Narodowy przewoźnik

Narodowy przewoźnik – przedsiębiorstwo transportowe, takie jak linia lotnicza czy towarzystwo żeglugowe, które będąc zarejestrowane w danym kraju posiada specjalne prawa i przywileje, przyznane przez rząd, dla operacji międzynarodowych. Może być państwowe, bądź prywatne – wskazane przez rząd.

Pojęcie narodowego przewoźnika może być różne, w zależności od kraju, np. w Stanach Zjednoczonych nielegalne jest użycie tego określenia wobec jakiegokolwiek przedsiębiorstwa transportowego (Ustawa Antymonopolowa), jednak trzy największe linie tego kraju (American Airlines, Delta Air Lines i United Airlines) działają w ten sam sposób co narodowi przewoźnicy innych państw.

Pochodzenie terminu

Termin narodowy przewoźnik wywodzi się z czasów, kiedy to rządy poszczególnych krajów zakładały linie lotnicze. Ze względu na wysokie koszty, jakie towarzyszą takim inwestycjom, chciały samodzielnie kierować utworzonymi liniami. Ponadto prawo lotnicze ma to do siebie, że przepisy są negocjowane pomiędzy rządami państw, odbierając liniom lotniczym prawo do wolnego rynku. W ramach międzynarodowych porozumień niejednokrotnie przyznawano przywileje narodowym przewoźnikom, co zmuszało pozostałe państwa do ich typowania. Niektóre kraje zakładały też swoje linie by pobudzić gospodarkę, w szczególności w obszarze turystyki.

Obecnie znaczenie narodowego przewoźnika jest mniejsze niż w ubiegłych dekadach, a wiele z tych przedsiębiorstw zostało już sprywatyzowanych.

Termin używany jest też w stosunku do dominujących linii lotniczych w danym kraju.

Lista narodowych przewoźników lotniczych

Państwo	Linie lotnicze
Afganistan	Ariana Afghan Airlines
Albania	Air Albania
Algieria	Air Algerie
Angola	TAAG Angola Airlines
Arabia Saudyjska	Saudia
Argentyna	Aerolíneas Argentinas
Armenia	Fly Arna
Australia	Qantas
Austria	Austrian Airlines
Azerbejdżan	Azerbaijan Airlines
Bahamy	Bahamasair
Bahrajn	Gulf Air
Bangladesz	Biman Bangladesh Airlines
Belgia	Brussels Airlines
Belize	Maya Island Air
Benin	Benin Golf Air
Bhutan	Druk Air
Białoruś	Belavia
Boliwia	Boliviana de Aviación
Botswana	Air Botswana
Brazylia	LATAM Brasil
Brunei	Royal Brunei Airlines
Bułgaria	Bulgaria Air
Burkina Faso	Air Burkina
Burundi	Air Burundi
Chile	LAN Airlines
Chiny	Air China
Chorwacja	Croatia Airlines
Cypr	Cyprus Airways
Czad	Toumaï Air Tchad
Czarnogóra	Montenegro Airlines
Czechy	Czech Airlines
Dania	Scandinavian Airlines System
Demokratyczna Republika Konga	Hewa Bora Airways
Dominikana	Pan Am World Airways Dominicana
Dżibuti	Djibouti Airlines
Egipt	EgyptAir
Ekwador	TAME
Erytrea	Eritrean Airlines
Estonia	Nordica
Etiopia	Ethiopian Airlines
Fidżi	Fiji Airways
Filipiny	Philippine Airlines
Finlandia	Finnair
Francja	Air France
Gabon	Gabon Airlines
Gambia	Gambia International Airlines
Ghana	Ghana International Airlines
Grecja	Olympic Air
Grenlandia	Air Greenland
Gruzja	Georgian Airways
Guernsey	Aurigny Air Services
Gujana	Caribbean Airlines
Gwatemala	Aviateca
Gwinea	Air Guinee Express
Gwinea Równikowa	Ecuato Guineana
Haiti	Tortug' Air
Hiszpania	Iberia
Holandia	KLM
Hongkong	Cathay Pacific
Indie	Air India
Indonezja	Garuda Indonesia
Irak	Iraqi Airways
Iran	Iran Air
Irlandia	Aer Lingus
Islandia	Icelandair
Izrael	El Al
Jamajka	Air Jamaica
Japonia	Japan Airlines
Jemen	Yemenia
Jordania	Royal Jordanian
Kajmany	Cayman Airways
Kambodża	Cambodia Angkor Air
Kamerun	Camair-Co
Kanada	Air Canada
Katar	Qatar Airways
Kazachstan	Air Astana
Kenia	Kenya Airways
Kirgistan	Kyrgyzstan Airlines
Kiribati	Air Kiribati
Kolumbia	Avianca
Komory	Air Comores International
Kongo	Trans Air Congo
Korea Południowa	Korean Air
Korea Północna	Air Koryo
Kostaryka	Lacsa
Kuba	Cubana de Aviación
Kuwejt	Kuwait Airways
Laos	Lao Airlines
Liban	Middle East Airlines
Liberia	Air Liberia
Libia	Libyan Airlines
Luksemburg	Luxair
Łotwa	Air Baltic
Madagaskar	Air Madagascar
Makau	Air Macau
Malawi	Air Malawi
Malediwy	Maldivian
Malezja	Malaysia Airlines
Mali	Air Mali International
Malta	Air Malta
Maroko	Royal Air Maroc
Mauretania	Mauritania Airways
Mauritius	Air Mauritius
Meksyk	Aeromexico
Mjanma	Myanmar Airways International
Mołdawia	Air Moldova
Mongolia	MIAT Mongolian Airlines
Mozambik	Linhas Aéreas de Moçambique
Namibia	Air Namibia
Nauru	Nauru Airlines
Nepal	Nepal Airlines
Niemcy	Lufthansa
Nikaragua	NICA (obecnie część TACA)
Norwegia	Scandinavian Airlines System
Nowa Zelandia	Air New Zealand
Oman	Oman Air
Pakistan	Pakistan International Airlines
Panama	Copa Airlines
Papua-Nowa Gwinea	Air Niugini
Peru	LATAM Peru
Polinezja Francuska	Air Tahiti Nui
Polska	Polskie Linie Lotnicze LOT
Portugalia	TAP Portugal
Południowa Afryka	South African Airways
Republika Zielonego Przylądka	TACV
Reunion	Air Austral
Rosja	Aerofłot
Rumunia	TAROM
Rwanda	RwandAir
Saint Vincent i Grenadyny	SVG Air
Samoa	Virgin Samoa
Senegal	Air Sénégal International
Serbia	Air Serbia
Seszele	Air Seychelles
Sierra Leone	Sierra National Airlines
Singapur	Singapore Airlines
Sri Lanka	SriLankan Airlines
Eswatini	Royal Swazi National Airways
Sudan	Sudan Airways
Surinam	Surinam Airways
Syria	Syrian Air
Szwajcaria	Swiss International Air Lines
Szwecja	Scandinavian Airlines System
Tadżykistan	Tajik Air
Tajwan	China Airlines
Tajlandia	Thai Airways International
Tanzania	Air Tanzania
Timor Wschodni	Air Timor
Togo	Air Togo
Trynidad i Tobago	Caribbean Airlines
Tunezja	Tunisair
Turcja	Turkish Airlines
Turkmenistan	Turkmenistan Airlines
Turks i Caicos	Air Turks and Caicos
Uganda	Air Uganda
Ukraina	Ukraine International Airlines
Uzbekistan	Uzbekistan Airways
Vanuatu	Air Vanuatu
Wenezuela	Conviasa
Wielka Brytania	British Airways
Wietnam	Vietnam Airlines
Włochy	ITA Airways
Wybrzeże Kości Słoniowej	Air Ivoire
Wyspy Owcze	Atlantic Airways
Wyspy Salomona	Solomon Airlines
Wyspy Świętego Tomasza i Książęca	STP Airways
Zjednoczone Emiraty Arabskie	Etihad Airways

Bibliografia

• Strona IATA. iata.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-24)].