Referat

Referat (łac. referre ‘odnosić: przedstawiać coś, referować’) – forma wypowiedzi, literacka lub literacko-naukowa, prezentująca dane zagadnienie. Wypowiedź pisemna przygotowana do wygłoszenia w kręgu zainteresowanych osób. Może poruszać różnorodną tematykę, jego głównym celem jest przekazanie wiedzy na jakiś temat; nie jest obowiązkowe zachowanie w nim całkowitego obiektywizmu – może zawierać krytyczne uwagi autora.

Osoba wygłaszająca referat to referent.

Charakterystyczne cechy referatu

Uznaje się, że długość prezentacji referatu nie powinna przekraczać 15–20 minut, gdy przeznaczony jest do prezentacji oraz 10 stron A4 znormalizowanego wydruku, gdy się go publikuje w formie tekstowej, jednak w zależności od obszerności podejmowanego tematu, czas ten ulega wydłużeniu. Istotną kwestią jest zachowanie merytorycznego przekazu pracy. Referat ma charakter odtwórczy, a jego zadaniem jest zaprezentowanie w sposób logiczny i przemyślany pewnego obszaru tematycznego.

Osoba mówiąca w referacie

Osobą mówiącą w referacie jest zawsze sam autor, względnie obiektywnie prezentujący daną kwestię, w oparciu o inne teksty lub wypowiedzi. W związku z tym esej cechuje m.in. obiektywizm – referat opisuje konkretne zagadnienie lub zagadnienia. Autor przede wszystkim powinien skupić się na łatwym w odbiorze zaprezentowaniu tematu. Twórca może wyrazić swoją opinię, ale zwykle na zakończenie pracy – po jej podsumowaniu.

Styl referatu

Referat powinien być napisany stylem naukowym, wysokim. Zachowuje logiczną kompozycję oraz zawiera terminologię naukową. Dopuszcza się stosowanie w nim cytatów oraz przypisów. W referacie dominuje funkcja poznawcza.

Budowa referatu

Wstęp

We wstępie zawiera się wprowadzenie do tematu, krótkie streszczenie tematu, ewentualnie uwagi ogólne.

Rozwinięcie

Główna część referatu, w której zawierają się wszystkie definicje, fakty, szczegółowe opracowanie zagadnienia – najlepiej jeśli poparte jest przykładami. Podaje się także informacje o wykorzystanym materiale, wskazanie literatur. Powinna być znacznie dłuższa od wstępu oraz zakończenia.

Zakończenie

Podsumowanie referatu wraz z wyciągnięciem wniosków; dopuszczalny jest komentarz autora oraz ewentualne zagadnienie do dyskusji.

Bibliografia

• MirosławM. Jarosz MirosławM., Słownik wyrazów obcych, IrenaI. Kamińska-Szmaj (red.), Wrocław: EUROPA, 2001, s. 66–67, ISBN 83-87977-08-X, OCLC 189427587 .
• Jerzy Ziomek: Retoryka opisowa. Wrocław, Warszawa, Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1990. ISBN 83-04-03544-8.