Order Trupiej Głowy

Order Trupiej Głowy (Herzoglich Württemberg-Oelssische Ritterorden vom Todtenkopf) – odznaczenie i zakon kontemplacyjny w księstwie oleśnickim na Dolnym Śląsku i później w Księstwie Saksonia-Merseburg.

Order Trupiej Głowy
Orden des Totenkopfs
Awers
Awers Orderu Trupiej Głowy
Ustanowiono

1652

Dewiza

MEMENTO MORI

Ufundował go w roku 1652 książę Sylwiusz Nimrod, pierwszy władca Oleśnicy z dynastii wirtembersko-oleśnickiej. Książę Sylwiusz, który w roku 1649 powołał śląskiego mistyka Johannesa Schefflera, zwanego Angelus Silesius (Anioł Ślązak) na swój zamek jako nadwornego lekarza, był pod wpływem mistyków i śląskich Różokrzyżowców, którzy mieli swój główny ośrodek w Ludwigsdorf (ob. Bystre) nieopodal Oleśnicy, majątku ich przywódcy Abrahama von Franckenberga.

Rycerze i damy (wyjątkowo jak na owe czasy dopuszczono niewiasty do zakonu) poświęcać się mieli kontemplacji nad „tajemnicami Boga i Przyrody” i sensem życia w myśl maksymy Memento mori.

Insygnia zakonne składały się z czarnego krzyża kawalerskiego z umocowaną u dołu srebrną lub emaliowaną na biało trupią czaszką, a u góry przymocowanego do krzyża greckiego wysadzanego pięcioma dużymi klejnotami. Odznakę orderu wieszano na szyi na wstędze białej, czarnej lub czarnej z białymi brzegami, z wyhaftowanym srebrnym napisem Memento mori. Dodatkowym insygnium był srebrny pierścień z trupią czaszką, noszony na lewej ręce.

Zakon wygasł wraz ze śmiercią księcia Sylwiusza w roku 1664. Odnowiła go jego wnuczka Luiza Elżbieta ks. Saksonii-Merseburga w roku 1709 jako order kobiecy. Wygasł ostatecznie w pierwszej połowie XVIII wieku.

Bibliografia

edytuj
  • Christian Gryphius, Kurtzer Entwurff der Geistlichen und Weltlichen Ritter-Orden, Leipzig und Breslau 1709;
  • Will Erich Peuckert, Die Rosenkreutzer, Jena 1927
  • J. K. Wietz, Piotr Bohman: Rys historyczny zgromadzeń zakonnych obojej płci: wraz z rycerskiemi zakonami i orderami państw. Zakony rycerskie i ordery państw. Tom 3. Drukarnia Księży Pijarów, 1849, s. 166-167
  • Hugh Clark: A Concise History of Knighthood, London, 1784, s. 7-8
  NODES