Sosna błotna (Pinus mugo nothosubsp. rotundata (Link) Janchen & Neumayer 1942) – drzewo iglaste, mieszaniec dwóch podgatunków sosny górskiej Pinus mugo subsp. mugo i P. mugo subsp. uncinata. Czasem traktowana jako osobny gatunek, w tym pod nazwą P. rotundata Link czy w starszych pracach europejskich P. uliginosa G.E. Neumann ex Wimmer[5].

Sosna błotna
Ilustracja
Sosna błotna w Arboretum Sofronka w Pilźnie
Systematyka[1][2][3]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

nagonasienne

Klasa

iglaste

Rząd

sosnowce

Rodzina

sosnowate

Rodzaj

sosna

Gatunek

sosna drzewokosa

Podgatunek

sosna błotna

Nazwa systematyczna
Pinus mugo nothosubsp. rotundata (Link) Janchen & Neumayer
1942
Synonimy
  • P. uliginosa Neumann ex Wimmer
  • P. humilis Link
  • P. obliqua Sauter.
  • P. pseudopumilio (Willk.) Bech
  • P. rotundata Link
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Rozmieszczenie geograficzne

edytuj

Występuje głównie w Alpach i północnych Karpatach. Niewielkie populacje rosną w Pirenejach. W Polsce występuje w Karpatach, Sudetach (Góry Stołowe, Góry Bystrzyckie) oraz Borach Dolnośląskich w rezerwacie przyrody „Torfowisko pod Węglińcem”.

Morfologia

edytuj
Pokrój
Forma krzaczasta do drzewiastej, osiąga 3–10(15) m wysokości[5].
Liście
Ulistnienie podobne do subsp. mugo[5].
Szyszki
Pośrednie między subsp. mugo i subsp. uncinata. Tarczki łusek wypukłe, z niewyraźnie zagiętym wyrostkiem[5].

Ekologia

edytuj

Rośnie na wysokościach 1000–2300 m n.p.m. Na północnym wschodzie zasięgu występuje na siedliskach torfowiskowych, schodząc do wysokości 200 m n.p.m.[5]

Zagrożenie i ochrona

edytuj

W Polsce gatunek znajduje się pod ścisłą ochroną na mocy Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz. U. z dn. 20 stycznia 2012 r., poz. 81)[6].

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody uznała ten takson (w randze podgatunku Pinus mugo ssp. rotundata) za zagrożony i nadała kategorię zagrożenia EN[4].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).
  3. M.J.M. Christenhusz i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
  4. a b A. Farjon, Pinus mugo subsp. rotundata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2014-03-06] (ang.).
  5. a b c d e Christopher J. Earle: Pinus mugo nothosubsp. rotundata. [w:] Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2014-05-18]. (ang.).
  6. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin, [w:] Dz.U. 2012 nr 0 poz. 81 [online] [dostęp 2014-05-18].
  NODES