Wstęgor królewski

Wstęgor królewski
	Regalecus glesne
	Ascanius, 1772
	; Wstęgor królewski – okaz Naturhistorisches Museum w Wiedniu
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	promieniopłetwe
Rząd	strojnikokształtne
Rodzina	Regalecidae
Rodzaj	Regalecus
Gatunek	wstęgor królewski
Synonimy
	Cephalepis octomaculatus Rafinesque, 1810; Cepola gladius Walbaum, 1792; Gymnetrus ascanii Shaw, 1803; Gymnetrus banksii Valenciennes, 1835; Gymnetrus capensis Valenciennes, 1835; Gymnetrus gladius Valenciennes, 1835; Gymnetrus grillii Lindroth, 1798; Gymnetrus hawkenii Bloch, 1795; Gymnetrus longiradiatus Risso, 1820; Gymnetrus northumbricus Timbs, 1850; Gymnetrus telum Valenciennes, 1835; Regalecus argenteus Parker, 1884; Regalecus banksii (Valenciennes, 1835); Regalecus caudatus Zugmayer, 1914; Regalecus italicus Damiani, 1913; Regalecus jonesii Newman, 1860; Regalecus masterii De Vis, 1891; Regalecus pacificus Haast, 1878; Regalecus remipes Brünnich, 1788; Xypterus imperati Rafinesque, 1810;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Wstęgor królewski^[3] (Regalecus glesne), dawniej nazywany^[4] królem śledziowym^[3] – gatunek ryby głębinowej z rodziny Regalecidae, wcześniej zaliczanej do wstęgorowatych. Jest jedną z najdłuższych ryb świata.

Zasięg występowania

Gatunek kosmopolityczny – zasiedla wody Oceanu Indyjskiego, Pacyfiku, Atlantyku, Morza Północnego i Śródziemnego. Żyje w otwartej toni wodnej, na głębokościach 20–1000 m, zwykle 20–200 m. Czasem pojawia się przy powierzchni. Znajdowano też osobniki wyrzucone przez morze na brzeg^[5].

Charakterystyka

Wstęgor królewski znaleziony w 1996 r. na plaży w pobliżu San Diego w Kalifornii

Wzdłuż jego wąskiego, taśmowatego, mocno bocznie spłaszczonego ciała ciągnie się płetwa grzbietowa, od głowy do ogona, służąca zarazem wstęgorowi za napęd. Płetwa ta liczy rekordową liczbę ponad 300 promieni, z czego pierwszych kilkanaście jest wysokich i zakończonych ozdobnymi zgrubieniami przypominającymi koronę. Płetwy brzuszne są silnie zredukowane, a odbytowa nie występuje. Przypuszcza się, że płetwy wstęgora pod wodą mają jaskrawoczerwoną barwę, lecz szybko blakną na świetle. Ciało jest jasne, srebrzyście połyskujące.

Ryba ta ma zazwyczaj do 8 metrów długości, maksymalna potwierdzona długość wynosi 11 m^[6], lecz istnieje co najmniej jedno doniesienie o osobniku, którego długość wynosiła 17 metrów^[7]. Maksymalna potwierdzona masa ciała wynosiła 272 kg.

Pokarm

Wstęgor żywi się bezkręgowcami i małymi rybami. Widywano go żerującego przy powierzchni wody w pozycji pionowej, utrzymującego się przy pomocy powolnych, falistych ruchów płetwy grzbietowej^[8]

Wstęgor królewski w wierzeniach

Wstęgor królewski na rycinie z 1895 roku

Wstęgor królewski porusza się falistymi, wężowatymi ruchami, co – prawdopodobnie – przyczyniło się do powstania legend o wężach morskich. W wierzeniach rybaków skandynawskich przewodzi on ławicom śledzi, stąd polska nazwa król śledziowy (ang. king of herrings). Obrażenie króla śledziowego miało się kończyć odpłynięciem z łowisk zarówno króla, jak i ławic śledzi^[9]. Legendy te wywodzą się jeszcze z czasów wikingów.

Przypisy

↑ Regalecus glesne, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ Regalecus glesne, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973
↑ Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby morskie. Leksykon przyrodniczy. Przekład i adaptacja: Henryk Garbarczyk i Eligiusz Nowakowski. Warszawa: Świat Książki, 1996, s. 82. ISBN 83-7129-306-2.
↑ Dowód na istnienie węża morskiego, Rzeczpospolita, 2010-05-11, [1]
↑ Eschmeyer, W.N., E.S. Herald & H. Hammann 1983 A field guide to Pacific coast fishes of North America. Houghton Mifflin Company, Boston, U.S.A. 336 p.
↑ Ryby : encyklopedia zwierząt. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN : Dorota Szatańska, 2007. ISBN 978-83-01-15140-9.
↑ Załachowski, 1997
↑ Mały słownik zoologiczny: ryby, 1976

Bibliografia

Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.
Regalecus glesne. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 22 marca 2009]
Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby morskie. Leksykon przyrodniczy. Henryk Garbarczyk i Eligiusz Nowakowski. Warszawa: Świat Książki, 1996. ISBN 83-7129-306-2.
Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.

[itis-1] Regalecus glesne, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[iucn-2] Regalecus glesne, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[KRR-3] Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973

[RM-4] Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby morskie. Leksykon przyrodniczy. Przekład i adaptacja: Henryk Garbarczyk i Eligiusz Nowakowski. Warszawa: Świat Książki, 1996, s. 82. ISBN 83-7129-306-2.

[5] Dowód na istnienie węża morskiego, Rzeczpospolita, 2010-05-11, [1]

[6] Eschmeyer, W.N., E.S. Herald & H. Hammann 1983 A field guide to Pacific coast fishes of North America. Houghton Mifflin Company, Boston, U.S.A. 336 p.

[7] Ryby : encyklopedia zwierząt. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN : Dorota Szatańska, 2007. ISBN 978-83-01-15140-9.

[8] Załachowski, 1997

[9] Mały słownik zoologiczny: ryby, 1976

[3]

[4]

[1]

[2]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]