Róża eliptyczna
Róża eliptyczna[4] (Rosa inodora Fr.) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny różowatych. Występuje w Europie od Hiszpanii po Ukrainę i od Półwyspu Skandynawskiego po kraje śródziemnomorskie[3]. W Polsce jest gatunkiem rzadkim, występuje głównie na zachodzie i w pasie wyżyn, poza tym nad dolną Wisłą[5].
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
róża eliptyczna |
Nazwa systematyczna | |
Rosa inodora Fr. Novit. Fl. Svec. 1: 9 (1814)[3] |
Morfologia
edytuj- Pokrój
- Krzew o długich pędach, które silnie się rozgałęziają i dorastają do 2,5 metrów wysokości. Są wyprostowane, lub górą łukowate. Kolce stopniowo rozszerzające się w stronę nasady, zmienne, zwykle zakrzywione, rzadziej proste. Czasami brak kolców.
- Liście
- Zielone, na spodniej stronie ogruczolone, nieparzysto-pierzaste, przeważnie 7-listkowe, o listkach podłużnych z klinowatą nasadą.
- Kwiaty
- Mają jasnoróżowe lub białe płatki korony i wyrastają na szypułkach o podobnej długości, jak podsadki, lub nieco krótszych. Działki kwiatów środkowych przeważnie posiadają nitkowate łatki. Po przekwitnieniu działki są podniesione do góry, lub odstające na bok i długo utrzymują się na owocni. Słupki o owłosionych szyjkach.
Biologia i ekologia
edytujNanofanerofit. Rośnie na przydrożach, miedzach, zaroślach. Kwitnie w lipcu.
Zmienność
edytujTworzy mieszańce z różą kutnerowatą i r. polną.
Zastosowanie
edytujZe względu na swe rozmiary nadaje się do posadzenia w szpalerze tworząc kwitnący żywopłot. Odznacza się odpornością na choroby i szkodniki, nie wymaga prawie żadnej pielęgnacji, jest odporna na mrozy i dobrze rośnie na słabej glebie. Kwitnie bardzo obficie, nieprzerwanie przez całe lato.
Przypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-29] (ang.).
- ↑ a b Rosa inodora Fr., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-02-01] .
- ↑ Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 149-150, ISBN 978-83-62975-45-7 .
- ↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, Adam Zając, Maria Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 455, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
Bibliografia
edytuj- Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8. (Charakterystyka, Zmienność)
- Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953. (Charakterystyka)
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
- BioLib: 39749
- EUNIS: 180050
- FloraWeb: 4887
- GBIF: 3003248
- identyfikator iNaturalist: 519916
- IPNI: 732390-1
- NCBI: 323240
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): rjp-9725
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:732390-1
- Tela Botanica: 56885
- identyfikator Tropicos: 27804848
- CoL: 6X8D4