Snofru
Snofru lub Snefru (egip. Czyniący Piękno, stgr. Σῶρις) – władca starożytnego Egiptu (wówczas nieznane było jeszcze określenie faraon, wprowadzone w XVI wieku p.n.e.), założyciel IV dynastii w okresie Starego Państwa.
Posąg Snofru w Muzeum Egipskim w Kairze | |
władca starożytnego Egiptu | |
Okres |
od ~2629 p.n.e.? |
---|---|
Poprzednik | |
Następca | |
Dane biograficzne | |
Dynastia | |
Miejsce spoczynku | |
Ojciec | |
Matka |
Meresanch |
Dzieci |
? |
Żona | |
Dzieci |
Lata panowania
edytuj- 2629–2604 p.n.e. (Kwiatkowski 2002 ↓ ).
- 2670–2620 p.n.e. (Schneider 2001 ↓ )
- 2575–2551 p.n.e. (Tiradritti, De Luca)
Rodzina
edytujBył synem Meresanch, jednej z konkubin poprzedniego władcy Huniego. Snofru miał 2 żony:
- pierwszą żonę o nieznanym nam imieniu, z którą miał 3 lub 4 synów (nieznany z imienia z mastaby nr 17, Nefermaat, Rahotep i prawdopodobnie Anchchaef) i 2 córki (Nefretkau, Hetepheres II), pochowanych w Meidum
- Hetepheres, z którą miał syna Cheopsa
Rezydencja
edytujPoczątkowo rezydował w Meidum, między 12 a 15 rokiem panowania przeniósł swoją rezydencję i nekropolę domu panującego z powrotem na północ do Dahszur. Nie wiadomo, jakie były przyczyny przeniesienia nekropoli do Meidum oraz ponownego powrotu na północ. Przypuszcza się, że mogło to być spowodowane chęcią podkreślenia zmiany w stosunku do poprzedniej dynastii i jakiegoś związku rodziny panującej z tym miejscem.
Działalność
edytujPanowanie Snofru stało pod znakiem intensywnej działalności militarnej i budowlanej.
Zajmował się energicznie tworzeniem silnej floty. Organizował wyprawy wojenne we wszystkich niemal kierunkach. Z wypraw z Libii przywiódł 11 000 jeńców i 13 000 sztuk bydła, z Nubii – 7 000 jeńców i 200 000 sztuk bydła. Walczył również na Synaju z pustynnymi koczownikami, broniąc tam ważnych dla Egiptu kopalń miedzi, malachitu, a przede wszystkim turkusów.
Jego duża aktywność budowlana potwierdzona jest przez wzmianki na Kamieniu z Palermo mówiące, że co roku budował świątynię, twierdzę lub inną budowlę. Był budowniczym niedokończonej piramidy w Meidum, o nietypowym kształcie, w której do dziś można oglądać porzucone, zachowane w doskonałym stanie, cedrowe belki mające służyć do wniesienia sarkofagu króla. Jest on także twórcą jedynej piramidy łamanej z Dahszur. Jednak ambicje tego władcy sięgały o wiele dalej i dzięki doświadczeniom wyniesionym z poprzednich budowli, w dążeniu do stworzenia idealnej konstrukcji jako pierwszy wzniósł piramidę o kojarzonym dziś z piramidami kształcie ostrosłupa – Czerwoną Piramidę w Dahszurze, w której został pochowany. W sumie przypisuje się mu budowę aż czterech piramid: w Seila, Meidum oraz dwóch w Dahszur.
W pamięci potomnych
edytujSnofru był uważany za mądrego i sprawiedliwego władcę, jego panowanie pozostawiło po sobie dobrą pamięć wyrażaną w licznych późniejszych bajkach i opowieściach, podkreślających jego dobroć i poufałość wobec poddanych. Od jego czasów zaczęto budować właściwe piramidy jako formy grobowe i symbole boskiego państwa. W mniemaniu wielu „największy budowniczy Egiptu” (W. Wolf), pozostawił po sobie budowle o objętości 3,6 mln m³, co przewyższa prawie o 1/3 zespół piramidy Cheopsa (2,6 mln m³). Łączna masa budulca zużytego do budowy wszystkich trzech piramid Snofru wyniosła ponad 9 milionów ton.
Tytulatura
edytujKrólewski Protokół | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
serech lub Horusowe: | |||||||||||||||
|
|||||||||||||||
trl.: Neb-Maat (nb-mꜢꜤt)[1] | |||||||||||||||
tłum.: Pan Prawdy[potrzebny przypis] | |||||||||||||||
prenomen lub imię tronowe: | |||||||||||||||
|
|||||||||||||||
trl.: Snofru (s-nfr-w)[1] | |||||||||||||||
tłum.: Czyniący Piękno[potrzebny przypis] |
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b Za: Peter Lundström , Sneferu in hieroglyphs [online], Pharaoh.se [dostęp 2024-02-25] (ang.), Tam pełna znana tytulatura władcy.
Bibliografia
edytuj- Nicolas Grimal , Dzieje starożytnego Egiptu, Adam Łukaszewicz (tłum.), Warszawa: PIW, 2004, s. 76–78, ISBN 83-06-02917-8, OCLC 749417518 .
- Bogusław Kwiatkowski , Poczet faraonów, Warszawa: Iskry, 2002, s. 108–114, ISBN 83-207-1677-2, OCLC 830308044 .
- Lipińska J. „W cieniu piramid”, Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków 2003, s. 61, ISBN 83-04-04604-0
- Th. Schneider , Leksykon faraonów, Warszawa-Kraków: PWN, 2001, s. 311–313, ISBN 83-01-13479-8 .