Paulo Sousa
Paulо Sоusa, właśc. Paulo Manuel Carvalho de Sousa (wym. [ˈpaw.lu ˈso.zɐ]; ur. 30 sierpnia 1970 w Viseu) – portugalski piłkarz i trener piłkarski.
 Paulо Sоusa (2014) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pełne imię i nazwisko |
Paulo Manuel Carvalho de Sousa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wzrost |
177 cm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pozycja | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kariera juniorska | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kariera seniorska[a] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kariera reprezentacyjna | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kariera trenerska | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Odznaczenia | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Strona internetowa | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
W latach 1991–2002 reprezentant Portugalii. Mistrz Świata U-20 z 1989. Uczestnik Mistrzostw Europy 1996, 2000 oraz Mistrzostw Świata 2002.
Karierę piłkarską rozpoczynał w Benifce, z którą sięgnął po mistrzostwo Portugalii, a także krajowe puchary. Następnie występował w Sportingu CP, skąd w 1994 trafił do Juventusu. W barwach włoskiego klubu sięgnął po mistrzostwo Włoch, krajowe puchary, a w sezonie 1995/1996 wygrał rozgrywki Ligi Mistrzów UEFA. W sezonie 1996/1997 jako zawodnik Borussii Dortmund po raz drugi w karierze zwyciężył w Lidze Mistrzów, a także zdobył Puchar Interkontynentalny i Superpuchar Niemiec. Po zakończeniu kariery piłkarskiej został trenerem pracując w Europie, Azji i Ameryce Południowej – w 2014 zdobył mistrzostwo Izraela z Maccabi Tel Awiw, a w 2015 mistrzostwo Szwajcarii z FC Basel. W latach 2011–2012 zdobył Superpuchar i Puchar Ligi Węgierskiej z Videotonem. W 2021 pełnił funkcję selekcjonera reprezentacji Polski w piłce nożnej[1], którą poprowadził na Mistrzostwach Europy 2020.
Kariera reprezentacyjna
edytujW seniorskiej reprezentacji Portugalii zadebiutował 16 stycznia 1991 w zremisowanym 1:1 towarzyskim meczu z Hiszpanią. Dla drużyny narodowej rozegrał 51 oficjalnych spotkań międzypaństwowych, a ostatnim z nich był wygrany 2:0 pojedynek z Chinami w 2002. Jako reprezentant kraju uczestniczył w Euro 1996 oraz Euro 2000, był także w składzie reprezentacji na Mistrzostwa Świata 2002, lecz nie wystąpił tam w żadnym spotkaniu.
Karierę piłkarską zakończył przedwcześnie, w wieku 31 lat, z powodu wielu poważnych kontuzji, z którymi zmagał się na przestrzeni lat.
Trener
edytujPo zakończeniu kariery piłkarskiej Sousa przez pół roku był asystentem selekcjonera reprezentacji Portugalii, Carlosa Queiroza[2]. W latach 2008–2010 prowadził drużyny angielskiej Championship Queens Park Rangers, Swansea City i Leicester. W latach 2011–2013 był szkoleniowcem węgierskiego Videoton FC, następnie Maccabi Tel Awiw i FC Basel, z którymi sięgnął po mistrzostwa kraju. W latach 2015–2017 prowadził włoską ACF Fiorentinę. W następnych latach Sousa trenował chiński Tianjin Tianhai oraz francuski Girondins Bordeaux.
21 stycznia 2021 został selekcjonerem reprezentacji Polski. Zastąpił na tym stanowisku Jerzego Brzęczka[3]. Poprowadził reprezentację na Mistrzostwach Europy 2020, gdzie Polska po remisie z Hiszpanią (1:1) i porażkach ze Słowacją (1:2) oraz Szwecją (2:3) zajęła ostatnie miejsce w grupie E, a także w eliminacjach do Mistrzostw Świata 2022, zajmując z polską drużyną narodową drugie miejsce w grupie I, gwarantujące udział w barażach. 29 grudnia 2021 rozwiązał kontrakt z Polskim Związkiem Piłki Nożnej za porozumieniem stron[4].
Tego samego dnia został ogłoszony trenerem brazylijskiego klubu CR Flamengo[5]. Został zwolniony 10 czerwca 2022 roku[6].
15 lutego 2023 został oficjalnie ogłoszony nowym szkoleniowcem US Salernitana 1919[7]. Umowa została podpisana na pół roku, z opcją przedłużenia o dwa lata pod warunkiem, że klub utrzyma się w Serie A. Został zwolniony 10 października 2023 roku.
Osiągnięcia
edytuj
Zawodnicze
edytujSL Benfica
- Mistrzostwo Portugalii (1x): 1990/91
- Puchar Portugalii (1x): 1992/93
- Superpuchar Portugalii (1x): 1989
Juventus
- Mistrzostwo Włoch (1x): 1994/95
- Puchar Włoch (1x): 1994/95
- Liga Mistrzów UEFA (1x): 1995/96
- Superpuchar Włoch (1x): 1995
Borussia Dortmund
- Liga Mistrzów UEFA (1x): 1996/97
- Superpuchar Niemiec (1x): 1996
- Puchar Interkontynentalny (1x): 1997
Portugalia U-20
- Młodzieżowe Mistrzostwo Świata (1x): 1989
Portugalia
- 3. miejsce na mistrzostwach Europy: 2000
Trenerskie
edytujVideoton FC
- Puchar Ligi Węgierskiej (1x): 2011/12
- Superpuchar Węgier (1x): 2011, 2012
Maccabi Tel Awiw
- Mistrzostwo Izraela (1x): 2013/14
FC Basel
Indywidualne
edytuj- Złoty Guerin: 1995
Statystyki
edytujTrener
edytuj| Zespół | Od | Do | Statystyka | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| M | W | R | P | % W | |||
| Queens Park Rangers | 19 listopada 2008 | 9 kwietnia 2009 | 26 | 7 | 12 | 7 | 26,92 |
| Swansea City | 23 czerwca 2009 | 4 lipca 2010 | 49 | 18 | 18 | 13 | 36,73 |
| Leicester City | 7 lipca 2010 | 1 października 2010 | 12 | 4 | 2 | 6 | 33,33 |
| Videoton FC | 1 czerwca 2011 | 7 stycznia 2013 | 88 | 52 | 17 | 19 | 59,09 |
| Maccabi Tel Awiw | 11 czerwca 2013 | 28 maja 2014 | 49 | 31 | 10 | 8 | 63,27 |
| FC Basel | 28 maja 2014 | 17 czerwca 2015 | 50 | 31 | 8 | 11 | 62,00 |
| ACF Fiorentina | 21 czerwca 2015 | 6 czerwca 2017 | 95 | 43 | 25 | 27 | 45,26 |
| Tianjin Tianhai | 6 listopada 2017 | 5 października 2018 | 37 | 13 | 10 | 14 | 35,14 |
| Girondins Bordeaux | 8 marca 2019 | 10 sierpnia 2020 | 42 | 13 | 12 | 17 | 30,95 |
| Polska | 21 stycznia 2021 | 29 grudnia 2021 | 15 | 6 | 5 | 4 | 40,00 |
| CR Flamengo | 29 grudnia 2021 | 9 czerwca 2022 | 31 | 18 | 6 | 7 | 58,06 |
| Łącznie | 468 | 221 | 119 | 128 | 47,22 | ||
Życie prywatne
edytujSyn krawcowej i mechanika samochodowego. Uważa się za osobę religijną[8]. W latach 1994–2003 żonaty z Cristiną Neto de Almeidą, z którą ma dwoje dzieci: córkę Marię Madalenę (ur. 1995) i syna Guilherme (ur. 2003)[9]. Od 2006 związany z Cristiną Möhler (ur. 23 maja 1975), pochodzącą z Lizbony osobowością telewizyjną, prezenterką i byłą modelką. W styczniu 2007 w Estoril para wzięła ślub cywilny, a kilka miesięcy później, w Maroku – ślub kościelny. Jego druga żona ma córkę z poprzedniego związku – Natachę (ur. 1999)[10].
Odznaczenia
edytujZobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Paulo Sousa nowym selekcjonerem reprezentacji! [online], laczynaspilka.pl [dostęp 2021-01-21].
- ↑ Paulo Sousa, [w:] baza Transfermarkt (trenerzy) [dostęp 2021-01-22].
- ↑ Paulo Sousa selekcjonerem reprezentacji Polski 90minut.pl.
- ↑ Paulo Sousa odszedł z reprezentacji Polski 90minut.pl.
- ↑ Oficjalnie: Paulo Sousa podpisał kontrakt z Flamengo! [online], Onet Sport, 29 grudnia 2021 [dostęp 2021-12-29].
- ↑ Oficjalnie: Paulo Sousa stracił pracę. Portugalczyk został zwolniony z Flamengo [online], sport.tvp.pl, 9 czerwca 2022 [dostęp 2022-06-10].
- ↑ Telewizja Polska S.A, Oficjalnie: Paulo Sousa znalazł nowy klub [online], sport.tvp.pl, 15 lutego 2023 [dostęp 2023-02-15] (pol.).
- ↑ Pierwsza żona zamieniła życie Paulo Sousy w piekło. Trener nie chciał uznać młodszego z dzieci. viva.pl. [dostęp 2021-09-09].
- ↑ Cristina Mohler: kim jest żona Paulo Sousy, nowego trenera reprezentacji Polski?. gala.pl. [dostęp 2021-06-19].
- ↑ Paulo Sousa i jego piękna żona. Cristina Mohler też jest gwiazdą. Nowy trener reprezentacji Polski ma dwójkę dzieci z pierwszą żoną. gol24.pl. [dostęp 2021-01-28].
- ↑ Cidadãos Nacionais Agraciados com Ordens Portuguesas. ordens.presidencia.pt. [dostęp 2021-03-23]. (port.).
Bibliografia
edytuj- Paulo Sousa w bazie National Football Teams (ang.)
- Profil na footballzz.com