Nereida różnokolorowa

Nereida różnokolorowa, nereida różnobarwna (Hediste diversicolor (O.F. Müller, 1776), według innej bazy danych obowiązująca jest nazwa Nereis diversicolor) – gatunek pierścienic, z gromady wieloszczetów. Występuje w Bałtyku.

Nereida różnokolorowa

Hediste diversicolor
(O.F. Müller, 1776)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	pierścienice
Gromada	wieloszczety
Rząd	Phyllodocida
Podrząd	Nereidiformia
Rodzina	nereidy
Podrodzina	Nereidinae
Rodzaj	Hediste
Gatunek	nereida różnokolorowa

Budowa zewnętrzna

Nereida różnokolorowa ma wydłużone, spłaszczone grzbieto-brzusznie ciało o długości przeważnie około 10 cm. Zdarzają się osobniki o długości ok. 20 cm. Występuje u niej metameria homonomiczna – wszystkie pierścienie oprócz głowowych i odbytowego są do siebie podobne. Głowa złożona jest z dwóch pierścieni: płata przedgębowego (prostomium) i płata gębowego (peristomium). Na przednim brzegu płata przedgębowego mieści się para krótkich czułków (tentacula), a dalej para większych głaszczek (palpi). Na grzbietowej stronie tego płata znajdują się dwie pary oczu. Na brzusznej stronie płata gębowego leży otwór gębowy. Płat ten zaopatrzony jest w dwie pary wąsów przyustnych (cirri tentaculares). Na każdym pierścieniu tułowiowym znajdują się parapodia, składające się z gałęzi grzbietowej (notopodium) i brzusznej (neuropodium). Każda z gałęzi zaopatrzona jest w walcowaty wąs, pęczki szczecinek oraz sztywny kolec osiowy. U nasady parapodiów mieszczą się otworki wydalnicze. W obrębie pierścienia odbytowego znajduje się otwór odbytowy i para wąsów odbytowych.

Budowa wewnętrzna

Wór skórno-mięśniowy i jama ciała

Wór skórno-mięśniowy złożony jest z cienkiej warstwy oskórka oraz jednowarstwowego nabłonka skórnego, w którym znajduje się wiele komórek gruczołowych. Występują mięśnie okrężne, podłużne i skośne. Wtórna jama ciała wypełniona jest cieczą zawierającą komórki amebowate i znajduje się między ścianą jelita a warstwą mięśniową wora skórno-mięśniowego. Wysłana jest otrzewną i dzieli się na metamerycznie rozmieszczone komory, podzielone na prawą i lewą połowę.

Układ pokarmowy

Przewód pokarmowy jest prosty i dzieli się na trzy odcinki: ektodermalny odcinek przedni i tylny oraz endodermalny odcinek środkowy. Na ściankach jamy gębowej rozmieszczone są chitynowe ząbki, a gardziel wyposażona jest w dwie silne szczęki. Jama gębowa i gardziel mogą być wysuwane na zewnątrz i stanowią tzw. ryjek (proboscis). Gardziel łączy się krótkim przełykiem z jelitem, który przechodzi w krótką odbytnicę, a ta uchodzi na zewnątrz otworem odbytowym.

Układ krwionośny

Układ krwionośny jest zamknięty i wypełniony czerwoną krwią. Złożony jest z naczynia grzbietowego i brzusznego oraz łączących je naczyń okrężnych, od których odchodzą naczynia obwodowe.

Oddychanie

Wymiana gazowa zachodzi głównie na powierzchni parapodiów.

Układ nerwowy i narządy zmysłów

Układ nerwowy jest typu drabinkowego. Narządami zmysłów są dwie pary skomplikowanych oczu zaopatrzonych w soczewki oraz narządy dotyku mieszczące się głównie na głowie i parapodiach. Nereida ma również narządy zmysłu chemicznego w postaci niewielkich urzęsionych zagłębień znajdujących się w tylnej części płata przedgębowego.

Układ wydalniczy

Układ wydalniczy nereidy, tak jak wszystkich pierścienic ma charakter metanefrydiów.

Układ rozrodczy i rozmnażanie

Nereida jest rozdzielnopłciowa. Jej narządy rozrodcze powstają w nabłonku otrzewnej w postaci gonad, czyli wpuklonych do wnętrza ciała skupień komórek. W zależności od płci przekształcają się one w komórki jajowe lub plemniki. Zapłodnienie zachodzi w wodzie.

Bibliografia

• Nereida – Nereis diversicolor. W: Kazimierz A. Dobrowolski, Sędzimir M. Klimaszewski, Henryk Szelęgiewicz: Zoologia. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, 1968. Brak numerów stron w książce