Sophineta

*Sophineta*
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Infragromada	lepidozauromorfy
Rodzaj	Sophineta; Evans i Borsuk-Białynicka, 2009
Gatunki
	S. cracoviensis Evans i Borsuk-Białynicka, 2009;
	S. cracoviensis Evans i Borsuk-Białynicka, 2009;

Sophineta – rodzaj lepidozauromorfa blisko spokrewnionego z lepidozaurami. Żył we wczesnym triasie na terenach współczesnej Europy. Został opisany w 2009 roku przez Susan E. Evans i Magdalenę Borsuk-Białynicką w oparciu o niemal kompletną prawą kość szczękową (ZPAL RV/175) odkrytą na stanowisku Czatkowice 1 w Czatkowicach (osiedle w Krzeszowicach). Oprócz holotypu odnaleziono również szczątki co najmniej kilku innych osobników. Wiek osadów krasowych, z których wydobyto skamieniałości, datuje się na początek późnego oleneku^[1].

Sophineta osiągała niewielkie rozmiary – na podstawie wielkości kości szczękowej i proporcji czaszki lepidozauromorfa Marmoretta długość czaszki Sophineta oszacowano na około 1 cm. Długość jej tułowia (bez ogona) wynosiła prawdopodobnie około 3 cm. Miała uzębienie pleurodontyczne, jej czaszka charakteryzowała się stosunkowo krótkim regionem przedoczodołowym, dużymi oczodołami, otworami nosowymi i górnym oknem skroniowym. Szkielet pozaczaszkowy jest niewyspecjalizowany, a kręgi są niemal identyczne jak występujące u Gephyrosaurus. Cechy czaszki upodabniają jednak Sophineta do bardziej zaawansowanego kladu Lepidosauria. Analizy filogenetyczne przeprowadzone przez Evans i Borsuk-Białynicką sugerują, że Sophineta jest taksonem siostrzanym dla tego kladu^[1].

Nazwa rodzajowa Sophineta honoruje Zofię Kielan-Jaworowską, której imię pochodzi od greckiego słowa sophia, oznaczającego „mądrość”. Nazwa gatunkowa gatunku typowego, cracoviensis, odnosi się do Krakowa – najbliższego Czatkowicom dużego miasta, a także miejsca, w którym (na Uniwersytecie Jagiellońskim) pracują Mariusz Paszkowski i Józef Wieczorek – odkrywcy stanowiska paleontologicznego w Czatkowicach^[1].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Susan E. Evans, Magdalena Borsuk-Białynicka. A small lepidosauromorph reptile from the Early Triassic of Poland. „Palaeontologia Polonica”. 65, s. 179–202, 2009. (ang.).

[EBB09-1] Susan E. Evans, Magdalena Borsuk-Białynicka. A small lepidosauromorph reptile from the Early Triassic of Poland. „Palaeontologia Polonica”. 65, s. 179–202, 2009. (ang.).

[1]