Redzyńskie
Redzyńskie – wieś sołecka[5] w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie mińskim, w gminie Latowicz[4][6]. Przez miejscowość przepływa rzeczka Lelilka, nazywana tu Ścieklą.
| wieś | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2023) |
236[2] |
| Strefa numeracyjna |
25 |
| Kod pocztowy |
05-334[3] |
| Tablice rejestracyjne |
WM |
| SIMC |
0677719[4] |
Położenie na mapie gminy Latowicz  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu mińskiego  | |
 51°59′08″N 21°48′33″E/51,985556 21,809167[1]
| |
Wieś królewska Radzyńskie położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie garwolińskim ziemi czerskiej województwa mazowieckiego[7].
W latach 1526–1795 wieś należała do starostwa latowickiego. W latach 1795–1809 – pod zaborem austriackim. Od 1809 r. w Księstwie Warszawskim, guberni warszawskiej, powiecie siennickim, a od 1866 r. w powiecie mińskim (od 1868 nazwa powiatu nowomiński). W latach 1870–1954 należała do gminy Iwowe, w latach 1955-1972 – do Gromadzkiej Rady Narodowej w Iwowym, od 1973 r. należy do gminy Latowicz. W latach 1919–1939 była w granicach województwa warszawskiego, 1939-1945 w Generalnym Gubernatorstwie, 1946-1975 w województwie warszawskim, od 1975 do 1998 r. – w granicach województwa siedleckiego. Od 1999 r. znajduje się w województwie mazowieckim.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Świętej Trójcy w Latowiczu[8].
Historia
edytujWe wsi znajduje się cmentarzysko ciałopalne z okresu wpływów rzymskich (kultura pucharów lejkowatych).
Pierwsze wzmianki o wsi pojawiły się w 1517 r. W 1560 r. we wsi było 24 gospodarstwa i karczma. W 1613 r. liczba gospodarstw wzrosła do 29.
Wieś została zniszczona podczas wojen szwedzkich i w 1660 r. liczyła 8 domów i karczmę. Z 12¼ włók gruntów rolnych zasianych było 3½.
W 1789 r. we wsi było 26 domów, w 1827 r. – 46 domów i 255 mieszkańców, a w 1880 r. – 31 domów i 229 mieszkańców.
W 1924 r. powstała szkoła podstawowa. W 1929 r. założono Ochotniczą Straż Pożarną. W 1961 r. powstało Koło Gospodyń Wiejskich.
W 1970 r. wieś liczyła 323 mieszkańców, a w 2000 r. 290 mieszkańców. Przyrost naturalny w latach 1970-2000 wyniósł -10,2%. W 1988 r. we wsi było 68 domów, w 2009 r. - 69 domów.
Etymologia
edytujLudowa tradycja podaje, że miejscowość nazywano pierwotnie Łęciny (lub Łęty). Obecnie jest to obszar położony poza wsią, w pobliżu rzeczki „Ściekli”. W 1540 r. zapisano nazwę „Rądzynskye”. Nazwa późniejsza: Radzynskie i Rądzyńskie wskazuje, że została utworzona od słów: radzić – udzielać rad, rędzić – wyczesywać len, reda – oznaczającego podmokłą łąkę lub „Redlić” – oborywać kartofle.
Inne wyjaśnienie wskazuje na założyciela wioski o nazwisku Radzymił, Radzywił lub rodzinę Redzyńskich, może Radzyńskich. W kronikach parafii Latowicz przetrwała z 1757 r. wzmianka o Felicjanie Radzińskim, być może jednym z potomków rodziny, do której należała miejscowość.
Zabytki
edytuj- Kapliczka murowana, pomalowana na niebiesko, pochodząca z drugiej połowy XX w., odnowiona w 1991 r. przez Bolesława Maślankiewicza.
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 115096
- ↑ Raport o stanie gminy Latowicz w 2023. Liczba mieszkańców w dn. 31.12.2023 s. 8
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1091 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Strona gminy, sołectwa
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Mazowsze w drugiej połowie XVI wieku ; Cz.1, Mapa, plany, Warszawa 1973, k. 4.
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
Bibliografia
edytuj- Redzyńskie, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 588.
- Dudrewicz L., 1880. Wycieczka archeologiczna nad rzekę Świder w roku 1878, Zbiór wiadomości do Antropologii Krajowej T.4: 18-19
- Gajowniczek. Z. 1999. Dzieje Latowicza, FPL, Latowicz
- Gieysztorowa I., 1967. Lustracja województwa Mazowieckiego 1565 roku, cześć l. Warszawa.
- Grzikiewicz M., 1954. Wybrane zagadnienia z badań nad kulturą grobów kloszowych, Wiadomości Archeologiczne T.20: 134-173.
- Liana T., 1961. Znaleziska z okresu późnolateńskiego i rzymskiego z terenów między Wisłą a dolnym Bugiem, Materiały Starożytne, T.7:215-222.
- Modrzewska H., 1953. Materiały do bibliografii archeologicznej Mazowsza, Materiały Wczesnośredniowieczne T.3: 101-134
- Niedźwiedź J. Ostas C., Opracowanie studialne wartości kulturowych Gminy Latowicz
- Sienkiewicz M., i in. 1999. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Latowicz.
- Przybowski J., 1874. Wycieczki archeologiczne nad Świder, Wiadomości Archeologiczne T.2: 25-53
- Wawrzyńczyk A., 1989. Lustracje województwa Mazowieckiego XVII wieku, T.2 (1660-1661), Warszawa.