Ramzes I – faraon, władca starożytnego Egiptu, założyciel XIX dynastii. Panował prawdopodobnie w latach od 1306 do 1304 p.n.e. lub od 1292 do 1290 p.n.e.
Nie wywodził się z królewskiego rodu, a jego prawdziwe imię brzmiało Paramessu. Urodził się w arystokratycznej rodzinie z okolic Awaris w Delcie Nilu. Był wysokiego szczebla dowódcą królewskich łuczników i generałem armii faraona. Pierwszym etapem jego kariery było stanowisko dowódcy oddziałów, a później inspektora koni, co pociągnęło za sobą wejście do elitarnego korpusu rydwanów. Będąc królewskim woźnicą, stał się kandydatem na stanowisko jednego z królewskich posłów, przewożących korespondencję dyplomatyczną. Został szybko dostrzeżony na dworze. Osiągnął stopień generała i dowódcy granicznej twierdzy (prawdopodobnie Sile) oraz stanowisko inspektora ujść Nilu. Zdobył uznanie i zaufanie Horemheba, (ostatniego władcy XVIII dynastii), który powierzył mu stanowisko wezyra, obdarzył godnością Pierwszego Kapłana Egiptu i wyznaczył go na swojego zastępcę, a później następcę. Sprawował również obowiązki Wielkiego Kapłana Amona, biorąc czynny udział w restauracji starej religii po okresie monoteistycznej herezji Echnatona.
Sam Horemheb, będąc wysokiej rangi dowódcą wojskowym i doradcą na dworze za czasów Tutanchamona oraz Aja, darzył zaufaniem wysokich rangą wojskowych. Gdy został faraonem, pod koniec swego panowania, nie mając własnego następcy ustanowił Ramzesa swym zastępcą i później następcą.
Podobnie Ramzes po wstąpieniu na tron ustanowił koregentem i następcą swego syna Setiego I, zakładając w ten sposób nową dynastię. Po wstąpieniu na tron wzorował się na swych poprzednikach - głównie Ahmose I, założycielu XVIII dynastii i twórcy Imperium. Swoją tytulaturę ukształtował na wzór tytulatury Ahmose, obchodząc się bez wielu wymyślnych epitetów, zapisując swe imię w prosty sposób. Seti I dokończył wiele dzieł zapoczątkowanych przez Ramzesa I, m.in. budowę drugiego pylonu w świątyni Amona w Karnaku, przebudowanego z pylonu Horemheba i ponownie pokrytego reliefami.
Panowanie Ramzesa I trwało 16 miesięcy. Pochowany został w Dolinie Królów, a jego grobowiec (KV 16), sprawiający wrażenie wykonanego naprędce, został odkryty w 1817 r. przez Giovanni Battista Belzoniego. Być może jedna z mumii, znalezionych w skrytce DB-320 jest mumią Ramzesa I.
Królewski Protokół |
serech lub Horusowe: |
|
trl.: Ka-nechat-uadi-nesyt |
tłum.: Byk-potężny-Kwitnący-w-Królowaniu |
nebti lub Należący do Obu Pań: |
|
trl.: Chaem-nesu-mi-Item |
tłum.: Pojawiający-się-jako-król-niczym-Atum |
Złotego Horusa: |
|
trl.: Semen-Maat-chettaui |
tłum.: Ten-który-ustanawia-Prawdę-w-Obu-Krajach |
prenomen lub imię tronowe: |
|
trl.: Men-pehty-Re |
tłum.: Wieczna/Trwała-jest-potęga-Re |
nomen lub imię rodowe: |
|
trl.: Ramessisu |
tłum.: Zrodzony-z-Re |
- NicolasN. Grimal NicolasN., Dzieje starożytnego Egiptu, AdamA. Łukaszewicz (tłum.), Warszawa: PIW, 2004, ISBN 83-06-02917-8, OCLC 749417518 . Brak numerów stron w książce
- BogusławB. Kwiatkowski BogusławB., Poczet faraonów, Warszawa: Iskry, 2002, ISBN 83-207-1677-2, OCLC 830308044 . Brak numerów stron w książce
- Schneider Th. – Leksykon faraonów, PWN, Kraków-Warszawa 2001, ISBN 83-01-13479-8.