Palaeothele

	Palaeothele
	Selden, 2000
	Okres istnienia: karbon PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	pajęczaki
(bez rangi)	Tetrapulmonata
(bez rangi)	Serikodiastida
Rząd	pająki
Podrząd	Mesothelae
Rodzina	Palaeothelidae
Rodzaj	Palaeothele
	Typ nomenklatoryczny
	Eothele montceauensis Selden, 1996
Synonimy
	Eothele Selden, 1996;
	Eothele Selden, 1996;
	Systematyka w Wikispecies

Palaeothele – wymarły rodzaj pająków z podrzędu Mesothelae, jedyny z monotypowej rodziny Palaeothelidae. W zapisie kopalnym znany z pensylwanu w karbonie.

Morfologia

Pająki te miały szczękoczułki zaopatrzone w co najmniej pięć ząbków na przedniej krawędzi bruzdy i co najmniej trzy na jej tylnej krawędzi^[1]. Prosoma miała wąskie i długie sternum^[2]. Opistosoma (odwłok) była wyraźnie większa od prosomy, zaopatrzona w cztery pary kądziołków przędnych rozmieszczonych w dwóch szeroko odseparowanych rzędach po dwie pary^[1]^[2]. Na wierzchu opistosomy występowały wyraźnie widoczne tergity umieszczone wśród miękkiego oskórka i niezajmujące całej jej szerokości^[2]. Na spodzie opistosomy występowały dwa sternity, przedni i tylny, służące za wieczka płuc książkowych. Tylny koniec opistosomy wieńczył wzgórek analny^[1]^[2].

Taksonomia

Takson ten opisany został po raz pierwszy w 1996 roku przez Paula A. Seldena na łamach „Revue Suisse de Zoologie” pod nazwą Eothele. W tej samej publikacji opisany został jego gatunek typowy, Eothele montceauensis^[1]. Nazwa Eothele okazała się jednak być młodszym homonimem i w 2000 roku Selden wprowadził dla rodzaju nową nazwę Palaeothele'^[3]. Od momentu opisu do końca II dekady XXI wieku takson ten umieszczano jako incertae sedis w obrębie Mesothelae^[1]^[4]. W 2021 roku Sedlden opisał w jego obrębie nowy gatunek, Palaeothele onoi, oraz umieścił go w nowej rodzinie Palaeothelidae^[2].

Do rodzaju tego zalicza się dwa opisane gatunki^[2]:

Palaeothele montceauensis (Selden, 1996) – znany z dwóch datowanych na gżel skamieniałości^[2], odnalezionych w Montceau-les-Mines we francuskim Masywie Centralnym^[1]^[2]. Kądziołki przędne wszystkich par leżały w tylnej połowie opistosomy^[2]

Palaeothele onoi Selden, 2021 – znany z pojedynczej, datowanej na moskow skamieniałości odnalezionej w ogniwie Francis Creek Shale w formacji Carbondale na terenie Mazon Creek w amerykańskim stanie Illinois, w 1913 roku błędnie przyporządkowanej przez Aleksandra Pietrunkiewicza do gatunku Arthrolycosa antiqua. Epitet gatunkowy nadano na cześć arachnologa Hirotsugu Ono. Ciało miało 14,1 mm długości przy karapaksie długości 5,1 mm i szerokości 4,4 mm oraz opistosomie długości 8,3 mm i szerokości 5,8 mm. Karapaks był w zarysie prawie owalny, miał oczy umieszczone na przednim brzegu, niemal prostą i obrzeżoną krawędź tylną oraz umieszczoną w około ⅔ długości jamkę w postaci dwóch wypłycających się ku przodowi wgłębień. Odnóża były krótkie i grube. Opistosoma miała na wierzchu osiem tergitów, każdy o zaokrąglonych brzegach bocznych i z szeregiem małych guzków wzdłuż krawędzi przedniej, na spodzie zaś dwa zesklerotyzowane wieczka. Kądziołki przędne pary przednio-bocznej i małe pary przednio-środkowej leżały w przedniej połowie opistosomy, za drugim wieczkiem. Kądziołki pary tylno-bocznej i tylno-środkowej leżały w ⅔ długości opistosomy. Na tylnym końcu opistosomy umiejscowiony był dwuczłonowy wzgórek analny^[2].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Paul A. Selden. First fossil mesothele spider, from the Carboniferous of France. „Revue Suisse de Zoologie”. hors série, s. 585-596, 1996.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Paul A.P.A. Selden Paul A.P.A., New spiders (Araneae: Mesothelae), from the Carboniferous of New Mexico and England and a review of Paleozoic Araneae, [w:] S.G.S.G. Lucas, W.A.W.A. DiMichele, B.D.B.D. Allen (red.), Kinney Brick Quarry Lagerstätte, „New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin”, 84, 2021, s. 317–358 .
↑ Paul A. Selden. Palaeothele, replacement name for the fossil mesothele spider Eothele Selden non Rowell. „Bulletin of the British Arachnological Society”. 11, s. 292, 2000.
↑ Jason A. Dunlop, David Penney, Denise Jekel, z dodatkowym wkładem: Lyall I. Anderson, Simon J. Braddy, James C. Lamsdell, Paul A. Selden, O. Erik Tetlie: A summary list of fossil spiders and their relatives. [w:] World Spider Catalog [on-line]. Natural History Museum Bern, 2020. [dostęp 2023-10-05].

[Selden96-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Paul A. Selden. First fossil mesothele spider, from the Carboniferous of France. „Revue Suisse de Zoologie”. hors série, s. 585-596, 1996.

[Selden21-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Paul A.P.A. Selden Paul A.P.A., New spiders (Araneae: Mesothelae), from the Carboniferous of New Mexico and England and a review of Paleozoic Araneae, [w:] S.G.S.G. Lucas, W.A.W.A. DiMichele, B.D.B.D. Allen (red.), Kinney Brick Quarry Lagerstätte, „New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin”, 84, 2021, s. 317–358 .

[Selden00-3] Paul A. Selden. Palaeothele, replacement name for the fossil mesothele spider Eothele Selden non Rowell. „Bulletin of the British Arachnological Society”. 11, s. 292, 2000.

[Dunlopetal-4] Jason A. Dunlop, David Penney, Denise Jekel, z dodatkowym wkładem: Lyall I. Anderson, Simon J. Braddy, James C. Lamsdell, Paul A. Selden, O. Erik Tetlie: A summary list of fossil spiders and their relatives. [w:] World Spider Catalog [on-line]. Natural History Museum Bern, 2020. [dostęp 2023-10-05].

[1]

[2]

[3]

[4]