Prokaina, nowokaina – organiczny związek chemiczny, ester N,N-dietyloaminoetylowy kwasu p-aminobenzoesowego. Lek znieczulający o długim czasie narastania znieczulenia i krótkotrwałym działaniu[1], stosowany do znieczuleń nasiękowych, nadoponowych i rdzeniowych[5]. Nie przenika przez błony śluzowe, dlatego nie może być używany do znieczuleń powierzchniowych[6]. Zbuforowany roztwór prokainy (tzw. geriokaina) był popularny jako lek geriatryczny, jego skuteczność w tym wskazaniu jest jednak kwestionowana[7][8][9]. Jej działanie polega na blokowaniu kanałów sodowych[10].
Prokaina
|
|
| Nazewnictwo
|
|
|
| Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
|
4-aminobenzoesan 2-(dietyloamino)etylu
|
| Inne nazwy i oznaczenia
|
| farm.
|
łac. procainum
|
| inne
|
ester 2-(dietyloamino)etylowy kwasu p-aminobenzoesowego, nowokaina, polokaina
|
|
| Ogólne informacje
|
| Wzór sumaryczny
|
C13H20N2O2
|
| Masa molowa
|
236,31 g/mol
|
| Identyfikacja
|
| Numer CAS
|
59-46-1 (wolna zasada)
51-05-8 (chlorowodorek)
|
| PubChem
|
4914
|
| DrugBank
|
DB00721
|
| SMILES
|
CCN(CC)CCOC(=O)C1=CC=C(C=C1)N
|
|
| InChI
|
InChI=1S/C13H20N2O2/c1-3-15(4-2)9-10-17-13(16)11-5-7-12(14)8-6-11/h5-8H,3-4,9-10,14H2,1-2H3
|
| InChIKey
|
MFDFERRIHVXMIY-UHFFFAOYSA-N
|
|
|
|
|
|
| Podobne związki
|
| Podobne związki
|
benzokaina, lidokaina, kwas p-aminobenzoesowy
|
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
|
|
|
| Klasyfikacja medyczna
|
| ATC
|
N01BA02, C05AD05, S01HA05, N01BA52
|
| Farmakokinetyka
|
|
|
| Okres półtrwania
|
7,7 min[1]
|
|
|
|
|
|
- Polocainum hydrochloricum (producenci: Galfarm, Pharma Cosmetic, Amara) – substancja do receptury
- Injectio Polocaini Hydrochlorici (producent: Polpharma) – ampułki 10 ml zawierające roztwór 1%, ampułki 1 i 2 ml zawierające roztwór 2%
- ↑ a b c d Procaine, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB00721 [dostęp 2020-06-23] (ang.).
- ↑ a b c Procaine, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2010-08-14] (ang.).
- ↑ a b Prokaina, chlorowodorek (107467) [online], Merck Chemicals [dostęp 2010-08-14] [zarchiwizowane z adresu 2012-02-27] .
- ↑ Prokaina (nr P9879) w katalogu produktów Sigma-Aldrich (Merck).
- ↑ Farmakologia. Podstawy farmakoterapii. Podręcznik dla studentów medycyny i lekarzy, WojciechW. Kostowski (red.), Zbigniew S.Z.S. Herman (red.), Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2008, s. 454, ISBN 978-83-200-3725-8 .
- ↑ Jan KazimierzJ.K. Podlewski Jan KazimierzJ.K., AlicjaA. Chwalibogowska-Podlewska AlicjaA., RobertR. Adamowicz RobertR., Leki współczesnej terapii, Warszawa: Split Trading, 2005, s. 533, ISBN 83-85632-82-4 .
- ↑ S.S. Kanowski S.S., Do the so-called “geriatric agents” fulfill the criteria of a rational drug therapy?, „Verhandlungen der Deutschen Gesellschaft für Innere Medizin”, 83, s. 972–982, PMID: 612073 .
- ↑ R.W.R.W. Fuller R.W.R.W., B.W.B.W. Roush B.W.B.W., Procaine hydrochloride as a monoamine oxidase inhibitor: implications for Geriatric therapy, „Journal of the American Geriatrics Society”, 25 (2), 1977, s. 90–93, PMID: 833415 .
- ↑ I.I. Zwerling I.I. i inni, Effects of a procaine preparation (Gerovital H3) in hospitalized geriatric patients: a double-blind study, „Journal of the American Geriatrics Society”, 23 (8), 1975, s. 355–359, PMID: 1097490 .
- ↑ TadeuszT. Krzymowski TadeuszT., JadwigaJ. Przała JadwigaJ., Fizjologia zwierząt. Podręcznik dla studentów wydziałów medycyny weterynaryjnej, wydziałów biologii i hodowli zwierząt akademii rolniczych i uniwersytetów, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2005, s. 27, ISBN 83-09-01792-8 .
- Farmakologia. Podstawy farmakoterapii. Podręcznik dla studentów medycyny i lekarzy, WojciechW. Kostowski (red.), Zbigniew S.Z.S. Herman (red.), Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2008, s. 454–455, ISBN 978-83-200-3725-8 .
- Jan KazimierzJ.K. Podlewski Jan KazimierzJ.K., AlicjaA. Chwalibogowska-Podlewska AlicjaA., RobertR. Adamowicz RobertR., Leki współczesnej terapii, Warszawa: Split Trading, 2005, s. 533–534, ISBN 83-85632-82-4 .
