Oligocen
System | Oddział | Piętro | Wiek (mln lat) | |
---|---|---|---|---|
Neogen | Miocen | Akwitan | młodsze | |
Paleogen | Oligocen | Szat | 23,03–27,82 | |
Rupel | 27,82–33,9 | |||
Eocen | Priabon | 33,9–37,71 | ||
Barton | 37,71–41,2 | |||
Lutet | 41,2–47,8 | |||
Iprez | 47,8–56,0 | |||
Paleocen | Tanet | 56,0–59,2 | ||
Zeland | 59,2–61,6 | |||
Dan | 61,6–66,0 | |||
Kreda | Górna | Mastrycht | starsze | |
Podział według IUGS, luty 2022 |
Oligocen (ang. Oligocene)
- w sensie geochronologicznym: najmłodsza epoka paleogenu, trwająca około 11 milionów lat (od 33,9 do 23,03 mln lat temu). Oligocen jest młodszy od eocenu a starszy od miocenu. Dzieli się na dwa wieki: rupel i szat.
- w sensie chronostratygraficznym: najwyższy oddział paleogenu, wyższy od eocenu a niższy od miocenu. Oligocen dzieli się na dwa piętra: rupel i szat.
Nazwa pochodzi od połączenia dwóch greckich słów ὀλίγος, oligos – mało i καινός, kainos – nowy. Nazywany czasami złotym wiekiem ssaków.
Fauna
edytujWymarły prawalenie (Archaeoceti), a powstały fiszbinowce. Pojawiły się dwie oryginalne rodziny ryb: wstęgorowate i podnawki. Pojawiły się duże ssaki: Indricotherium, Brontotherium, Entelodont, Hyaenodon, Megistotherium.
Nowości ewolucyjne
edytuj- pojawiają się pierwsze jeleniowate
- pojawia się pierwszy kot Proailurus lemanensis odkryty w Europie
- pierwsze propliopiteki (naczelne): (rodzaj Propliopithecus)
- dalsza ewolucja koniowatych: Mesohippus
- największy ssak lądowy wszech czasów indrikoterium.
Oligocen w Polsce
edytujW oligocenie nadal trwała sedymentacja, która była spowodowana transgresją morską w eocenie. Przy czym na obszarach lądowych powstawały lokalnie pokłady węgli brunatnych. Pod koniec oligocenu płytkie morze wycofało się ku północnemu zachodowi, a na Niżu Polskim zapanowała sedymentacja limniczna i rzeczna (piasek i ił z przewarstwieniami węgli brunatnych).
Na obszarze Dolnego Śląska w późnym oligocenie nastąpiły w wielu rejonach wylewy law bazaltowych.
Zobacz też
edytujLinki zewnętrzne
edytuj- ICS-Chart/Time Scale. Międzynarodowa Komisja Stratygrafii. [dostęp 2015-08-28]. (ang.).
- Mapa paleogeograficzna dla 30 mln lat temu w Kazmin V. G. i Natapov L. M.: The paleogeographic atlas of northern Eurasia. Institute of Tectonics of the Lithospheric Plates, Russian Academy of Natural Sciences, 1998. [dostęp 2018-11-29].