczym Publicznej Szkoły Podstawowej – tablica pamiątkowa w Publicznej Szkole Podstawowej im. Haliny Semenowicz w Moszczance odsłonięta 19 kwietnia 2013, ufundowana przez społeczność szkolną i poświęcona budowniczym szkoły[77].
  • Tablica Księdzu Józefowi Wojtaskowi – tablica pamiątkowa w kościele w Moszczance odsłonięta w 2021. Poświęcona jest Józefowi Wojtaskowi, proboszczowi parafii w Moszczance w latach 1986–2020, odpowiedzialnemu za budowę miejscowego kościoła, kaplicy cmentarnej i plebanii[potrzebny przypis].
  •  
    Pomnik Tysiąclecia Państwa Polskiego
  •  
    Tablica Księdzu Józefowi Wojtaskowi

Gospodarka

edytuj

Indywidualni rolnicy uprawiają głównie pszenicę ozimą, jęczmień jary, mieszankę zbożową oraz w niewielkiej ilości buraki cukrowe i rzepak. We wsi znajduje się hodowla jelenia europejskiego[78].

We wsi znajduje się m.in. placówka handlowa sieci Dino Polska[79].

Moszczanka wraz z całą gminą Prudnik podlega pod inspektorat ZUS w Prudniku[80].

Transport

edytuj

Transport drogowy

edytuj
 
Droga powiatowa nr 1617O

Do Moszczanki można dojechać z Prudnika przez Łąkę Prudnicką (DK40), a także z Głuchołaz przez Jarnołtówek i Pokrzywną. W zarządzie Wydziału Drogownictwa Starostwa Powiatowego w Prudniku znajdują się drogi powiatowe: nr 1617O relacji Łąka Prudnicka – Moszczanka – Starowice oraz nr 1618O relacji Łąka Prudnicka – Moszczanka – Pokrzywna[81].

Transport kolejowy

edytuj
 
Czeski pociąg przejeżdżający przez wiadukt w Moszczance

Pograniczem Moszczanki z Pokrzywną i Wieszczyną biegnie linia kolejowa nr 333 Głuchołazy – Pokrzywna, przejeżdżają tędy pociągi czeskie. W Moszczance znajduje się nieczynna stacja kolejowa Pokrzywna. Starostwo powiatu prudnickiego planuje utworzenie przystanku kolejowego pomiędzy Moszczanką i Pokrzywną[82].

Transport autobusowy

edytuj
 
Przystanek autobusowy

Moszczanka posiada połączenia autobusowe z Opolem, Prudnikiem, Nysą, Głuchołazami i Kędzierzynem-Koźlem[83]. We wsi znajdują się trzy przystanki autobusowe – I w centrum, II w Siemkowie i III w Osiedlu[84].

Transport autobusowy w Moszczance obsługiwany był przez PKS Prudnik[85]. W 2004 prudnicki PKS został sprywatyzowany z udziałem Connex Polska[86]. W 2008, w wyniku połączenia spółek PKS Connex Prudnik i PKS Connex Kędzierzyn-Koźle, utworzona została spółka Veolia Transport Opolszczyzna[87], w 2013 przejęta przez Arriva Bus Transport Polska[88]. W 2019 Arriva wycofała się z Prudnika[89]. Wówczas organizacją przewozów pasażerskich w Moszczance i okolicy zajęły się ościenne PKS-y[90]. W grudniu 2021 powołano Powiatowo-Gminny Związek Transportu „Pogranicze”, mający na celu poprawę jakości transportu[91].

Oświata

edytuj
 
Zespół Szkolno-Przedszkolny

W Moszczance pod numerem 166a znajduje się Zespół Szkolno-Przedszkolny[92]. W jego skład wchodzą Publiczna Szkoła Podstawowa im. Haliny Semenowicz w Moszczance (daw. im. Wojsk Ochrony Pogranicza), a także publiczne przedszkola w Moszczance i Łące Prudnickiej („Pod Kasztanem”)[93].

Kultura

edytuj

W Moszczance funkcjonuje Wiejski Dom Kultury[94].

Od 2008 we wsi co rok obchodzony jest wojewódzki Dzień Flagi, podczas którego odbywają się koncerty różnych zespołów muzycznych[95][96][97].

Nawiązania i odniesienia w kulturze

edytuj

Moszczanka jest jednym z miejsc akcji powieści Lato umarłych snów autorstwa niemieckiego pisarza Harry’ego Thürka, przedstawiającej sytuację Niemców w Prudniku tuż po II wojnie światowej. Bohaterowie powieści przechodzili przez Moszczankę w drodze do rodzinnego Prudnika[98]. Uratowali dziewczynę, która wbiegła na pole minowe w pobliżu wsi[99]. Jedna z głównych postaci pracowała później przy naprawie torów pobliskiej linii kolejowej[100].

Religia

edytuj

W Moszczance znajduje się katolicki kościół Podwyższenia Świętego Krzyża, który jest siedzibą parafii Podwyższenia Świętego Krzyża (dekanat Prudnik)[101]. Znajdują się tu cmentarze: katolicki i ewangelicki.

Sport

edytuj
 
Boisko Sudetów Moszczanka

We wsi funkcjonuje klub piłkarski LZS Sudety Moszczanka[102]. W 2005, z okazji 60. rocznicy istnienia Podokręgu Związku Piłki Nożnej w Prudniku, klub otrzymał pamiątkowy puchar[103]. We wsi znajduje się pełnowymiarowe boisko sportowe z zapleczem sanitarnym. Administratorem obiektu jest Agencja Sportu i Promocji w Prudniku[104].

Polityka

edytuj

W Szkole Podstawowej w Moszczance swoją siedzibę ma Obwodowa Komisja Wyborcza, do której należy sołectwo Moszczanka i Moszczanka-Kolonia. W referendum w 2003 mieszkańcy Moszczanki opowiedzieli się za przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej[105].

W wyborach parlamentarnych do Sejmu w 2005, 2007, 2011, 2015, 2019 i 2023 we wsi wygrało Prawo i Sprawiedliwość[106][107][108][109][110][111].

W wyborach prezydenckich w 2005 mieszkańcy Moszczanki opowiedzieli się za Lechem Kaczyńskim[112], w 2010 za Jarosławem Kaczyńskim[113], w 2015 i 2020 za Andrzejem Dudą[114][115].

Turystyka

edytuj
 
Łowisko i smażalnia ryb

Miejscowość jest znanym w województwie opolskim ośrodkiem wypoczynkowym[116]. Jest tu dobrze rozwinięta baza agroturystyczna. Moszczanka jest jedną z najczęściej odwiedzanych miejscowości w Górach Opawskich. Znajdują się tu m.in. łowiska i smażalnie ryb, które stały się jednymi z najważniejszych atrakcji turystycznych w okolicy Prudnika[117][118].

Prowadzona jest tu hodowla jelenia europejskiego[119]. W północnej części wsi, na działce gminnej 956/2 na obszarze 20 arów[120], w 2019 z inicjatywy osoby prywatnej powstała pierwsza w regionie[121] łąka kwietna udostępniona dla odwiedzających[122]. Miało to na celu utworzenie naturalnej bazy pożytkowej dla owadów zapylających[123]. W 2020 powstała druga łąka, o powierzchni 22 arów[124], a w 2022 powierzchnia łąk kwietnych w Moszczance osiągała łącznie 75 arów[125]. W tym samym roku we wsi powstała ścieżka edukacyjna mająca na celu przybliżenie odwiedzającym wiedzy na temat miodu i pszczół[potrzebny przypis].

We wsi funkcjonuje gospodarstwo agroturystyczne[126].

Oddział PTTK „Sudetów Wschodnich” w Prudniku ustanowił turystyczną Odznakę Krajoznawczą Ziemi Prudnickiej, którą zdobywa się poprzez zwiedzenie odpowiedniej liczby obiektów w miejscowościach położonych na ziemi prudnickiej, w tym w Moszczance[127].

Szlaki turystyczne

edytuj

Przez Moszczankę prowadzi szlak turystyczny[128][129]:

Szlaki rowerowe

edytuj

Przez Moszczankę prowadzą szlaki rowerowe[128][130]:

  •   Wokół Lasu Prudnickiego – Pętla I (20 km): Prudnik – Łąka Prudnicka – Moszczanka – Wieszczyna – Dębowiec – Prudnik
  •   Prudnik – Pokrzywna (10 km): Prudnik – Łąka Prudnicka – Moszczanka – Pokrzywna

Szlaki konne

edytuj

Przez obszar Moszczanki przebiega wyznaczony jeden szlak konny[131]:

Bezpieczeństwo

edytuj
 
Remiza OSP Moszczanka

W zakresie ochrony przeciwpożarowej oraz innych miejscowych zagrożeń w Moszczance działa jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej, zrzeszona w Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP w Prudniku[132].

Miejscowość jest pod opieką dzielnicowego rejonu służbowego nr 7 Komendy Powiatowej Policji w Prudniku[133].

Teren wsi, jak i całej gminy Prudnik, położony jest w strefie nadgranicznej w związku z czym Straż Graniczna dysponuje, na tym obszarze, specjalnymi kompetencjami w zakresie bezpieczeństwa[134]. Gminę Prudnik obejmuje zasięgiem służbowym placówka Straży Granicznej w Opolu ze Śląskiego Oddziału SG[135].

Ludzie związani z Moszczanką

edytuj
  • Johannes Soffner (1828–1905) – ksiądz katolicki, historyk Kościoła na Śląsku, urodzony w Moszczance
  • Katarzyna Czochara (ur. 1969) – nauczycielka, posłanka na Sejm, zamieszkała w Moszczance

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 83634
  2. ↑ GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-23].
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 796 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. ↑ a b Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262.
  5. ↑ František Machát, Podrobná mapa Moravy a Slezska, digitalniknihovna.cz, 1922 [dostęp 2020-12-05] (cz.).
  6. ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  7. ↑ a b c d e Wieś Moszczanka w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-01-13], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  8. ↑ a b Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2023
  9. ↑ Leśnictwa – Nadleśnictwo Prudnik – Lasy Państwowe [online], prudnik.katowice.lasy.gov.pl [dostęp 2020-01-17].
  10. ↑ Mapa interaktywna [online], emapy.com [dostęp 2020-03-21].
  11. ↑ geoportal.gov.pl [online], mapy.geoportal.gov.pl [dostęp 2020-07-26].
  12. ↑ Klimat: Moszczanka: Klimatogram, wykres temperatury, tabela klimatu – Climate-Data.org [online], pl.climate-data.org [dostęp 2020-03-21].
  13. ↑ Jarosław. Red. nacz. Okrągły, Gazeta Pogranicza 2017, nr 13 (15). [online], 2017 [dostęp 2020-08-04] (ang.).
  14. ↑ a b Sołectwa – Urząd Miejski w Prudniku [online], prudnik.pl [dostęp 2020-08-04].
  15. ↑ Heinrich Adamy, Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 114, OCLC 456751858 (niem.).
  16. ↑ Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom V – wynik wyszukiwania – DIR [online], dir.icm.edu.pl [dostęp 2020-08-04].
  17. ↑ P. Wicik: Spis miejscowości województwa śląsko-dąbrowskiego łącznie z obszarem ziem odzyskanych Śląska Opolskiego, tudzież podział administracyjny województwa na powiaty, gminy i gromady. Katowice: 1946, s. 17.
  18. ↑ a b c Historia Moszczanki [online], solectwomoszczanka.pl [dostęp 2022-02-12] (pol.).
  19. ↑ a b c Kasza 2020 ↓, s. 701.
  20. ↑ Władysław Dziewulski. Terytorialne podzialy Opolszczyzny w XIII–XV w. „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka”. 28, s. 324, 1973. 
  21. ↑ Kasza 2020 ↓, s. 705.
  22. ↑ Franciszek Dendewicz, Fryderyk II Wielki, [w:] Lidia Procner, Sławne postacie pogranicza polsko-czeskiego Euroregionu Pradziad – wspólne dziedzictwo historyczne, Czesław Kowalczyk, Nysa: Powiat Nyski, 2007, s. 45, ISBN 978-83-60431-09-2.
  23. ↑ Andrzej Dereń, Młyńska Góra – Gdzie Fryc się schował [online], tygodnikprudnicki.pl, 23 stycznia 2008 [dostęp 2022-02-07].
  24. ↑ 941 Langenbrück (Moszczanka) III [online], Pieczęcie gminne na Śląsku, 17 sierpnia 2021 [dostęp 2022-06-22] (pol.).
  25. ↑ Johann Wolfgang Wieland, Principatus Silesiae Oppoliensis exactissima Tabula geographica, sistens Circulus Oppoliensem Ober-Glogau Gros Strehliz, Cosel, Tost, Rosenberg, Falckenberg & Lubleniz, Norimbergae: ab Homannianis Heredibus. Cum Spec. S. Caes. Rque Mtis Privilegio, 1736.
  26. ↑ Andrzej Dereń, XVIII-wieczna rewolucja, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 18 (441), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 6 kwietnia 1999, s. 17, ISSN 1231-904X.
  27. ↑ Przemysław Galert, Andrzej Dereń, Czeska Wieś [online], miejsca-tajemne.pl, 11 maja 2009 [zarchiwizowane z adresu 2016-03-26] (pol.).
  28. ↑ kapliczka, Moszczanka – Zabytek.pl [online], zabytek.pl [dostęp 2019-03-27] (pol.).
  29. ↑ Norbert Słopecki, Rola prudnickiego ośrodka przemysłowego w rozwoju gospodarczym Śląska Opolskiego, „Studia Śląskie”, 6, Katowice: Wydawnictwo „Śląsk”, 1963, s. 90, 98, ISSN 0039-3355.
  30. ↑ a b Kasza 2020 ↓, s. 702.
  31. ↑ Przerwa i Wojdon 2020 ↓, s. 54.
  32. ↑ Przerwa i Wojdon 2020 ↓, s. 51.
  33. ↑ Przerwa i Wojdon 2020 ↓, s. 56.
  34. ↑ Amtsbezirk Langenbrück [online], territorial.de [dostęp 2022-06-22] (niem.).
  35. ↑ Linia kolejowa Głuchołazy – Pokrzywna (– Jindřichov ve Slezku). [dostęp 2020-01-31].
  36. ↑ a b c d e Przerwa i Wojdon 2020 ↓, s. 55.
  37. ↑ Krzysztof Strauchmann, Wielka powódź w lipcu 1903. Czy szkody były większe niż w 1997 roku? [online], Nowa Trybuna Opolska, 21 czerwca 2020 [dostęp 2020-12-29] (pol.).
  38. ↑ a b Do góry nogami – most w Moszczance [online], dobratrasa.eu [dostęp 2022-02-07].
  39. ↑ Henryk Sobczak, Życie Głuchołaz. R. 5, nr 13 (101). [online], 1996, s. 4 [dostęp 2020-12-05] (pol.).
  40. ↑ a b Kazimierz Nabzdyk, Rezultaty wyborów w powiecie prudnickim na początku XX wieku – szkic demograficzny, „Ziemia Prudnicka”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 2007, s. 72.
  41. ↑ Pomnik 1000-lecia Państwa Polskiego (Moszczanka), Moszczanka – polska-org.pl [online], polska-org.pl [dostęp 2020-08-04].
  42. ↑ Przerwa i Wojdon 2020 ↓, s. 50.
  43. ↑ Andrzej Dereń. Swastyka nad miastem. „Tygodnik Prudnicki”. 47 (522), s. 5, 2000. ISSN 1231-904X. 
  44. ↑ Zestawienie Miejsc Zbrodni Popełnionych na Ludności Cywilnej przez Okupanta Hitlerowskiego na Ziemiach Polskich w latach 1939–1945, Warszawa: Instytut Strat Wojennych im. Jana Karskiego, 1 września 2022, s. 191, ISBN 978-83-954388-3-7.
  45. ↑ Kasza 2020 ↓, s. 706.
  46. ↑ Andrzej Dereń, Polska Ziemia Prudnicka, „Tygodnik Prudnicki”, 19 (754), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 11 maja 2005, s. 8, ISSN 1231-904X.
  47. ↑ Maria Feliks, Obrazy sakralne z kościoła pw. Wniebowzięcia NMP w Barszczowicach k. Lwowa – z Kresów Wschodnich do Dobrodzienia, „Rocznik Powiatu Oleskiego”, Andrzej Szklanny – redaktor naczelny, 14, Olesno: Starostwo Powiatowe, 2021, s. 85, ISBN 978-83-7342-748-8, ISSN 1899-4210.
  48. ↑ Powiat Prudnicki (Prudnik), [w:] Wykaz gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Według stanu na z dnia 1 VII 1952 r., Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1952, s. 249–250.
  49. ↑ Uchwała Nr VII/28/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu z dnia 4 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu prudnickiego, „Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu”, 12, Opole: Prezydium WRN, 27 grudnia 1954, s. 10–11.
  50. ↑ Wykaz gromad wchodzących w skład gminy, „Głos Prądnika”, Czesław Żelazny – redaktor naczelny, 3 (4), Prądnik [Prudnik]: Powiatowy Komitet Osadniczy, 23 listopada 1946, s. 5.
  51. ↑ Zespół Szkolno-Przedszkolny w Moszczance Historia szkoły podstawowej w Moszczance [online], szkolamoszczanka.pl [dostęp 2019-03-27].
  52. ↑ Śląsk: księga adresowa województwa śląskiego, Katowice: Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza Prasa, 1949, s. 167.
  53. ↑ Adam Kasprowicz, Miałem pełne ręce roboty, „Głos Włókniarza”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 538, Prudnik: Samorząd Robotniczego PZPB, 1 maja 1985, s. 9.
  54. ↑ Parafie według dekanatów [online], diecezja.opole.pl [dostęp 2019-03-27].
  55. ↑ Antoni Weigt, Walka z żywiołem, „Tygodnik Prudnicki”, 28 (347), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 13 lipca 1997, s. 4, ISSN 1231-904X.
  56. ↑ Ryszard Nowak, Dwa i pół tysiąca poszkodowanych, „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 27 (861), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 4 lipca 2007, s. 12, ISSN 1231-904X.
  57. ↑ Moszczanka [online], Rozwój Wsi Opolskiej Program Odnowy Wsi, 10 sierpnia 2020 [dostęp 2022-02-13] (pol.).
  58. ↑ Andrzej Dereń, Już oficjalnie partnerzy, „Tygodnik Prudnicki”, 28 (811), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 12 lipca 2006, s. 17, ISSN 1231-904X.
  59. ↑ Uchwała Rady Miejskiej w Prudniku nr XXXIV-590-2020 z dnia 18 grudnia 2020 r. w sprawie wyznaczenia obszaru i granic aglomeracji Prudnik [online], duwo.opole.uw.gov.pl [dostęp 2023-08-31].
  60. ↑ a b Andrzej Dereń, Ogrom zniszczeń. Od Prudnika do Zlatych Hor [online], Teraz Prudnik!, 26 września 2024 [dostęp 2024-09-26] (pol.).
  61. ↑ Andrzej Dereń, Sytuacja była krytyczna, „Tygodnik Prudnicki”, 39 (1753), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 25 września 2024, s. 18–20, ISSN 1231-904X.
  62. ↑ Ludność Ziemi Prudnickiej, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 52 (266), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 24 grudnia 1995, s. 10, ISSN 1231-904X.
  63. ↑ Zeno, Lexikoneintrag zu »Langenbrück«. Pierer’s Universal-Lexikon, Band 10. Altenburg 1860, ... [online], zeno.org [dostęp 2020-01-13] (niem.).
  64. ↑ Kreis Neustadt O.S. (1. Dezember 1871) [online], AGOFF [dostęp 2024-06-13] (niem.).
  65. ↑ Kreis Neustadt O.S. (1. Dezember 1885) [online], AGOFF [dostęp 2024-06-13] (niem.).
  66. ↑ Zeno, Lexikoneintrag zu »Langenbrück«. Meyers Großes Konversations-Lexikon, Band 12. ... [online], zeno.org [dostęp 2020-01-13] (niem.).
  67. ↑ Kreis Neustadt O.S. (1. Dezember 1905) [online], AGOFF [dostęp 2024-06-13] (niem.).
  68. ↑ a b Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Neustadt [online], treemagic.org [dostęp 2020-01-13].
  69. ↑ Miejscowości powiatu prudnickiego – HKKNOS [online] [dostęp 2020-01-13] (pol.).
  70. ↑ Ludność wiejska. Wyniki badania struktury ludności wsi z dnia 15 X 1966, Opole: Wojewódzki Urząd Statystyczny w Opolu, 1969, s. 222.
  71. ↑ Andrzej Dereń, Jak wyludniła się Twoja miejscowość: sprzedam wieś pod Prudnikiem, „Tygodnik Prudnicki”, 2 (1202), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 8 stycznia 2014, s. 11, ISSN 1231-904X.
  72. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 111.
  73. ↑ Ewidencja – Gmina Prudnik [online], bip.wuozopole.pl [dostęp 2023-02-11].
  74. ↑ Pomnik w Moszczance upamiętniający Tysiąclecie istnienia Państwa Polskiego [online], upamietnienia.e-wojewoda.pl [dostęp 2023-12-28].
  75. ↑ III Powstanie Śląskie oraz Święto Konstytucji 3 Maja – obchody regionalne [online], Opolski Urząd Wojewódzki, 3 maja 2021 [dostęp 2023-12-28] (pol.).
  76. ↑ Mogiła żołnierza Wojska Polskiego-Stanisława Bielińskiego w Moszczance [online], upamietnienia.e-wojewoda.pl [dostęp 2023-12-28].
  77. ↑ Uroczysta ceremonia przekazania sztandaru Publicznej Szkole Podstawowej im. Haliny Semenowicz w Moszczance [online], Polskie Stowarzyszenie Animatorów Pedagogiki C. Freineta, 19 kwietnia 2013 [dostęp 2023-12-28] (pol.).
  78. ↑ Jan Poniatyszyn, Niecodzienna hodowla – atrakcją turystyczną Moszczanki [online], Radio Opole, 19 sierpnia 2011 [dostęp 2020-08-05] (pol.).
  79. ↑ Andrzej Dereń, Tutaj powstaną nowe sklepy Dino [online], Teraz Prudnik!, 9 kwietnia 2023 [dostęp 2023-04-27] (pol.).
  80. ↑ ZUS Inspektorat w Prudniku [online], zus.pl [dostęp 2024-04-17] (pol.).
  81. ↑ Wykaz dróg powiatu prudnickiego [online], powiatprudnicki.pl [dostęp 2024-09-26].
  82. ↑ Agata Gwóźdź, Powiat prudnicki będzie się starać o utworzenie dwóch przystanków kolejowych [online], radiopark.fm, 23 lutego 2022 [dostęp 2022-06-22].
  83. ↑ Rozkład jazdy pks na przystanku Moszczanka, gm. Prudnik rozkład jazdy [online], e-podroznik.pl [dostęp 2022-06-22].
  84. ↑ Lista wszystkich przystanków [online], pks.opole.pl [dostęp 2022-06-22].
  85. ↑ PKS Connex Prudnik / Przewozy pasażerskie / Rozkład jazdy [online], pks-prudnik.com.pl [dostęp 2024-04-08] [zarchiwizowane z adresu 2006-10-23].
  86. ↑ Damian Wicher, Nowy PKS, „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 49 (732), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 8 grudnia 2004, s. 5, ISSN 1231-904X.
  87. ↑ Zbigniew Taylor, Ariel Ciechański, Deregulacja i przekształcenia przedsiębiorstw transportu lądowego w Polsce na tle polityki spójności UE: Deregulation and transformation among Poland’s surface-transport companies against the background of the EU cohesion policy, IGiPZ PAN, 29 grudnia 2017, s. 126, ISBN 978-83-61590-74-3 [dostęp 2024-04-08] (pol.).
  88. ↑ Arriva przejmuje Veolia Transport Polska. infobus.pl, 2013-06-06. [dostęp 2024-04-08].
  89. ↑ Arriva zamyka komunikację lokalną w sześciu ośrodkach [online], transport-publiczny.pl, 28 listopada 2018 [dostęp 2024-04-08] (pol.).
  90. ↑ Maciej Dobrzański, Kto od lipca obsłuży przewozy pasażerskie? [online], Prudnik24, 16 lutego 2019 [dostęp 2024-04-08] (pol.).
  91. ↑ Maciej Dobrzański, Powołują związek, który ma ułatwić komunikację [online], Prudnik24, 18 sierpnia 2021 [dostęp 2024-04-08] (pol.).
  92. ↑ Zespół Szkolno-Przedszkolny w Moszczance [online], szkolamoszczanka.pl [dostęp 2020-03-21].
  93. ↑ Zespół Szkolno-Przedszkolny w Moszczance [online], gzoiwprudnik.bip.gov.pl, 21 lipca 2014 [dostęp 2022-06-26].
  94. ↑ Wykaz placówek K-O podległych Prudnickiemu Ośrodkowi Kultury – Urząd Miejski w Prudniku [online], bip.prudnik.pl [dostęp 2019-03-27].
  95. ↑ Jan Poniatyszyn, Moszczanka: wyjątkowe obchody święta flagi państwowej [FILM, ZDJĘCIA] [online], radio.opole.pl, 3 maja 2018 [dostęp 2019-03-27] (pol.).
  96. ↑ Marek Szczepanik, Opolskie: wojewódzki Dzień Flagi po raz dziesiąty w Moszczance [online], dzieje.pl, 2 maja 2018 [dostęp 2019-03-27] (pol.).
  97. ↑ Dziś w Moszczance powiatowe Święto Flagi [online], nto.pl, 1 maja 2009 [dostęp 2019-03-27] (pol.).
  98. ↑ Thürk 2020 ↓, s. 39.
  99. ↑ Thürk 2020 ↓, s. 41.
  100. ↑ Thürk 2020 ↓, s. 163.
  101. ↑ Parafie według dekanatów [online], diecezja.opole.pl [dostęp 2022-02-13] (pol.).
  102. ↑ Sudety Moszczanka [online], 90minut.pl [dostęp 2023-09-05].
  103. ↑ Janusz Stefanko, Damian Wicher, Jubileusz Podokręgu, „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 48 (783), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 30 listopada 2005, s. 19, ISSN 1231-904X.
  104. ↑ Stadion [online], asipprudnik.pl [dostęp 2023-09-05] (pol.).
  105. ↑ Serwis PKW – Referendum 2003. [dostęp 2023-10-17].
  106. ↑ Serwis PKW – Wybory 2005 (parlament). [dostęp 2023-10-17].
  107. ↑ Serwis PKW – Wybory 2007. [dostęp 2023-10-17].
  108. ↑ Serwis PKW – Wybory 2011. [dostęp 2023-10-17].
  109. ↑ Serwis PKW – Wybory 2015 (parlament). [dostęp 2023-10-17].
  110. ↑ Serwis PKW – Wybory 2019. [dostęp 2023-10-17].
  111. ↑ Serwis PKW – Wybory 2023. [dostęp 2023-10-17].
  112. ↑ Serwis PKW – Wybory 2005 (prezydent). [dostęp 2023-10-17].
  113. ↑ Serwis PKW – Wybory 2010. [dostęp 2023-10-17].
  114. ↑ Serwis PKW – Wybory 2015 (prezydent). [dostęp 2023-10-17].
  115. ↑ Serwis PKW – Wybory 2020. [dostęp 2023-10-17].
  116. ↑ Marzena Rudnicka, Rynek usług dla osób starszych w kontekście zmian na opolskim rynku pracy, [w:] Seniorzy w województwie opolskim – szanse i wyzwanie, Opole: Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego, 2014, s. 46.
  117. ↑ Łowisko pstrąga oraz smażalnia ryb „Pstrąg” w Moszczance – Prudnik [online], silesiatourism.com [dostęp 2019-03-27].
  118. ↑ Łowisko pstrąga tęczowego i smażalnia ryb „U Bodzia” w Moszczance – Prudnik [online], silesiatourism.com [dostęp 2019-03-27].
  119. ↑ Wabik na turystów: pogłaskaj i nakarm jelenia [online], PolskieRadio.pl, 19 sierpnia 2011 [dostęp 2022-06-27].
  120. ↑ Maciej Dobrzański, Kwietna łąka będzie atrakcją Moszczanki [online], Prudnik24, 5 maja 2019 [dostęp 2022-06-27] (pol.).
  121. ↑ Iwona Tokarska, Dla ludzi i pszczół. Nową atrakcją Prudnika będzie kwietna łąka [online], opole.tvp.pl, 11 kwietnia 2020 [dostęp 2022-06-27] (pol.).
  122. ↑ Marcin Janik, Najpopularniejsza łąka kwietna na Opolszczyźnie zyskała nowe siedziska [online], FAKTY OPOLSKIE, 1 lipca 2020 [dostęp 2022-06-27] (pol.).
  123. ↑ Jan Poniatyszyn, Brakuje naturalnych pastwisk dla owadów zapylających [online], radio.opole.pl, 4 czerwca 2019 [dostęp 2022-06-27] (pol.).
  124. ↑ Martyna Walerowicz, Kosił łąkę kwietną na karmę dla królików [online], Pasieka24, 14 września 2020 [dostęp 2022-06-27] (pol.).
  125. ↑ Marcin Żukowski, Łąki kwietne jednak dobre? Pszczelarz Jarosław Gerczak z Moszczanki sam wysiewa rośliny miododajne i chwali inicjatywę starostwa nyskiego [online], Nowa Trybuna Opolska, 7 kwietnia 2022 [dostęp 2022-06-27] (pol.).
  126. ↑ Baza noclegowa [online], prudnik.pl [dostęp 2023-02-17] (pol.).
  127. ↑ Regulamin Odznaki Krajoznawczej Ziemi Prudnickiej [online], prudnik.pttk.pl [dostęp 2024-01-01].
  128. ↑ a b Tadeusz Górecki, Szlaki turystyczne – Urząd Miejski w Prudniku [online], prudnik.pl, 21 marca 2012 [dostęp 2022-06-27] [zarchiwizowane z adresu 2022-10-08] (pol.).
  129. ↑ Ścieżki piesze – Starostwo Powiatowe w Prudniku [online], powiatprudnicki.pl [dostęp 2022-06-27] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-20].
  130. ↑ Trasy rowerowe – Starostwo Powiatowe w Prudniku [online], powiatprudnicki.pl, 13 października 2018 [dostęp 2022-06-27] [zarchiwizowane z adresu 2018-10-13].
  131. ↑ Szlak konny [online], InfoPrudnik [dostęp 2022-02-02] (pol.).
  132. ↑ Stanisław Hawron, Związek Ochotniczych Straży Pożarnych [online], bip.prudnik.pl [dostęp 2024-02-24] [zarchiwizowane z adresu 2022-03-20] (pol.).
  133. ↑ Komenda Powiatowa Policji w Prudniku [online], prudnik.policja.gov.pl [dostęp 2024-02-24] (pol.).
  134. ↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 29 sierpnia 2005 r. w sprawie wykazu gmin i innych jednostek zasadniczego podziału terytorialnego państwa położonych w strefie nadgranicznej oraz tablicy określającej zasięg tej strefy (Dz.U. z 2005 r. nr 188, poz. 1580).
  135. ↑ PSG w Opolu [online], slaski.strazgraniczna.pl, 19 sierpnia 2012 [dostęp 2024-05-08].

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Moszczanka_(województwo_opolskie)&oldid=75559358”
  NODES
admin 12
INTERN 1