Parobek
robotnik najemny w gospodarstwie
Parobek – stały lub sezonowy robotnik najemny pracujący w folwarku lub gospodarstwie bogatego chłopa[1][2], też służący w karczmie[1] lub majątku dworskim[1].
Etymologia obecna i historyczna
edytujSłowo powiązane ze współczesnym robota=ciężka praca, ale też stanowisko pracy[1] (zobacz też międzynarodowe słowo robot o tej samej etymologii słowiańskiej). Dawne słowniki podają, że w niektórych językach słowiańskich poroba=niewolnictwo.
Historia pojęcia
edytujDawniej (XVII-XVIII w.), według wstępnej analizy[3]: słowo zwykle oznaczało: niewykwalifikowanego robotnika, który mógł pracować np.:
- w gospodarstwie na wsi (np.: „Iuz tez potrzebnieyszą ku Starosci rad bym odmięnił sarzą. To iest uczyc się aekonomiki przy dobrey iakiey Gospodyniey przy stawszy za parobka”)[4],
- rzadziej w kopalni (np.: „Parobków robiąc[ych] dojźrzeć mają p. stygar i starejsi, aby wedle miary słuszną doręba była, żeby j. k. mci i mistrzowi szkody przez złą dorębę nie było.”)[4]
Przypisy
edytuj
- ↑ a b c d „Słownik Języka Polskiego L-P”, Tom 2., PWN, Warszawa, 1978–1993, nadzór: prof. dr Mieczysław Szymczak
- ↑ „Mały słownik języka polskiego”, PWN, Warszawa, 1968–1995, nadzór: Elżbieta Sobol
- ↑ Na podstawie wersji nieostatecznej opracowania PAN.[potrzebny przypis])
- ↑ a b „Słownik języka polskiego XVII i 1. połowy XVIII wieku”. xvii-wiek.ijp-pan.krakow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]., PAN, Instytut języka polskiego