Politechnika Wrocławska
Politechnika Wrocławska – publiczna uczelnia techniczna założona we Wrocławiu w 1945 roku dzięki zaangażowaniu pracowników naukowych nieistniejących już Politechniki Lwowskiej i Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, którzy zagospodarowali zniszczone budynki niemieckiej Wyższej Szkoły Technicznej – Technische Hochschule[4].
Budynek główny (1905–1911, 1935) – wejście do budynku A-1 od ul. Wybrzeże Stanisława Wyspiańskiego | |
Data założenia |
1910/24 sierpnia 1945[1] |
---|---|
Typ |
państwowa |
Państwo | |
Województwo | |
Adres |
Wybrzeże |
Liczba pracowników • naukowych |
4078 |
Liczba studentów |
20 970[3] (12.2023) |
Rektor |
prof. dr hab. inż. Arkadiusz Wójs |
Członkostwo |
Unite! |
Położenie na mapie Wrocławia | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego | |
51°06′26,7″N 17°03′43,7″E/51,107417 17,062139 | |
Strona internetowa |
Obecnie na uczelni na 14 wydziałach i trzech filiach w Jeleniej Górze, Legnicy i Wałbrzychu prowadzone są badania w 14 dyscyplinach w ramach czterech dziedzin naukowych: inżynieryjno-technicznych, ścisłych i przyrodniczych, medycznych oraz społecznych. Studenci uczą się na 60 kierunkach kształcenia na pierwszym i drugim stopniu studiów, z których duża część prowadzona jest w języku angielskim[5].
W 2024 r., pod kierunkiem ponad 2 tys. nauczycieli akademickich, studiuje tam około 21 tys. osób (w tym prawie 1400 z zagranicy), a także 95 doktorantów oraz 678 osoby w Szkole Doktorskiej[2].
Politechnika Wrocławska w rankingu szkół wyższych „Perspektyw” zajęła w 2024 roku 4. miejsce wśród uczelni technicznych oraz 7. miejsce spośród wszystkich uczelni akademickich w Polsce[6]. W tzw. rankingu szanghajskim, czyli The Academic Ranking of World Universities (ARWU), Politechnika Wrocławska została sklasyfikowana w 2022 r. na miejscach 901–1000 na świecie, utrzymując trzecie miejsce wśród polskich uczelni technicznych (wspólnie z Politechniką Warszawską)[7]. Z kolei w rankingu Global Ranking of Academic Subjects (GRAS) 2023 sklasyfikowano jeden obszar z PWr: inżynieria mechaniczna znalazła się na miejscach 301–400[8].
W 2022 roku Politechnika Wrocławska – jako pierwsza uczelnia z środkowo-wschodniej części Starego Kontynentu – dołączyła do europejskiej sieci uniwersytetów Unite!. 20 września 2022 r. w Turynie rektor uczelni prof. Arkadiusz Wójs parafował dokument pieczętujący przystąpienie Politechniki do tego sojuszu[9].
4 września 2023 roku uroczyście zainaugurował działalność na Politechnice Wrocławskiej Wydział Medyczny[10]. Pierwszy dziekanem został dr hab. n. med. Dariusz Jagielski, prof. uczelni.
Historia
edytujPoczątków uczelni można szukać w 1910, kiedy to powstała Królewska Wyższa Szkoła Techniczna we Wrocławiu (Königliche Technische Hochschule Breslau); w 1918 zmieniono nazwę na Wyższa Szkoła Techniczna (Technische Hochschule). W uroczystościach otwarcia uczestniczył cesarz Wilhelm II. Studia rozpoczęło wtedy 57 studentów, a z biegiem lat liczba ta rosła. W 1913 wynosiła już 238 osób, a największa – 926 osób – była w 1927.
Lata 30. XX wieku przyniosły kryzys, który dotknął także uczelnie. Wprowadzono kuratora, także wspólny budżet i administrację z uniwersytetem. Spadała liczba studiujących: w 1937 były to 482 osoby. Do roku 1943 uczelnia funkcjonowała bez większych zakłóceń. W czwartym roku wojny front wschodni zaczął się jednak przybliżać do granic Rzeszy. W połowie stycznia 1945, po ogłoszeniu miasta twierdzą (Festung Breslau), podjęto decyzję o ewakuacji Technische Hochschule w głąb Rzeszy. Tym samym szkoła zakończyła swoje funkcjonowanie.
W budynkach Technische Hochschule, z wykorzystaniem jej sprzętu i bibliotek, utworzono w 1945 polską Politechnikę Wrocławską. Znaczną rolę w zagospodarowaniu budynków i organizacji szkoły odegrali pracownicy naukowi uczelni lwowskich. Uczeni i absolwenci Politechniki Lwowskiej praktycznie zbudowali ją od postaw. Szczególną role w tym procesie odegrali rektor Politechniki Lwowskiej – profesor Edward Sucharda, a także profesor Kazimierz Idaszewski. Duży wkład wniósł również inż. Dionizy Smoleński, przed wojną asystent w Politechnice Warszawskiej.
Pierwszy polski wykład w Politechnice Wrocławskiej, wygłoszony przez profesora Kazimierza Idaszewskiego, odbył się 15 listopada 1945 roku. Dzień ten obchodzony jest jako święto uczelni, a także święto nauki wrocławskiej. Przez pewien okres Politechnika była administracyjnie połączona z Uniwersytetem Wrocławskim[11].
W 1945 istniało pięć wydziałów: Chemii Technicznej, Mechaniczno-Elektrotechniczny, Budownictwa, Hutniczo-Górniczy oraz Matematyczno-Przyrodniczy (wspólny z Uniwersytetem). Studia podjęło wówczas 595 osób[11].
14/15 grudnia 1981 w czasie stanu wojennego oddziały ZOMO siłą stłumiły strajk na uczelni. Podczas akcji milicji pracownik politechniki, Tadeusz Kosecki, dostał ataku serca, w wyniku którego zmarł[12].
W ciągu całego 2010 w ramach obchodów stulecia uczelni technicznych we Wrocławiu odbyły się różnego rodzaju imprezy kulturalne i naukowe. Zwieńczeniem uroczystości był I Światowy Zjazd Absolwentów, który odbył się listopadzie tegoż roku.
Kadra naukowa
edytujW 2018 roku na uczelni pracowało 1700 nauczycieli akademickich, w tym 163 z tytułem naukowym profesora, 362 ze stopniem naukowym doktora habilitowanego i 1175 ze stopniem naukowym doktora[13], natomiast w roku akademickim 2024/25 było to 2 296 nauczycieli[2].
Poczet rektorów
edytujLista rektorów Politechniki Wrocławskiej[14].
- Stanisław Kulczyński (1945–1951)
- Dionizy Smoleński (1951–1960)
- Zygmunt Szparkowski (1960–1969)
- Tadeusz Porębski (1969–1980)
- Bogusław Kędzia (1 XII 1980 – 31 VIII 1981)
- Tadeusz Zipser (1 IX – 29 XII 1981)
- Jerzy Schroeder (6 I – 31 VII 1982)
- Wacław Kasprzak (1982–1984)
- Jan Kmita (1984–1990)
- Andrzej Wiszniewski (1990–1996)
- Andrzej Mulak (1996–2002)
- Tadeusz Luty (2002–2008)
- Tadeusz Więckowski (2008–2016)
- Cezary Madryas (2016–2020)
- Arkadiusz Wójs (od 2020)
Wcześniej (Königliche Technische Hochschule Breslau oraz Technische Hochschule):
- Rudolf Schenck (1910–1914)
- Gerhard Hessenberg (1914–1916)
- Carl Heinel (1916–1918)
- Friedrich Wilhelm Semmler (1918–1920)
- Ludwig Mann (1920–1924)
- Werner Schmeidler (1924–1926)
- Wilhelm Tafel (1926–1928)
- Karl Gottwein (1928–1930)
- Erich Waetzmann (1930–1932)
- Bernhard Neumann (1932–1933)
- Wilhelm Rein (1933–1937)
- Erwin Ferber (1937–1944)
- Heinrich Blecken (1944–1945)
Rada uczelni
edytujNa Politechnice Wrocławskiej zgodnie z ustawą Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, została powołana Rada Uczelni w skład której wchodzi dziewięć osób[15].
- Grzegorz Dzik – przewodniczący Rady
- prof. dr hab. inż. Katarzyna Chojnacka
- dr hab. inż. Renata Krzyżyńska, prof. uczelni
- dr hab. inż. Zbigniew Sroka, prof. uczelni
- Małgorzata Czerwińska
- Wiesław Klimkowski
- Taras Lukaniuk
- Witold Ziomek
- Piotr Gabrysch
Władze uczelni (2024–2028)
edytujRektor i prorektorzy Politechniki Wrocławskiej[16].
- Rektor – prof. dr hab. inż. Arkadiusz Wójs
- Prorektor ds. kształcenia – prof. dr hab. inż. Kamil Staniec
- Prorektor ds. badań i innowacji – prof. dr hab. inż. Dariusz Łydżba
- Prorektor ds. współpracy z otoczeniem – prof. dr hab. inż. Katarzyna Chojnacka
- Prorektorka ds. rozwoju i integracji wspólnoty – dr hab. Karolina Jaklewicz, prof. uczelni
- Prorektor ds. organizacji i infrastruktury – prof. dr hab. Piotr Młynarz
- Prorektor ds. informatyzacji – prof. dr hab. inż. Tomasz Nowakowski
Wydziały i filie
edytujObecnie uczelnia daje możliwość podjęcia nauki na kierunkach technicznych i ścisłych I i II stopnia oraz jednolitych magisterskich prowadzonych w ramach czternastu wydziałów i trzech filii[17].
- Biotechnologia
- Chemia (studia II stopnia)
- Chemia i Analityka przemysłowa
- Chemia i Inżynieria materiałów
- Inżynieria chemiczna i procesowa
- Inżynieria materiałowa
- Technologia chemiczna
- Urban mining - Inżynieria recyklingu (studia II stopnia)
- Cyberbezpieczeństwo
- Informatyczne systemy automatyki
- Informatyka algorytmiczna
- Informatyka stosowana
- Informatyka techniczna
- Inżynieria systemów
- Sztuczna inteligencja (studia II stopnia)
- Teleinformatyka
- Telekomunikacja
- Zaufane systemy sztucznej inteligencji (studia II stopnia)
- Bezpieczeństwo i higiena pracy (studia II stopnia)
- Geodezja i Kartografia
- Geoenergetyka
- Geoinformatyka
- Geologia stosowana
- Górnictwo i Geologia
- Inżynieria surowców mineralnych
- Inżynieria środowiska
- Neutralność klimatyczna (studia II stopnia)
- Gospodarka o obiegu zamkniętym i ochrona klimatu
- Energetyka
- Energetyka jądrowa (studia II stopnia)
- Lotnictwo i Kosmonautyka
- Mechanika i Budowa maszyn energetycznych
- Odnawialne źródła energii
- Biomechanika inżynierska
- Inżynieria pojazdów i napędów niskoemisyjnych
- Logistyka przemysłowa
- Robotyka i Automatyzacja procesów
- Mechanika i Budowa maszyn
- Mechatronika
- Transport
- Zarządzanie i Inżynieria produkcji
- Medical Informatics (tylko w j. angielskim)
- Fizyka techniczna
- Inżynieria biomedyczna
- Inżynieria kwantowa
- Optyka
- Automatyka i Robotyka
- Elektronika
- Elektronika i Fotonika
- Elektronika i Telekomunikacja (studia II stopnia)
- Elektroniczne systemy mechatroniki (studia II stopnia)
- Inteligentna elektronika
- Inżynieria mikrosystemów mechatronicznych
- Electronic and Computer Engineering (tylko w j. angielskim)
- Matematyka
- Matematyka i Analiza danych
- Matematyka stosowana
- kierunek Lekarski
- Informatyka techniczna
- Informatyka techniczna
- Zarządzanie i Inżynieria produkcji
Domy studenckie
edytujDomy studenckie Politechniki Wrocławskiej znajdują się w kilku miejscach Wrocławia. Największym skupiskiem jest osiedle akademickie Wittigowo, gdzie znajduje się 5 największych akademików (od T-15 do T-22)[potrzebny przypis].
- T-2 Telemik ul. Grunwaldzka 59
- T-3 Straszny Dwór pl. Grunwaldzki 61
- T-4 Czworak ul. Ł. Górnickiego 22
- T-6 Alcatraz ul. M. Reja 54/56
- T-9 Atol ul. Powstańców Śląskich 137
- T-14 Azyl wybrzeże L. Pasteura 8
- T-15 Hades ul. E. Wittiga 6
- T-16 Tower ul. E. Wittiga 4
- T-17 Ikar ul. Z. Wróblewskiego 27
- T-18 Hotel Asystenta ul. Z. Wróblewskiego 25
- T-19 Piast ul. E. Wittiga 8
- T-22 (wydzielony z T-18) ul. Z. Wróblewskiego 25.
Absolwenci
edytujPolitechnikę Wrocławską ukończyli między innymi:
- Krzysztof Baranowski – żeglarz
- Leszek Czarnecki – biznesmen, jeden z najbogatszych Polaków
- Tadeusz Drozda – artysta kabaretowy
- Rafał Dutkiewicz – prezydent Wrocławia w latach 2002–2018
- Bolesław Hebrowski – żołnierz AK, honorowy prezes Dolnośląskiego Oddziału PZITS
- Teodor Jeske-Choiński – pisarz historyczny
- Jan Kaczmarek – artysta kabaretowy
- Wojciech Kurtyka – himalaista
- Wanda Rutkiewicz – himalaistka
- Jerzy Skoczylas – artysta kabaretowy
- Zygmunt Waschko – architekt
- Zbigniew Banaszak – twórca szkoły naukowej deklaratywnych modeli dyskretnych systemów zdarzeniowych
- Krzysztof Wielicki – himalaista
- Andrzej Wiszniewski – były rektor, minister nauki w l. 1997–2001
- Maja Włoszczowska – mistrzyni świata w kolarstwie górskim, zdobywczyni srebrnego medalu na IO w Pekinie
- Dorota Wysocka-Schnepf – dziennikarka
- Tadeusz Zipser – architekt
- Paweł Rańda – polski wioślarz, wicemistrz olimpijski, medalista mistrzostw świata i Europy
Życie kulturalne
edytujW 1969 przy Politechnice powstał Kabaret Elita, którego członkami byli Jan Kaczmarek, Tadeusz Drozda i Jerzy Skoczylas, studenci Politechniki[potrzebny przypis].
Długą tradycję (od 1964) ma Dyskusyjny Klub Filmowy „Politechnika”. Kameralny Chór Politechniki Wrocławskiej kontynuuje tradycję założonego w 1993 Chóru Kameralnego „Consonanza”[18]. Akademicki Chór Politechniki wyrósł z założonego w 1970 przy Wydziale Górniczym niewielkiego zespołu śpiewaczego. W Legnicy, przy Zamiejscowym Ośrodku Dydaktycznym, również działał Chór Kameralny Axion, pod batutą Jarosława Lewkowa[potrzebny przypis].
Studenci Politechniki aktywnie chronią zabytki techniki działając w MSKN OZT HP „Nadbór”[potrzebny przypis].
Instytucje akademickie
edytuj- Biuro Karier[19][20]
- Zarząd Parlamentu Studentów Politechniki Wrocławskiej
- Samorząd Studencki Politechniki Wrocławskiej
- Akademicki Klub Lotniczy przy Politechnice Wrocławskiej
- Agencja Fotograficzna „SpAF” od 1978
- Stowarzyszenie paraArtystycznej Fotografii „SpAF” od 1985
- Studencka Prasowa Agencja Fotograficzna „SPAF” od 1995
- WCSS: Wrocławskie Centrum Sieciowo-Superkomputerowe
- WASK: Wrocławska Akademicka Sieć Komputerowa
- Akademickie Radio Luz (Wrocław 91,6 FM)
- Akademicki Chór Politechniki Wrocławskiej
- Kameralny Chór Politechniki Wrocławskiej
- Akademicki Chór Politechniki Wrocławskiej filii w Legnicy „Axion”
- Miesięcznik: „Pryzmat”
- Miesięcznik: „Żak”
- Studencka Telewizja PWr: STYK
- Akademicka Telewizja Internetowa ATI-PWr
- Wydawnictwo PWr
- Galeria Polibudka
- KS AZS Politechnika Wrocławska
- Fundacja MANUS – PWr
- Erasmus Student Network sekcja Politechnika Wrocławska
- IAESTE Polska KL Politechnika Wrocławska
- AIESEC Polska KL Politechnika Wrocławska
- BEST Wrocław
- Akademickie Stowarzyszenie Informatyczne
- Zrzeszenie Studentów Polskich – Rada Uczelniana Politechniki Wrocławskiej
- UKSiDZ Uczelniany Komitet Studentów i Doktorantów Zagranicznych
- Niezależne Zrzeszenie Studentów Politechniki Wrocławskiej
- Ponad 100 kół naukowych
Akademickie Liceum Ogólnokształcące
edytujOd września 2014 roku prowadzi działalność publiczne Akademickie Liceum Ogólnokształcące Politechniki Wrocławskiej[21]. Siedziba szkoły znajduje się w budynku C-13 należącym do Politechniki Wrocławskiej na piętrach II, III i IV. Uczelnia udostępnia uczniom laboratoria i pracownie znajdujące się w innych budynkach. Zajęcia wychowania fizycznego odbywają się w Studium Wychowania Fizycznego i Sportu Politechniki Wrocławskiej[22]. W rankingu liceum ogólnokształcących z 2023 roku miesięcznika "Perspektywy" szkoła zajęła 9. miejsce w kraju i 2. miejsce na Dolnym Śląsku[23].
Zespół Szkół Akademickich
edytujW latach 2014–2019 Politechnika Wrocławska prowadziła również Gimnazjum Akademickie i Zespół Szkół Akademickich[24], które uległy likwidacji w związku z reformą systemu oświaty z 2017 roku[25].
Uniwersytet Nysa
edytujW latach 2001–2019, przy współpracy Politechniki Wrocławskiej, Uniwersytetu Technicznego w Libercu w Czechach oraz Uniwersytetu Stosowanych Nauk Zittau i Goerlitz na terenie Niemiec, funkcjonował Uniwersytet Nysa. Korzystając ze środków instytutów partnerskich, międzyuczelniana sieć oferowała własne kursy i przedmioty. Dzięki temu studenci mieli możliwość studiowania w trzech krajach i zdobycia umiejętności, doświadczenia i wiedzy z zakresu różnych kultur oraz dyscyplin[potrzebny przypis].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Dekret z dnia 24 sierpnia 1945 r. o przekształceniu Uniwersytetu Wrocławskiego i Politechniki Wrocławskiej na polskie państwowe szkoły akademickie (Dz.U. z 1945 r. nr 34, poz. 207).
- ↑ a b c Fakty i liczby | Politechnika Wrocławska [online], pwr.edu.pl [dostęp 2024-09-20] (pol.).
- ↑ Szkolnictwo wyższe w roku akademickim 2023/2024 [online], Główny Urząd Statystyczny [dostęp 2024-06-29] .
- ↑ Historia — Politechnika Wrocławska [online], pwr.edu.pl [dostęp 2022-11-02] .
- ↑ Informacje o uczelni – misja i inwestycje Politechnika Wrocławska [online], pwr.edu.pl [dostęp 2022-11-02] .
- ↑ Ranking Szkół Wyższych Perspektywy 2023 [online], ranking.perspektywy.pl [dostęp 2024-06-26] (pol.).
- ↑ ShanghaiRanking's Academic Ranking of World Universities [online], www.shanghairanking.com [dostęp 2022-11-02] .
- ↑ ShanghaiRanking's Global Ranking of Academic Subjects [online], www.shanghairanking.com [dostęp 2024-09-20] .
- ↑ „Szczególny moment w historii uczelni”. Jesteśmy pełnoprawnym członkiem Unite! [online], pwr.edu.pl [dostęp 2022-11-02] (pol.).
- ↑ Uroczyście otworzyliśmy Wydział Medyczny [online], pwr.edu.pl [dostęp 2024-05-23] (pol.).
- ↑ a b Portal PWr.
- ↑ Lista osób zamordowanych podczas stanu wojennego. Niezależne Zrzeszenie Studentów. [dostęp 2011-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-07-07)]. (pol.).
- ↑ Ogólnopolski wykaz nauczycieli akademickich i pracowników naukowych. 2018-02-04. [dostęp 2018-02-04]. (pol.).
- ↑ Poprzedni rektorzy [online], pwr.edu.pl [dostęp 2024-05-23] (pol.).
- ↑ Rada uczelni [online], pwr.edu.pl [dostęp 2024-09-20] (pol.).
- ↑ Rektor i prorektorzy [online], pwr.edu.pl [dostęp 2024-09-20] (pol.).
- ↑ Rekrutacja [online], pwr.edu.pl [dostęp 2024-05-23] (pol.).
- ↑ Kameralny Chór Politechniki Wrocławskiej.
- ↑ Biuro karier Politechniki Wrocławskiej [online], biurokarier.pwr.edu.pl [dostęp 2016-02-02] .
- ↑ Careers Office at Wrocław University of Technology as a Learning Organization
- ↑ rspo.gov.pl [dostęp 2022-03-28] .
- ↑ liceum.pwr.edu.pl [dostęp 2022-03-28] .
- ↑ [https://pwr.edu.pl/uczelnia/aktualnosci/liceum-pwr-w-top-10-szkol-w-polsce-w-rankingu-perspektyw-12765.html%5D [dostęp 2023-01-12] .
- ↑ wroclaw.wyborcza.pl [dostęp 2022-03-28] .
- ↑ gimnazjum.pwr.edu.pl [dostęp 2022-03-28] .
Linki zewnętrzne
edytuj- Politechnika Wrocławska
- Samorząd Studencki Politechniki Wrocławskiej
- ePortal zdalnej edukacji Politechniki Wrocławskiej. eportal.pwr.wroc.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-19)].