Paricutín
Paricutín (hiszp. Volcán de Paricutín) – wulkan w środkowym Meksyku, w stanie Michoacán, w pobliżu wioski o tej samej nazwie. Powstał w 1943 roku, dając wulkanologom możliwość obserwacji procesu powstawania wulkanów. Obecnie Paricutín wznosi się na wysokość 3170 m n.p.m.
 Parícutin w roku 1994 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Położenie | |
| Pasmo | |
| Wysokość |
3170 m n.p.m. |
Położenie na mapie Meksyku  | |
 19°29′35″N 102°15′04″W/19,493000 -102,251000
| |
Wulkan Paricutín zaczął się formować 20 lutego 1943, kiedy na polu kukurydzy powstała niewielka szczelina[1]. Zjawisko obserwował właściciel pola, miejscowy rolnik Dioniso Pulido[2][1]. Otwarcie się szczeliny zapowiadały już wcześniej tajemnicze grzmoty, które słyszeli mieszkańcy wsi Paricutín na kilka tygodni przed pojawieniem się szczeliny. W ciągu pierwszego dnia aktywności powstał stożek o wysokości 50 m, a w ciągu tygodnia jego wysokość powiększyła się dwukrotnie[3].
W marcu aktywność wulkanu wzrosła. Wulkan wyrzucał w powietrze słupy popiołów wulkanicznych, które opadały na pobliskie wioski Paricutín i San Juan Parangaricutiro. 12 lipca rozpoczęły się wylewy lawy, której potoki zaczęły się zbliżać do wioski, którą wkrótce ewakuowano. W sierpniu mieszkańcy San Juan opuścili miasto zasypane przez popioły i lawę[1]. Obecnie o jego istnieniu świadczy jedynie wieża kościoła, wystająca ponad poziom lawy[4].
Podczas pierwszego, najbardziej intensywnego roku działalności, kiedy wulkan wyrzucał głównie materiał piroklastyczny, powstał stożek o wysokości 275 metrów. Wulkan był aktywny przez kolejne osiem lat, ale okres ten charakteryzował się głównie spokojnymi wylewami lawy. Jego aktywność stopniowo malała, poza ostatnimi sześcioma miesiącami przed ustaniem aktywności, kiedy nastąpiły bardziej gwałtowne erupcje. Ostatecznie aktywność ustała w 1952 roku[3].
Zjawiska wulkaniczne nie są czymś nietypowym w Meksyku, ale pojawienie się Paricutín dało naukowcom możliwość przyjrzenia się z bliska narodzinom wulkanu.
Wioska Paricutín była zamieszkiwana przez ludność z plemienia Purepecha.
Zobacz też
edytujLinki zewnętrzne
edytuj- Fragment filmu dokumentalnego Discovery Channel pokazujący narodziny wulkanu Paricutin. videos.howstuffworks.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-30)].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Michoacan-Guanajuato. Smithsonian Institution, Global Volcanism Program. [dostęp 2014-11-29]. (ang.).
- ↑ Paricutin: The Volcano in a Cornfield. The Museum of Unnatural History. [dostęp 2014-11-29]. (ang.).
- ↑ a b Paricutín (Michoacán-Guanajuato) volcano eruptions. Volcano Discovery. [dostęp 2014-11-29]. (ang.).
- ↑ San Juan Parangaricutiro - kościół wyrastający z popiołów i lawy; jedyna pamiątka po wsi pochłoniętej przez erupcję wulkan Paricutin. [w:] Onet Podróże [on-line]. Grupa Onet.pl SA, 2016-01-22. [dostęp 2016-01-24]. (pol.).