Neustadt an der Weinstraße

Neustadt an der Weinstraße
Herb	Flaga
Państwo	Niemcy
Kraj związkowy	Nadrenia-Palatynat
Prawa miejskie	1275
Zarządzający	Marc Weigel↗
Powierzchnia	117,10 km²
Populacja (2009); • liczba ludności; • gęstość	; 54 000; 461,14 os./km²
Nr kierunkowy	06321
Kod pocztowy	67433-67435
Tablice rejestracyjne	NW
	Położenie na mapie Nadrenii-Palatynatu Neustadt an der Weinstraße
	Położenie na mapie Niemiec Neustadt an der Weinstraße
	49°21′N 8°09′E/49,350000 8,150000
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Ten artykuł od 2023-05 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Neustadt an der Weinstraße, Neustadt a. d. Weinstraße, Neustadt a. d. W. (hist. Neustadt an der Haardt) – miasto na prawach powiatu w Niemczech, w kraju związkowym Nadrenia-Palatynat.

Geografia

Położenie

Miasto położone jest w południowo-zachodnich Niemczech, na pograniczu Lasu Palatynackiego na zachodzie i Niziny Górnoreńskiej na wschodzie. Miasto przedzielone jest ze wschodu na zachód przez rzekę Speyerbach (lewobrzeżny dopływ Renu).

Wraz z przynależnymi dzielnicami rozciąga się na przestrzeni 22,5 km w kierunku wschodnio-zachodnim i 9,5 km w kierunku północno-południowym. Najwyżej położonym punktem jest Hohe-Loog-Haus – 619 m n.p.m., najniżej położony punkt znajduje się w dzielnicy Geinsheim – 108 m n.p.m.

Sąsiednie gminy

Klimat

Diagram klimatyczny Neustadt a. d. W.

Historia

Neustadt an der Weinstraße

Historyczny Neustadt

Kalendarium

774		Pierwsza wzmianka w dokumentach o wsiach Winzingen, Lachen i Speyerdorf
około 1200		Budowa zamku Wolfsburg przez palatyna Ludwika I
XIII wiek		Założenie "Neue Stadt" (pol. Nowego Miasta) przez palatyna Ludwika I i jego syna Ottona II poniżej zamku Winzingen.
1254		Miasto należało do Wielkiego Związku Miast Reńskich.
1275		Nadanie praw miejskich.
1797–1815		Neustadt należało do Francji (Mont Tonnerre)
1816–1945		Neustadt należało do Królestwa Bawarii (powiat Rhein (niem. Rheinkreis), później Rheinpfalz)
1832		Hambacher Fest: Demonstracja 30 000 osób na zamku w miejscowości Hambach an der Weinstraße za demokracją i zjednoczeniem państwa niemieckiego.
1847		Otwarcie linii kolejowej Ludwigshafen am Rhein – Neustadt
1892		Przyłączenie do gminy wsi Winzingen
1969/1974		Przyłączenie do gminy dziewięciu okolicznych wsi winiarskich.

Toponimika nazwy

Miasto Neustadt an der Weinstraße w swej historii nosiło wiele nazw, wszystkie oznaczały „Nowe Miasto”:

Przedział czasowy	Nazwa
1253	Nova Civitas
1339	Nuwenstadt
1414	Neunstat an der Hart
1452	Nuwenstadt ann der Hart
1716	Neustatt ahn der Haardt
XIX w.	Neustadt an der Haardt
1935/1937–1945	Neustadt an der Weinstraße
1945–1950	Neustadt an der Haardt
od 1950	Neustadt an der Weinstraße

Podział administracyjny

Oprócz miasta głównego (30 166 mieszkańców) przynależy do niego dziewięć dzielnic:

Diedesfeld

2005 mieszkańców, położona ok. 4 km na południe od centrum, wchłonięta w 1969 roku

Duttweiler

986 mieszkańców, leży ok. 7 km na południowy wschód od centrum, wchłonięta w 1974 roku

Geinsheim

1970 mieszkańców, jest najdalej położoną dzielnicą miasta. Leży ok. 10 km na południowy wschód i została wchłonięta w 1969 roku

Gimmeldingen

2636 mieszkańców, leży ok. 3 km na północ i została wchłonięta w 1969 roku. Dzielnica znana z uprawy winorośli Gimmeldinger Meerspinne i festynu Mandelblütenfest (pol. Festyn Kwitnących Migdałów).

Haardt

2807 mieszkańców, położona ok. 1 km na północny wschód, wchłonięta w 1969 roku

Hambach an der Weinstraße

5503 mieszkańców, położona dokładnie na południe od centrum, wchłonięta w 1969 roku. Znany jest z zamku Hambach i demonstracji jaka się na nim odbyła w 1832 roku (Hambacher Fest)

Königsbach

1280 mieszkańców, położona ok. 5 km na północ, wchłonięta w 1969 roku

Lachen-Speyerdorf

5183 mieszkańców, po raz pierwszy wymieniona w dokumentach w 774 roku, położona ok. 5 km na południowy wschód, pierwotnie były to dwie miejscowości, wchłonięte w 1969 roku

Mußbach

4197 mieszkańców, położona ok. 3 km na północny wschód, wchłonięta w 1969 roku, w średniowieczu był tu folwark Herrenhof, który został w 1980 roku zamieniony na centrum kultury

Winzingen

Dużo starsze niż założone w początku XIII w. Nowe Miasto. Była to wioska winiarzy położona poniżej Speyerbachu, a więc na wschód od nowego założenia. Wchłonięte do Neustadt an der Haardt w 1892 roku. Samo Neustadt rozrosło się jeszcze bardziej na wschód, aż za Winzingen.

Gospodarka

W mieście rozwinął się przemysł maszynowy, metalowy, papierniczy oraz winiarski^[1].

Transport

Transport drogowy

Wybudowana w pobliżu w 1990 roku autostrada A65 dała miastu bardzo dobre połączenie drogowe z okolicznymi miastami. W około 20 minut można dojechać do Ludwigshafen am Rhein i Mannheimu, do Karlsruhe w 30 minut i Stuttgartu w 80 minut. Do lotniska we Frankfurcie potrzeba ok. 70 minut, lotnisko Frankfurt-Hahn osiągalne jest w 80 minut. Ponadto przez miasto przebiega droga krajowa B39 wiodąca przez Spirę do Heilbronn, umożliwiająca połączenie z autostradami A5, A6 i A81, a także w kierunku Kaiserslautern, droga krajowa B38 przez Landau in der Pfalz, Bad Bergzabern do Wissembourga we Francji i dalej do autostrady A35 w kierunku Strasburga i droga krajowa B271 przez Bad Dürkheim do Alzey. Neustadt, jak jego nazwa wskazuje, leży na trasie turystycznej Deutsche Weinstraße.

Transport kolejowy

Plan połączeń S-Bahn

Stacja kolejowa z dworcem Neustadt Hauptbahnhof w Neustadt jest największym węzłem kolejowym w południowej części Nadrenii-Palatynatu. Położona w połowie drogi między Kaiserslautern i Mannheim, stanowi początek linii w kierunku Landau in der Pfalz/Karlsruhe i Bad Dürkheim/Grünstadt.

Od 1996 roku przez miasto przejeżdża pociąg InterCity – z Frankfurtu nad Menem i Mannheim przez Kaiserslautern do Saarbrücken, poza tym trzy pociągi EuroCity – połączenie z Frankfurtu do Paryża. Na terenie dworca znajduje się Muzeum Kolejnictwa (Eisenbahnmuseum).

Od 2007 roku przez miasto przejeżdża pięć pociągów Intercity-Express z Frankfurtu nad Menem do Paryża.

Kultura i miejsca warte zobaczenia

Zamek Hambach

Wieże kolegiaty

Kultura

Freilichtbühne – scena w parku przy willi Böhm
Saalbau – teatr i sala koncertowa
Herrenhof Mußbach – dawny folwark, obecnie centrum kultury

Budowle

zamek Hambach (Hambacher Schloss)
ruiny zamku Wolfsburg
zamek Winzingen z pałacem Haardt
gotycka kolegiata (jeden mur dzieli kościół na część katolicką i protestancką)
uniwersytet Casimirianum
historyczne Stare Miasto (Altstadt)
Elwetridschebrunnen – fontanny na Starym Mieście w kształcie bajkowych stworów – Elwetritsch. Jest to narodowe zwierzę Palatynatu, wesoły, kolorowy stwór przypominający ptaka, z którym wiążą się liczne baśnie i legendy.

Muzea

Muzeum Kolejnictwa (Eisenbahnmuseum)
Muzeum urodzonego w mieście malarza Otto Dilla (Otto-Dill-Museum)

Festyny

Neustadt znane jest także z organizowania festynów i winobrań. Od 1949 roku wybierana jest Niemiecka Królowa Wina (Deutsche Weinkönigin). Festyny trwają od kwietnia (Mandelblütenfest w dzielnicy Gimmeldingen) do października praktycznie co tydzień. Punktem kulminacyjnym jest tradycyjny największy w Niemczech korowód winiarzy na początku października.

Polityka

Herb miasta

Herb miasta przedstawia na czarnym polu obróconego w prawo złotego lwa, pazury i język czerwone, na głowie nosi czerwoną koronę, na której znajdują się trzy złote krzyże. Nawiązuje on do herbu historycznego Palatynatu (Kurpfalz), do którego niegdyś Neustadt, jak i zamek Winzingen należały.