Pancerniki typu King George V (1940)
Pancerniki typu King George V – należące do Royal Navy pancerniki z okresu drugiej wojny światowej. Zbudowano pięć okrętów tego typu, z których jeden zatopiono podczas działań wojennych. W skrócie określane jako typ KGV (ang. KGV class)[1].
 HMS „Prince of Wales” w Singapurze, 4 grudnia 1941 roku | |
| Kraj budowy | |
|---|---|
| Użytkownicy | |
| Wejście do służby |
1940 |
| Zbudowane okręty |
5 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
standardowa: 38 600 t |
| Długość |
227,2 m |
| Szerokość |
31,4 m |
| Zanurzenie |
9,9 m |
| Napęd |
turbiny Parsonsa o mocy 110 000 KM napędzające 4 śruby |
| Prędkość |
28 węzłów (51,8 km/h) |
| Zasięg |
6100 mil morskich przy prędkości 10 węzłów |
| Załoga |
1500 |
| Uzbrojenie |
10 dział 356 mm |
| Wyposażenie lotnicze |
3 samoloty rozpoznawcze Supermarine Walrus |
Historia
edytujW 1922 roku po wejściu w życie traktatu waszyngtońskiego Wielka Brytania została zobowiązana do znacznego ograniczenia zbrojeń morskich. Zgodnie z postanowieniami traktatu Royal Navy otrzymała w 1927 i 1930 roku dwa pancerniki typu Nelson. Traktat przestawał obowiązywać w 1936 roku i w związku z coraz bardziej napiętą sytuacją międzynarodową przewidywano, że nie zostanie przedłużony. Przewidując taki rozwój wypadków, w Wielkiej Brytanii opracowano projekt nowych pancerników, które mogłyby wejść do produkcji natychmiast po wygaśnięciu traktatów rozbrojeniowych. Nowe okręty miały mieć artylerię główną składającą się z dział kalibru 356 milimetrów i niespotykane na okrętach tej wielkości silne opancerzenie.
Początkowo główny okręt miał otrzymać nazwę: „King George VI”, zgodnie z tradycją nazywania pierwszego pancernika zbudowanego po objęciu tronu przez nowego monarchę jego imieniem, lecz król Jerzy VI wyraził życzenie, aby nazwać pancernik imieniem jego ojca Jerzego V[2]. Pozostałe okręty miały nosić nazwy: „Prince of Wales” (książę Walii), „Anson”, „Jellicoe” i „Beatty”, ale z uwagi na decyzję króla, przemianowano „Anson” na „Duke of York” (książę Yorku), od jego tytułu przed objęciem tronu, a z kolei nazwy od nazwisk admirałów z I wojny światowej Jellicoe i Beatty′ego uznano za kontrowersyjne. W konsekwencji, nazwę „Anson” (od admirała Ansona) przeniesiono w lutym 1940 roku na budowany „Jellicoe”, a „Beatty” otrzymał nazwę „Howe”, od admirała Howe[2].
Budowa pierwszego okrętu serii, który nazwano HMS „King George V”, rozpoczęła się 1 stycznia 1937 roku w stoczni Vickers-Armstrong. Wodowanie okrętu nastąpiło 21 lutego 1939 roku, a wejście do służby – 11 grudnia 1940 roku. Podczas drugiej wojny światowej okręty typu wykorzystywano głównie do ochrony szlaków żeglugowych przed atakami dużych niemieckich okrętów nawodnych. Okręty typu działały także w rejonie Pacyfiku, gdzie jeden z nich, HMS „Prince of Wales”, zatonął w starciu z japońskim lotnictwem. Po wojnie pozostałe okręty wycofano ze służby i złomowano do 1958 roku.
Zbudowane okręty
edytuj
- HMS „King George V” – położenie stępki 1 stycznia 1937, wodowanie 21 lutego 1939, wejście do służby 11 grudnia 1940, wycofanie ze służby 1949, złomowanie 1957
- HMS „Prince of Wales” – położenie stępki 1 stycznia 1937, wodowania 3 maja 1939, wejście do służby 19 stycznia 1941, zatopiony przez japońskie lotnictwo 10 grudnia 1941
- HMS „Duke of York” – położenie stępki 5 maja 1937, wodowanie 20 lutego 1940, wejście do służby 20 sierpnia 1940, wycofany ze służby w 1951, złomowany 1957
- HMS „Anson” – położenie stępki 20 lipca 1937, wodowanie 24 lutego 1940, wejście do służby 22 czerwca 1942, złomowany 1957
- HMS „Howe” – położenie stępki 1 czerwca 1937, wodowanie 9 kwietnia 1940, wejście do służby 29 sierpnia 1942, złomowany 1958
Zobacz też
edytuj- Winnie i Pooh – bateria nabrzeżna zbudowana z zapasowych armat pancerników typu King George V
Przypisy
edytuj- ↑ Tarrant 1999 ↓, s. 11.
- ↑ a b Tarrant 1999 ↓, s. 15.
Bibliografia
edytuj- V.E. Tarrant: King George V class battleships. Londyn: Arms and Armour, 1999. ISBN 1-85409-524-2. (ang.).