Pherkad

gwiazda w gwiazdozbiorze Małej Niedźwiedzicy

Pherkad (Gamma Ursae Minoris, γ UMi) – trzecia pod względem jasności gwiazda Małej Niedźwiedzicy. Jest ona odległa od Słońca o ok. 487 lat świetlnych.

Pherkad
γ Ursae Minoris
Ilustracja
Położenie w gwiazdozbiorze
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Mała Niedźwiedzica

Rektascensja

15h 20m 43,716s[1]

Deklinacja

+71° 50′ 02,46″[1]

Paralaksa (π)

0,00670 ± 0,00011[1]

Odległość

486,8 ± 8,1 ly
149,3 ± 2,5 pc

Wielkość obserwowana

3,002 ± 0,009m[1]

Ruch własny (RA)

−17,73 ± 0,13 mas/rok[1]

Ruch własny (DEC)

17,90 ± 0,11 mas/rok[1]

Prędkość radialna

−3,90 ± 0,60 km/s[1]

Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy

olbrzym

Typ widmowy

A2 III[1]

Masa

4,8 M[2]

Promień

15 R[2]

Wielkość absolutna

−2,868 ± 0,011m[3]

Jasność

1050 L[2]

Prędkość obrotu

171 km/s[4]

Temperatura

8280 K[2]

Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 13 Ursae Minoris
2MASS: J15204375+7150024
Bonner Durchmusterung: BD +72°679
Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 569
Boss General Catalogue: GC 20692
Katalog Henry’ego Drapera: HD 137422
Katalog Hipparcosa: HIP 75097
Katalog jasnych gwiazd: HR 5735
SAO Star Catalog: SAO 8220
Pherkad Major

Gwiazda nosi tradycyjną nazwę Pherkad, która wywodzi się od arabskiego ‏فرقد‎ farqad, co oznacza „cielę”. Dawniej Arabowie nazywali „dwoma cielętami” tę gwiazdę i β UMi (Kochab)[2][5]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna zatwierdziła użycie nazwy Pherkad dla określenia tej gwiazdy[6].

Charakterystyka

edytuj

Jest to olbrzym reprezentujący typ widmowy A2[1]. Gwiazda ma najprawdopodobniej helowe jądro w którym ustały reakcje syntezy, otoczone przez powłokę wodoru, w której reakcje te trwają. W przyszłości zmieni się w bardziej typowego olbrzyma (jak Kochab, choć jaśniejszego niż ta gwiazda) i zakończy życie odrzuciwszy powłoki, pozostawiając białego karła o masie ok. 0,85 M[2]. Gwiazda cechuje się niewielką zmiennością[2], jej jasność waha się o 0,03m, w związku z czym jest klasyfikowana jako zmienna typu Delta Scuti[4].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i Pherkad w bazie SIMBAD (ang.)
  2. a b c d e f g Jim Kaler: Pherkad. STARS, 2013-12-20. [dostęp 2017-02-17]. (ang.).
  3. Obliczona na podstawie wielkości obserwowanej i paralaksy
  4. a b Pherkad. Alcyone ephemeris. [dostęp 2017-02-17]. (ang.).
  5. Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 459. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
  6. Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2018-08-10. [dostęp 2018-12-06].
  NODES