Paweł Tyszkowski herbu Gozdawa (ur. 1856[1], zm. 17 września 1920) – poseł Sejmu Krajowego Galicji VI, VII, VIII i X kadencji, jak również poseł Rady Państwa VIII, IX i X kadencji, ostatni właściciel Grabownicy Starzeńskiej.

Paweł Tyszkowski
Ilustracja
Data urodzenia

1856

Data śmierci

17 września 1920

Narodowość

polska

Kaplica grobowa Tyszkowskich

Życiorys

edytuj

Pochodził z Huwnik. Był nieślubnym synem Antoniego Tyszkowskiego i kobiety o nazwisku Szylak; adoptowany przez ojca w 1865[2].

Na przełomie XIX/XX wieku jego dobra majątkowe obejmowały m.in. Huwniki, Rybotycze, Posadę Rybotycką, Cisową, Łomną, Krajną, Łodzinkę Dolną, Bolestraszyce i Wołkowyję oraz Lalin, Grabownicę Starzeńską, Pakoszówkę, Srogów Dolny[3][4][5]. Według stanu z początku 1906 Paweł Tyszkowski posiadał trzy obszary dworskie na obszarze powiatu sanockiego[6].

W 1896 wraz z Władysławem Nowackim z Krecowa otrzymał od C. K. Ministerstwa Kolei koncesję na budowę kolei z Niżankowic przez Huwniki, Rybotycze, Trzcianiec, Kreców, Mrzygłód w połączeniu z Sanokiem[7].

Ożenił się 11 maja 1899 w Wiedniu z Henryką Fredro (ur. 13.01.1877), córką Stefana Jacka Fredry (zam. Podliski, Підліски, obecnie Ukraina)[8][9], syna Henryka Fredry (brat Aleksandra Fredry), lecz nie posiadali potomstwa.

W swoim testamencie z 19 października 1912 oddał swoje dobra obejmujące 18 miejscowości Polskiej Akademii Umiejętności. Zmarł w 1920 i został pochowany w rodzinnej kaplicy grobowej w Kalwarii Pacławskiej, położonej obok tamtejszego klasztoru franciszkanów, którą budował w latach 18961906. Rodzina Tyszkowskich była fundatorami kilku kaplic i ich wyposażenia w Kalwarii Pacławskiej.

Jego żona ponownie wyszła za mąż, za jego przyjaciela - Ludwika Przysieckiego, który sprawował zarząd nad jego dobrami przekazanymi na mocy testamentu Polskiej Akademii Umiejętności. Zmarła po długiej i ciężkiej chorobie 22 lutego 1931 w Huwnikach i została pochowana w kaplicy grobowej rodziny Tyszkowskich w Kalwarii Pacławskiej[10].

Ludwik Przysiecki z powodu anginy zmarł 9 stycznia 1934 w Huwnikach[11] i został pochowany na cmentarzu w Kalwarii Pacławskiej niedaleko kaplicy grobowej rodziny Tyszkowskich[12].

Przypisy

edytuj
  1. Baza osób polskich
  2. www.kopysno.pl [online] [dostęp 2023-12-29].
  3. Tadeusz Pilat: Skorowidz dóbr tabularnych w Galicyi z Wielkiem Ks. Krakowskiem. Lwów: 1890, s. 104, 146, 162.
  4. Skorowidz powiatu sanockiego wydany na podstawie dat zebranych w roku 1911. Sanok: 1911, s. 10, 14.
  5. Alojzy Zielecki, Życie gospodarcze, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995. s. 405-406.
  6. Z prowincji. Z Sanoka. „Kurjer Lwowski”. Nr 26, s. 4, 26 stycznia 1906. 
  7. Nowa lokalka. „Głos Narodu”. Nr 254, s. 4, 4 listopada 1896. 
  8. Wiener Salonblatt, 8 lipca 1883 (skan 5) [online] [dostęp 2023-12-29].
  9. Almanach błękitny. Genealogia żyjących rodów polskich. Dunin Borkowski, Jerzy Sewer Teofil (1856-1908) (skan 383-384) [online] [dostęp 2023-12-29].
  10. Słowo Polskie, 1931, nr 56 (skan 9) [online] [dostęp 2023-12-29].
  11. jbc.bj.uj.edu.pl (skan 6) [online] [dostęp 2024-05-06], W nekrologu błędnie podano miejsce pochówku. Zmarły został pochowany we własnym grobowcu na terenie cmentarza w Kalwarii Pacławskiej.
  12. www.kopysno.pl [online] [dostęp 2024-05-06].

Literatura

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj
  NODES