Stanisław Huskowski (żołnierz AK)
Stanisław Huskowski ps. „Ali” (ur. 7 września 1922 w Warszawie, zm. 11 lipca 1944 w Udorzu) – żołnierz Szarych Szeregów, strzelec, dowódca 2. drużyny I plutonu batalionu „Parasol”.
| |
 kapral podchorąży
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Stanowiska |
d-ca 2. drużyny I plutonu batalionu Parasol |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys
edytujSyn senatora Stanisława Huskowskiego i Wandy z Gorszkich. Brat żołnierza batalionu Zośka, porucznika Armii Krajowej i matematyka Tadeusza Huskowskiego, stryj polityka Stanisława Huskowskiego. W latach 1930–1935 mieszkał wraz z matką i bratem we Lwowie. Po powrocie do stolicy rozpoczął naukę w Gimnazjum i Liceum im. ks. Józefa Poniatowskiego.
- Konspiracja
Należał do organizatorów żoliborskiej grupy PET-u. Do swojej grupy wciągnął Bronisława Pietraszewicza i Jerzego Zborowskiego, który po nim objął dowództwo grupy. Po włączeniu PET-u do Szarych Szeregów, należał do warszawskich Grup Szturmowych, do Hufca Centrum CR-500. Brał udział w akcjach małego sabotażu, m.in. w akcji megafonowej.
Od 1 sierpnia 1943 w szeregach oddziału Agat jako dowódca 2. drużyny I plutonu, który składał się z drużyny CR-500. W mieszkaniu braci Huskowskich na ul. Mickiewicza znajdował się magazyn broni, a także odbywały się odprawy I plutonu batalionu.
Ukończył turnus Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty Agricola, przeszedł trzytygodniowy kurs Wielkiej Dywersji oraz kurs dowódców kompanii. Był oficerem bezpieczeństwa I plutonu.
- Akcje
- akcja Płochocin – wykolejenie niemieckiego pociągu relacji Warszawa-Poznań; był w grupie ataku na nieprzyjaciela i ubezpieczenia
- akcja likwidacyjna konfidenta gestapo przebranego za żebraka
- akcja „Kutschera” – podczas tej akcji pełnił funkcję zastępcy dowódcy, Bronisława Pietraszewicza Lota i wszedł w skład osłony kolegów odskakujących do aut. Według planu miał być wyposażony w stena i zwykły pistolet, lecz w związku z większą liczbą uczestników akcji, broni dla niego zabrakło. Otrzymał granaty, którymi miał obrzucić nieprzyjaciela. Gdy miał włączyć się do akcji i ochronić odskakujących kolegów, zacięła mu się teczka z granatami, po tym incydencie brał dalej udział w akcji i ostrzeliwał Niemców z parabellum. Często niesłusznie oskarżany o ucieczkę z miejsca zdarzenia[1][2].
- akcja Koppe – zastępca dowódcy akcji Stanisława Leopolda oraz dowódca II grupy uderzeniowej; zginął we wsi Udórz podczas odwrotu po akcji.
Początkowo pochowany w pobliżu miejsca, gdzie został zabity. Po kilku dniach pochowany na cmentarzu w Chlinie, obecnie – na Cmentarzu Komunalnym na Powązkach (kwatera A20-7-14)[3].
Odznaczenia
edytuj- Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami – czerwiec 1944 za całokształt służby
Przypisy
edytuj- ↑ Wojciech Szot: Po wojnie uczestnika zamachu na Kutscherę oskarżano, że zawiódł. Nowe fakty [Rozmowa z Waldemarem Stopczyńskim]. wyborcza.pl, 2024-10-04. [dostęp 2024-10-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-10-05)]. (pol.).
- ↑ Zrehabilitować Alego? – O zamachu na gen. Franza Kutscherę.
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 2019-11-27].
Bibliografia
edytuj- Piotr Stachiewicz: Akcja Koppe: Krakowska akcja Parasola, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975, 1982. ISBN 83-11-06752-X.
- Piotr Stachiewicz: „Parasol”. Dzieje Oddziału do Zadań Specjalnych Kierownictwa Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-0273-5.
- Anna Borkiewicz-Celińska: Batalion „Zośka”. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1990. ISBN 83-06-01851-6.
- Tomasz Strzembosz: Akcje zbrojne podziemnej Warszawy 1939-1944. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1983. ISBN 83-06-00717-4.