Order Świętego Skarbu
Order Świętego Skarbu[1] (jap. 瑞宝章 Zuihō-shō), znany też pod polskimi nazwami Order Skarbu Świętego[2][3], Order Skarbu Uświęconego[4], Order Skarbu Świętego i Szczęśliwego[5], Order Zwierciadlany[4], Order Zwierciadła[5] – japońskie wysokie odznaczenie państwowe.
 Awers oznaki I klasy na wielkiej wstędze | |
 Baretka – wzór I (dawna) | |
 Baretka – wzór II (aktualna) | |
| Ustanowiono | |
|---|---|
| Powyżej | |
| Poniżej | |
Charakterystyka
edytujOrder ten ustanowiony został 4 stycznia 1888 roku przez cesarza Mutsuhito (Meiji). Jest przyznawany przez cesarza Japonii za wybitną służbę, zarówno cywilną, jak i wojskową. Może być nadawany również obcokrajowcom[6].
W kolejności starszeństwa japońskich orderów zajmuje czwarte miejsce – po Orderze Wschodzącego Słońca, a przed Orderem Kultury[7].
Początkowo order przyznawano wyłącznie mężczyznom, kobietom może być nadawany od 1919 roku[8]. Może być nadawany pośmiertnie.
Podział orderu i baretki
edytujOrder pierwotnie był ośmioklasowy[3], a od 2003 jest nadawany w sześciu klasach:
- I klasa – Wielka Wstęga
- II klasa – Złota i Srebrna Gwiazda
- III klasa – Złote Promienie ze Wstęgą
- IV klasa – Złote Promienie z Rozetą
- V klasa – Złote i Srebrne Promienie
- VI klasa – Srebrne Promienie
- VII klasa – Medal Złoty (zniesiony w 2003)
- VIII klasa – Medal Srebrny (zniesiony w 2003)
Baretki sporządzano z jasnobłękitnej wstążki z dwoma ciemnożółtymi paskami wzdłuż krawędzi (wzór I). W obowiązującym obecnie wzorze II kolor niebieski wstążki jest ciemniejszy.
Na wstążkę nakładana jest rozetka o wzorze charakterystycznym dla danej klasy (jest to typowe dla falerystyki japońskiej). Rozetki kl. I-IV są identyczne, ale pierwsze trzy nakłada się na podkładkę (galonik): złotą w kl. I, złoto-srebrną w kl. II, srebrną w kl. III. Rozetki kl. IV-VIII nakładane są bezpośrednio na wstążkę baretki. Dopuszczalne jest noszenie baretki „ogólnej”, tj. bez rozetki określającej klasę orderu.
Odznaczeni
edytujWybrani Polacy
edytuj- 1920 – Jerzy Gąssowski, dyplomata, wojskowy[9]
- 1928 – Wacław Jędrzejewicz, dyplomata, wojskowy[9]
- 1928 – Henryk Floyar-Rajchman, dyplomata, wojskowy[9]
- 1930 – Julian Makowski, dyplomata, prawnik[9]
- 1930 – Zdzisław Okęcki, dyplomata[9]
- 1934 – Stanisław Sośnicki, dyplomata, wojskowy
- 1936 – Michał Mościcki, dyplomata, wojskowy
- 1963 – Stefan Żółkiewski, minister oświaty
- 1969 – Mieczysław Babiński, popularyzator kultury japońskiej
- 1969 – Zenon Żebrowski, misjonarz, franciszkanin[10]
- 1977 – Wiesław Kotański, profesor japonistyki
- 1987 – Mieczysław Róg-Świostek, prezes Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Japońskiej[10]
- 1994 – Roman Stanisław Ingarden, profesor fizyki, wykładowca japonistyki[10]
- 1995 – Jolanta Tubielewicz, profesor japonistyki[10]
- 1997 – Mikołaj Melanowicz, profesor japonistyki[10]
Przypisy
edytuj- ↑ Orders of the Sacred Treasure [online], cao.go.jp (Cabinet Office, Government of Japan), 2014 [dostęp 2016-05-03] (ang.).
- ↑ Stefan Oberleitner, Polskie ordery odznaczenia i niektóre wyróżnienia zaszczytne 1705-1990, tom 1, Zielona Góra: Kanion, 1992, s. 16, ISBN 83-85571-00-7.
- ↑ a b Wiesław Bończa-Tomaszewski, Kodeks orderowy. Przepisy obowiązujące posiadaczy orderów, odznaczeń, medali i odznak, Warszawa-Kraków: Główna Księgarnia Wojskowa, Drukarnia Narodowa, 1939, s. 381.
- ↑ a b S. Orgelbranda Encyklopedja powszechna z ilustracjami i mapami. T. 11. Warszawa: Wydawnictwo S. Orgelbranda Synów, 1901, s. 119.
- ↑ a b Stanisław Łoza, Stanisław Bieńkowski, Ordery i odznaczenia krajowe i zagraniczne: co wiedziec o nich należy, Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1926, s. 51.
- ↑ Robert Werlich, Orders and Decorations of all Nations. Ancient and Modern. Civil and Military, Waszyngton: Quaker Press, 1963, s. 197 (ang.).
- ↑ 勲章及び褒章の英訳名 (aktualna kolejność starszeństwa japońskich odznaczeń). cao.go.jp
- ↑ Орден Священного Сокровища. Order of Sacred Treasure [online], awards.netdialogue.com [dostęp 2016-05-03] [zarchiwizowane z adresu 2009-04-12] (ros.).
- ↑ a b c d e Ewa Pałasz-Rutkowska, Andrzej Romer, Historia stosunków polsko-japońskich 1904-1915, Warszawa: Bellona, 1996, s. 90, 94, 102, 108.
- ↑ a b c d e Arkadiusz Tarnowski, Polska i Japonia 1989-2004. Stosunki polityczne, gospodarcze i kulturalne, Warszawa: Trio, 2009, s. 21, 171, 224, 320.
Linki zewnętrzne
edytuj- Orders of the Sacred Treasure (aktualny wygląd orderu). cao.go.jp
- Orders of the Sacred Treasure (wygląd orderu w 2006 roku). www8.cao.go.jp. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-05-10)].. cao.go.jp
- Types of Decorations (aktualne rodzaje japońskich odznaczeń). cao.go.jp