Podniebienie twarde

Podniebienie twarde (łac. palatum durum) – część podniebienia[1], tworząca sklepienie jamy ustnej właściwej. Znajduje się w jej części przedniej, zawiera zrąb kostny (blaszki poziome kości podniebiennych oraz wyrostki podniebienne szczęk). Jest pokryte nabłonkiem wielowarstwowym płaskim rogowaciejącym, między którym a okostną w tylnej części podniebienia występują gruczoły ślinowe (łac. glandulae palatinae), produkujące ślinę śluzową. Błona śluzowa przedniej części podniebienia twardego jest silnie zrośnięta z okostną[2][3].

Zaraz za pierwszymi górnymi siekaczami w linii pośrodkowej pod błoną śluzową jest otwór przysieczny (foramen incisivum), w jego okolicy brodawka przysieczna (papilla incisiva) a dalej w linii pośrodkowej szew podniebienny (raphe palati; z wiekiem może przyjąć postać zgrubiałego wału podniebiennego utrudniającego utrzymanie protezy zębowej górnej), od którego w przedniej części odchodzą poprzeczne fałdy podniebienia (plicae palatinae trasversae) zanikające z wiekiem (wyraźniej są zaznaczone u innych zwierząt)[3].

Pojęcia podniebienie twarde nie należy mylić z pojęciem podniebienie kostne – to ostatnie stanowi zręb kostny pierwszego[2].

Podniebienie twarde unerwiona czuciowo nerw podniebienny większy (czuciowo podniebienie twarde oraz współczulnie i przywspółczulnie gruczoły podniebienne). Unaczynienie prowadzi tętnica podniebienna większa[2].

Przypisy

edytuj
  1. Polska Akademia Nauk Wydział Nauk Medycznych, Wielki słownik medyczny, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 1996, s. 1032–1033, ISBN 83-200-1923-0.
  2. a b c Jan Mikusek, Konstanty Ślusarczyk: Anatomia topograficzna: dla studentów stomatologii. Katowice: Śląska Akademia Medyczna, 1997, s. 47. ISBN 83-902300-5-4.
  3. a b Wiesław Łasiński: Anatomia głowy dla stomatologów. Wyd. 5. Warszawa: PZWL, 1985, s. 95-96. ISBN 83-200-0797-6.
  NODES