Posąg św. Jana Nepomucena w Bystrzycy Kłodzkiej
Posąg św. Jana Nepomucena w Bystrzycy Kłodzkiej – pochodzący z 1704 roku barokowy posąg nieznanego autorstwa[2], stojący na pl. Szpitalnym, przy moście nad Nysą Kłodzką. Najprawdopodobniej druga najstarsza figura św. Jana Nepomucena w Polsce.
 nr rej. 403 z 22.06.1982[1]
| |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Miejsce |
pl. Szpitalny |
| Styl architektoniczny | |
| Fundator |
Franz Veit[2] |
| Data odsłonięcia |
1704 |
Położenie na mapie Bystrzycy Kłodzkiej  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego  | |
Położenie na mapie gminy Bystrzyca Kłodzka  | |
 50°17′45,456″N 16°39′01,331″E/50,295960 16,650370
| |
Historia
edytujPosąg pochodzi z roku 1704, a więc powstał jeszcze przed kanonizacją świętego, która nastąpiła w roku 1729[3]. Wykonawca pomnika jest nieznany. Niektóre publikacje błędnie interpretują inskrypcję[3], która wskazuje Franza Veita jako fundatora, a nie wykonawcę[2]. Posąg jest najprawdopodobniej drugą najstarszą figurą św. Jana Nepomucena w Polsce, starszy jest tylko posąg w Wierzbnej[4].
Decyzją wojewódzkiego konserwatora zabytków z dnia 22 czerwca 1982 obiekt został wpisany do rejestru zabytków ruchomych[1]. W roku 1999 figurę poddano renowacji, dzięki staraniom byłego mieszkańca Bystrzycy Kłodzkiej Karl Heinza Ludwiga[4].
Architektura
edytujFigura stylistycznie nie odbiega od innych postaci świętego, stawianych w tym czasie masowo na czeskich i niemieckich mostach[3]. Posąg ustawiony jest na niewysokim cokole, otoczonym żeliwnym ogrodzeniem[5]. Rzeźba prezentuje wariant skręconej serpentynowo, stojącej postaci, o ascetycznej twarzy i wzroku utkwionym w przyciskanym do piersi krucyfiksie[3]. Figura świętego pokryta jest polichromią[6]. Futrzana peleryna jest brązowa, komża biała, a rękawy i dół wykończone są złotą koronką. Pod komżą jest czarna sutanna, spięta złotymi, gęsto rozmieszczonymi guziczkami[6]. Głowa świętego w czarnym birecie lekko pochylona w lewą stronę, w kierunku krucyfiksu. Nad głową (a nie wokół głowy) aureola z pięciu, dużych, złotych gwiazd[6]. Na cokole wykuto łacińskim chronogramem "CeDat In honoreM sanCtI IoannIs" (1704), a na jego tylnej ścianie widnieje gmerk artysty i napis "Franciscus Carolus Veit fecit 1704"[3].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Informacja uzyskana z Narodowego Instytutu Dziedzictwa.
- ↑ a b c Michał Zalewski: Figura św. Jana Nepomucena w Bystrzycy Kłodzkiej. Almamach wrocławski, 2022. [dostęp 2023-07-20]. (pol.).
- ↑ a b c d e Krystyna Bartnik: Śląsk w zabytkach sztuki. Bystrzyca Kłodzka. Wyd. I. Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1992, s. 171. ISBN 83-04-03529-4.
- ↑ a b Nepomuki Dolnego Śląska. [dostęp 2014-07-05].
- ↑ Marek Staffa: Słownik geografii turystycznej Sudetów, t. 15. Wyd. I. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1994, s. 85. ISBN 83-85773-06-1.
- ↑ a b c Wratislaviae Amici. [dostęp 2014-07-05].
Bibliografia
edytuj- Krystyna Bartnik, Śląsk w zabytkach sztuki. Bystrzyca Kłodzka, Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków, 1992, ISBN 83-04-03529-4.
- Marek Staffa (redakcja), Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 15, Wrocław, I-BiS, 1994, ISBN 83-85773-06-1.
- Konstanty Kalinowski, Rzeźba barokowa na Śląsku, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 1986, ISBN 83-01-05990-7.