Steve Bruce
Steve Bruce, właśc. Stephen Roger Bruce (ur. 31 grudnia 1960 w Corbridge) – angielski trener piłkarski, wcześniej piłkarz.
Pełne imię i nazwisko |
Stephen Roger Bruce | ||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia |
31 grudnia 1960 | ||||||||||||||||||||||||||||
Wzrost |
183 cm | ||||||||||||||||||||||||||||
Pozycja | |||||||||||||||||||||||||||||
Kariera juniorska | |||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
Kariera seniorska[a] | |||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
Kariera reprezentacyjna | |||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
Kariera trenerska | |||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
|
W dzieciństwie był obiecującym zawodnikiem, jednak został odrzucony przez kilka zawodowych klubów. Był już skłonny całkowicie się wycofać, ale w tym czasie otrzymał ofertę testów w zespole Gillingham. Przed przejściem w roku 1984 do Norwich City zagrał w tym klubie ponad 200 meczów.
W roku 1987 przeszedł do Manchesteru United. Grając w tym klubie został mistrzem Anglii, zdobył Puchar kraju, Puchar Ligi i Puchar Zdobywców Pucharów. Bruce jest pierwszym angielskim piłkarzem, który był kapitanem zespołu – zdobywcy dubletu. Mimo tych osiągnięć nie zadebiutował w pierwszej reprezentacji swojego kraju. Komentatorzy uważają go za jednego z najlepszych angielskich graczy lat 80. i 90. XX wieku, którzy nigdy nie zagrali w seniorskiej kadrze.
Bruce swoją karierę trenerską rozpoczynał w Sheffield United, następnie przez krótki czas prowadził Huddersfield Town, Wigan Athletic oraz Crystal Palace, po czym, w roku 2001 został szkoleniowcem Birminghamu City. W czasie niemal sześciu lat pracy w tej drużynie dwukrotnie awansował z nią do Premier League, jednak w roku 2007 zrezygnował z funkcji trenera, po czym zaczął ponownie pracować w Wigan Athletic. Dwa lata później opuścił ten zespół i został szkoleniowcem Sunderlandu, który prowadził do listopada 2011. W czerwcu następnego roku podpisał kontrakt z Hull City.
Dzieciństwo
edytujBruce urodził się w Corbridge w Northumberland jako starszy z dwóch synów Joego i Sheenagh[1]. Jego ojciec pochodził z tamtego regionu, zaś matka urodziła się w Irlandii Północnej[2]. Bruce mieszkał wraz z rodziną w Daisy Hill w pobliżu Wallsend[3] i uczęszczał do Benfield School[4].
Bruce – od najmłodszych lat kibic Newcastle United, twierdzi, że wchodził na mecze rozgrywane na St James’ Park bez zapłaty za bilet, mówiąc: „Zawsze byłem chłopakiem z Newcastle i jako dziecko wślizgiwałem się pod kołowrotkiem aby dostać się na mecz i zaoszczędzić przy tym szylinga czy ile tam to wtedy było. Oni byli moja drużyną; szedłem na mecz aby im kibicować, a jako rdzenny mieszkaniec Newcastle masz to we krwi, podążasz za klubem tak jak dziś”[a][5]. Podobnie jak wielu zawodowych piłkarzy pochodzących z tamtego regionu[6] grał w drużynie Wallsend Boys Club[5]. Występował również w reprezentacji szkół z Newcastle. W wieku 13 lat Bruce podawał piłki w finale Pucharu Ligi w sezonie 1973/1974 rozegranym na Wembley[7].
Bruce złożył ofertę gry w Newcastle United, Sunderlandzie, Derby County oraz Southport; wszystkie zostały odrzucone i Bruce miał zaczynać pracę jako hydraulik-stażysta w stoczni Swan Hunter. Otrzymał jednak propozycję gry w trzecioligowym zespole, Gillingham, którego szkoleniowiec – Gary Summers – obserwował jego grę dla Wallsend w międzynarodowym turnieju[8]. Bruce pojechał do hrabstwa Kent wraz z innym piłkarzem Wallsend, Peterem Beardsleyem, ale choć Gillingham podpisał z nim kontrakt, pozbyto się go[9]. W tym czasie Bruce grał jako pomocnik, ale został przesunięty do środkowej obrony przez szefa wyszkolenia młodzieży Gillingham, Billa Collinsa, o którym Bruce mówi, ze wywarł największy wpływ na jego karierę[9].
Kariera piłkarska
edytujGillingham
edytujBruce w sezonie 1978/1979 grał w rezerwach Gillingham. Mimo iż występował na obronie, to zdobył 18 bramek i został najlepszym strzelcem klubu[10]. W styczniu 1979 roku został powołany reprezentacji Anglii U-18. Zagrał w niej ośmiokrotnie oraz wystąpił na Mistrzostwach Europy w roku 1980[11]. W maju 1979 roku Bruce był bliski debiutu w pierwszej drużynie, ale Summers, szkoleniowiec Gillingham, w ostatniej chwili zadecydował, że skoro klub miał jeszcze szansę awansować do drugiej ligi to Bruce nie wytrzymałby presji meczu[12]. Ostatecznie pierwszy raz zagrał 11 sierpnia 1979 roku w meczu Pucharu Ligi z Luton Town[13]. Pod koniec sezonu 1979/1980 został wybrany najlepszym piłkarzem roku w klubie[14]. W Gillingham Bruce rozegrał ponad 200 spotkań[10] i został dwukrotnie wybrany do najlepszej jedenastki sezonu w Third Division według PFA[15].
Bruce pewny, że był celem transferowym klubów z wyższych lig nie przedłużył kontraktu z Gillingham, kiedy to on wygasł pod koniec sezonu 1983/1984[16]. W kwietniu 1983 roku, w spotkaniu z Newport County próbował odebrać piłkę zawodnikowi drużyny przeciwnej – Tommy’emu Tynanowi, jednak niefortunnie Bruce złamał własną nogę, przez co musiał pauzować przez sześć miesięcy[17]. Do gry powrócił w styczniu 1984 roku, kiedy to Gillingham w czwartej rundzie Pucharu Anglii dwukrotnie zremisował z Evertonem; Bruce w obydwu meczach był podstawowym zawodnikiem. Dzięki dobrym występom przyciągnął uwagę skautów drużyn grających w First Division[9]. Arthur Cox, szkoleniowiec Newcastle United, wykazał zainteresowanie zawodnikiem, jednak zrezygnował ze swojej funkcji i transfer nie doszedł do skutku[18]. Bruce ostatecznie podpisał kontrakt z Norwich City w sierpniu 1984 roku. „Kanarki” zapłaciły za niego około 125 tysięcy funtów[19].
Norwich City
edytujBruce sezon 1984/1985 rozpoczął od strzelenia bramki samobójczej w pierwszej minucie jego debiutanckiego spotkania w Norwich City przeciwko Liverpoolowi[20]. Zdobył natomiast zwycięskiego gola w półfinale Pucharu Ligi Angielskiej przeciwko lokalnemu rywalowi, Ipswich Town[21]. W finale tych rozgrywek został wybrany najlepszym piłkarzem meczu[22]. Bruce został najlepszym piłkarzem roku swojego klubu, jednak jego drużyna spadła do drugiej ligi[23][24]. W następnym sezonie Norwich awansowało, a on sam grał w każdym meczu sezonu[23][25]. Następnie został mianowany kapitanem drużyny, zastępując w tej roli Dave’a Watsona[26]. W następnym sezonie pomógł swojemu zespołowi zająć 5. miejsce w lidze, najlepsze w historii klubu[27].
W roku 1987 został wybrany na kapitana w spotkaniu reprezentacji Anglii B z pierwszą reprezentacją Malty[28]. Był to jednak jego jedyny występ w kadrze, później został uznany za jednego z najlepszych obrońców, którzy w swojej karierze nie zadebiutowali w dorosłej kadrze[29]. Bruce potem oznajmił, że spotkał się z byłym szkoleniowcem angielskiej kadry, Bobbym Robsonem w Benfice. On wstał do mnie i powiedział: „Powinienem powołać Cię do reprezentacji. Było mi to miło usłyszeć, jednak ciągle nie zadebiutowałem... Zawsze będę lekko zawiedziony z tego powodu”[b][30].
Pod koniec roku 1987 pozyskaniem Bruce’a zainteresowane były takie drużyny jak Manchester United, Tottenham Hotspur, Chelsea czy Rangers[31]. Manchester United szybko wyłonił się na pierwsze miejsce w tym wyścigu, a sam Bruce publicznie wyjawił, że chciałby grać w tym zespole[32]. Transakcja prawie upadła, gdy Norwich zażądało kwoty 900 tysięcy funtów, wcześniej akceptując sumę 800 tysięcy[33]. Doprowadziło to do tego, że Bruce odmówił dalszej gry w klubie, co jego zdaniem zagrażało realizacji jego marzeń[34]. 17 grudnia 1987 roku, krótko przed jego 27. urodzinami transfer został sfinalizowany i oficjalnie Bruce opuścił Carrow Road[33][35] za cenę około 800–825 tysięcy funtów[6][19]. Kibice Norwich City zapamiętali jego wkład w tę drużynę i w 2002 roku został włączony do Norwich City Hall of Fame (hali sław zespołu)[36].
Manchester United
edytujBruce w nowej drużynie zadebiutował 19 grudnia 1987 roku w wygranym 2:1 spotkaniu z Portsmouth[37] i w pierwszym sezonie w tym klubie zagrał w 21 z 22 ligowych spotkań[38] oraz pomógł drużynie zająć drugie miejsce w lidze, pierwszy raz od roku 1980[39]. Następny sezon jego zespół zakończył w środkowej części tabeli[40]. W letnim okienku transferowym szkoleniowiec Manchesteru Alex Ferguson sprowadził do zespołu wielu nowych graczy, między innymi pozyskanego w sierpniu 1989 roku z Middlesbrough Gary’ego Pallistera[41]. Jego partnerstwo z Bruce’em zostało opisane w roku 2006 przez Gary’ego Nevilla jako najlepsze w historii klubu[42]. Bruce i Pallister byli częścią drużyny, która w roku 1990 zdobyła Puchar Anglii pokonując w finale Crystal Palace[43].
Po zniesieniu pięcioletniego zakazu gry angielskim zespołom w europejskich pucharach, spowodowanym przez zamieszki na stadionie Heysel, United stał się pierwszą drużyną z Anglii, która awansowała do Pucharu Zdobywców Pucharów w sezonie 1990/1991[44]. Bruce występował regularnie w tych rozgrywkach, we wszystkich meczach zdobył trzy bramki i wraz z drużyną doszedł do finału, w którym Manchester United zmierzył się z FC Barcelona[45]. Był blisko zdobycia pierwszego gola w spotkaniu, jednak piłkę za linię kopnął Mark Hughes, tym samym zdobywając bramkę[46]. Ostatecznie jego drużyna wygrała ten mecz 2:1. Był to szczególnie bramkostrzelny sezon dla Bruce’a, zdobył w nim 13 goli w lidze oraz 19 we wszystkich rozgrywkach[45]. Grał także w finale Pucharu Ligi na Wembley, w którym jego zespół został pokonany przez drugoligowy Sheffield Wednesday[47].
Bruce z powodu operacji na przepuklinę opuścił kilka tygodni w sezonie 1991/1992[48], w którym Manchester United przegrał pojedynek o mistrzostwo Anglii z Leeds United i ostatecznie rozgrywki te zakończył na drugim miejscu z czterema punktami straty do zespołu Leeds[49]. Anglik w kwietniu 1992 roku zdobył wraz ze swoim zespołem Puchar Ligi[50]. W finale tych rozgrywek był kapitanem Manchesteru United z powodu kontuzji Bryana Robsona[51]. Kontuzje trwały dalej, mając zły wpływ na grę Robsona w sezonie 1992/1993, doprowadzając do tego, że Bruce był kapitanem drużyny w większości meczów United podczas pierwszego sezonu nowej Premier League[30]. Bruce zdobył dwie bramki w wygranym spotkaniu z Sheffield Wednesday, którym Manchester United ostatecznie przypieczętował zwycięstwo w inauguracyjnym sezonie Premier League[52]. Był to pierwszy tytuł mistrza kraju „Czerwonych Diabłów” od 1967 roku. Bruce i Robson puchar za zdobycie mistrzostwa Anglii otrzymali 3 maja, niedługo po zwycięstwie nad Blackburn Rovers[53].
W okresie największych sukcesów United z Bruce’em skontaktował się Jack Charlton, selekcjoner reprezentacji Irlandii. Odkrył on, że z racji miejsca urodzenia matki Anglika mógł on grać dla Irlandii. Podczas gdy jeden mecz Bruce’a rozegrany w reprezentacji B nie stanowił problemu dla jego gry w kadrze irlandzkiej przez występ na Mistrzostwach Europy U-18 w 1980 roku, turnieju organizowanym przez UEFA nie mógłby występować w reprezentacji Irlandii[54]. Ostatecznie Anglik nie chciał grać dla Irlandii, ponieważ spowodowałoby to problemy dla Manchesteru United. W tamtym czasie w Premier League obowiązywały limity dotyczące liczby zagranicznych zawodników w jednym zespole[2].
United zdominowało sezon 1993/1994, drugi raz z rzędu zostało mistrzem Anglii oraz pokonało Chelsea w finale Pucharu Anglii, Bruce stał się także pierwszym angielskim kapitanem w XX wieku, który wraz ze swoją drużyną zdobył dublet[c][55][56]. Sezon 1994/1995 był rozczarowujący zarówno dla Bruce’a, jak i United, ponieważ klub przegrał walkę o trzecią z kolei wygraną w lidze oraz przegrał finał Pucharu Anglii z Evertonem[57].
W czasie następnego sezonu Bruce otrzymał oferty pracy jako szkoleniowiec od trzech klubów, jednak Alex Ferguson nie pozwolił mu odejść z drużyny, ponieważ Anglik był podstawowym zawodnikiem United[58]. Po tym zdarzeniu obrońca zagrał jeszcze w 30 spotkaniach Premier League[37], wraz z zespołem wygrał również walkę o mistrzostwo Anglii z Newcastle United[59]. Tydzień później Bruce nie wystąpił w finale Pucharu Anglii z Liverpoolem z powodu niegroźnej kontuzji[60]. Po wygranym 1:0 spotkaniu, Éric Cantona, który był kapitanem Manchesteru United w tym meczu namawiał Bruce’a aby to on odebrał trofeum, jednak Anglik nie chciał tego zrobić[61]. Ferguson zaprzeczył, że brak Bruce’a na tym meczu oznaczał, że jego czas w klubie dobiega końca[62]. Sam zawodnik, który miał wówczas 35 lat twierdził, że mało prawdopodobne będzie aby jeszcze grał w zespole, kiedy to do końca kontraktu został mu jeden rok[63]. Ostatecznie trafił do Birminghamu City na zasadzie wolnego transferu. Podpisał kontrakt opiewający na ponad 2 miliony funtów rocznie, co uczyniło go jednym z najlepiej opłacanych graczy w kraju[62].
Późniejsza kariera
edytujBruce był jednym z pięciu graczy, których kupił szkoleniowiec Birminghamu Trevor Francis aby zwiększyć doświadczenie w zespole, ważne w walce o awans[64]. Został wybrany kapitanem drużyny[65]. W czasie swojej kariery w Birminghamie Bruce wielokrotnie popadał w konflikt z Francisem[66][67]. Krążyły również pogłoski, jakoby Bruce miał zostać trenerem Birminghamu. Dyrektor David Sullivan zaprzeczył jednak tym plotkom[68]. W czasie gry dla Birmingham, Bruce kilkakrotnie otrzymywał oferty od Bryana Robsona, który chciał go pozyskać o Middlesbrough. Ostatecznie do transferu nie doszło[69].
W sezonie 1997/1998 Bruce po raz pierwszy w swojej karierze nie znalazł się w składzie meczowym. Francis nie uwzględnił go w zespole na spotkanie z Gillingham. Bruce poczuł się z tego powodu „nieszczęśliwy oraz ranny”[70][71]. W listopadzie 1997 roku coraz częściej nie grał w zespole Birminghamu, zaś z powodu jego nieobecności na meczu z Nottingham Forest rozpoczęła się publiczna bitwa słów. Krążyły również pogłoski o zwolnieniu Francisa i zastąpieniu go tymczasowo do końca sezonu przez Bruce’a[72][73].
Pod koniec sezonu uzgodnił warunki kontraktu z Sheffield United, gdzie miał być grającym trenerem. Transfer został opóźniony z powodu negocjacji kwoty odstępnego[74]. Ostatecznie do Sheffield trafił 2 lipca 1998 roku[75]. W zespole tym wystąpił 11 razy, po czym zakończył karierę piłkarską. Jego ostatnim meczem było spotkanie z Sunderlandem, rozegrane 28 listopada 1998 roku[76].
Styl gry
edytujNa początku kariery Bruce prezentował przesadnie entuzjastyczny styl gry, który później opisał jako „szalony”[9], powodował on mu również problemy dyscyplinarne. Następnie rozwinął się w solidnego i niezawodnego wszechstronnego zawodnika, scharakteryzowanego jako „godnego zaufania i niedającego za wygraną piłkarza, który maksymalnie wykorzystuje swoje zdolności”[77]. W czasie swoich najlepszych lat Bruce był ceniony za swój spokój, rozważne podawanie piłki i umiejętność kontroli jej pod presją, często swoją klatką piersiową. Mark Wright powiedział, że jest jedynym środkowym obrońcą, który dorównuje Bruce’owi pod względem tych umiejętności[48].
Mimo braku pewności siebie, efektownej gry[77] i braku szybkości[77][78], Bruce dzięki odwadze i chęci do gry określany był jako „serce” obrony Manchesteru United[79]. Znany był także z tego, że mógł grać nawet gdy miał kontuzję[77][80]. W 1992 roku czekając na operację przepukliny przez krótki czas rozgrywał mecze w United[48]. Jego niezłomny charakter i zdolności motywujące były niezbędne dla Manchesteru United[77]; Alex Ferguson uznał, że Bruce posiadał „determinację i serce do gry”[81].
Kariera trenerska
edytujSheffield United
edytujW swoim pierwszym sezonie jako trener Bruce doprowadził Sheffield United do 8. miejsca w First Division, dziewięć punktów za miejscem gwarantującym grę w play-offach[82]. W spotkaniu Pucharu Anglii z Arsenalem Bruce próbował zdjąć swój zespół z boiska. Sądził, że zawodnicy tej drużyny zagrali nie fair, ponieważ nie oddali piłki jego drużynie, która wcześniej celowo wykopała piłkę poza boisko aby kontuzjowany zawodnik – Lee Morris – mógł otrzymać pomoc medyczną. Mimo to mecz został dokończony, ale później unieważniono i powtórzono go[83][84]. W maju 1999 roku Bruce zrezygnował roli trenera Sheffield United po zaledwie jednym sezonie prowadzenia tego klubu. Przyznał, że powodem jego odejścia był bałagan w czasie zebrań władz klubu oraz niski budżet na transfery[85]. Zastanawiał się nad porzuceniem piłki nożnej na rzecz pracy w telewizji, jednak właściciel Huddersfield Town, Barry Rubery namówił go aby został szkoleniowcem jego drużyny[86].
Huddersfield Town, Wigan Athletic i Crystal Palace
edytujHuddersfield był blisko awansu w sezonie 1999/2000, wygrywając sześć meczów z rzędu i pod koniec listopada zajmował trzecie miejsce w tabeli[87], jednak w play-offach przegrał walkę o awans do Premier League[88]. Drużyna na początku następnego sezonu również podjęła walkę o awans, jednak po 11 spotkaniach miała na koniec sześć punktów, z powodu czego, w październiku 2000 roku Bruce został zwolniony[89]. Następnie wdał się w kłótnie z Ruberym, który obwinił go o „zmarnowanie” 3 milionów funtów[90].
Mimo to Bruce był łączony z trenowaniem Queens Park Rangers[91], ale w kwietniu 2001 roku został szkoleniowcem Wigan Athletic[92]. Wraz ze swoją drużyną doszedł do play-offów, jednak Wigan przegrał w półfinale[93]. Prawie od razu po tym Bruce odszedł z klubu i został trenerem Crystal Palace[94].
Mimo iż jego nowy zespół na początku sezonu 2001/2002 zajmował miejsca na szczycie tabeli First Division[95], to Bruce zrezygnował ze swojej posady po prawie trzech miesiącach od rozpoczęcia sezonu aby powrócić do Birmingham City, tym razem w roli szkoleniowca. Początkowo klub nie pozwalał mu na to i wydał nawet zakaz sądowy, ale ostatecznie pozwolono mu odejść po zapłaceniu rekompensaty[96][97].
Birmingham City
edytujGdy Bruce przeszedł do Birmingham City, klub ten zajmował miejsca w środkowej części tabeli First Division[98]. Zespół ten pod jego wodzą odniósł serię kilkunastu spotkań bez porażki i dzięki temu zapewnił sobie grę w play-offach[99]. Birmingham City doszedł w nich do finału, w którym pokonał po serii rzutów karnych Norwich City, byłą drużynę Bruce’a i awansował do Premier League po 16-letniej nieobecności w najwyższej lidze piłkarskiej w Anglii[100]. Na początku sezonu 2002/2003 klub zajmował miejsca w dole tabeli, ale Bruce sprowadził Christophe’a Duggary’ego odmieniając styl gry zespołu i ostatecznie Birmingham City zajął 13. miejsce w lidze. Po raz pierwszy od lat 70. był wyżej niż jego lokalny rywal – Aston Villa[101].
W kolejnym sezonie zespół zajmował nawet czwarte miejsce, jednak ostatecznie uplasował się na 10. lokacie[102]. Mimo to w czerwcu 2004 roku Bruce przedłużył kontrakt z klubem o kolejne pięć lat[103]. Dwa miesiące później Freddy Shepherd, prezes Newcastle United, przyznał, że Bruce jest głównym kandydatem do objęcia pozycji trenera tego zespołu. Newcastle miał zapłacić Birmingham City 3 miliony funtów rekompensaty, a sam zainteresowany chciał objąć to stanowisko[104]. Ostatecznie jednak pozostał w Birmingham i przyznał, że chciałby dalej prowadzić ten klub. Newcastle chciało jednak sprowadzić Bruce’a oferując zapłatę większej kwoty Birmingham City, a nawet grożąc podjęciem sprawy sądowej, która zmusiłaby go do zmiany klubu[105]. W sezonie 2004/2005 Birmingham City zajął 12. miejsce w lidze, mimo iż oczekiwania przed rozpoczęciem rozgrywek były większe[106].
Po zwolnieniu Sounessa z funkcji trenera Newcastle w lutym 2006 roku, Bruce ponownie był łączony z tym stanowiskiem[107], ale ostatecznie szkoleniowcem tego klubu został Glenn Roeder[108]. W tym samym czasie Birmingham City nie radził sobie w lidze, a 21 marca 2006 roku przegrał na własnym boisku 7:0 z Liverpoolem w ćwierćfinale Pucharu Anglii[109]. Kibice domagali się aby Bruce zrezygnował ze swojego stanowiska, ale on postanowił dalej walczyć[110]. Po zwycięstwie z Bolton Wanderers zespół wydostał się ze strefy spadkowej[111], jednak 29 kwietnia Portsmouth zwyciężyło Wigan Athletic i Birmingham City nie miał już szans na utrzymanie i spadł do League Championship[112].
Mimo iż Bruce dysponował największym budżetem na transfery w lidze[113], Birmingham City nie odnosił wielu zwycięstw w lidze; po pięciu kolejnych meczach bez zwycięstwa kibice i lokalni dziennikarze sądzili, że Bruce powinien zostać zwolniony[114][115]. On sam publicznie wyraził swoją odpowiedzialność za wyniki zespołu i przyznał, że boi się o swoje stanowisko[116]. Po tej wypowiedzi Birmingham City wygrał 1:0 z Derby County[117] i odnotował pięć kolejnych zwycięstw w lidze. Pod koniec listopada klub znajdował się na samym szczycie tabeli[118][119]. 29 kwietnia 2007 roku Birmingham City zapewnił sobie awans do Premier League na jedną kolejkę przed końcem rozgrywek, po porażce Derby County z Crystal Palace[120].
Powrót do Wigan Athletic
edytujW maju 2007 Bruce porozumiał się z zarządem klubu w sprawie przedłużenia kontraktu, ale negocjujący wówczas przejęcie Birmingham City Carson Yeung nie życzył sobie tego i postawił przyszłość szkoleniowca pod znakiem zapytania[121]. W październiku nie pozwolono Bolton Wanderers na prowadzenie negocjacji z Bruce’em[122]. W tym samym miesiącu angielski szkoleniowiec spotkał się z Yeungiem i rozmowy przyniosły pozytywne rezultaty[123]. W tym samym czasie zainteresowanie Bruce’em wyraził Wigan Athletic, a on sam był zainteresowany ich ofertą[124]. Zgodnie z klauzulą w kontrakcie Wigan zgodziło się zapłacić Birmingham około 3 miliony funtów rekompensaty za ewentualne podpisanie umowy z ich dotychczasowym trenerem[125] i rozpoczęło z nim negocjacje. 19 listopada potwierdzono, że Bruce wraca do Wigan[126].
21 listopada podczas konferencji prasowej, na której Bruce miał zostać zaprezentowany jako nowy szkoleniowiec Wigan, dyrektor wykonawcza klubu Brenda Spencar poinformowała, że transakcja została wstrzymana z „nieznanych powodów”. Według angielskich mediów powodem nieporozumień była zapłata z góry za zapis o ochronie wizerunku trenera w jego umowie z Birmingham City[127][128]. Jednak dwa dni później oficjalnie ogłoszono, że Bruce podpisał kontrakt z Wigan Athletic[129]. W pierwszym spotkaniu po powrocie na JJB Stadium doprowadził „The Latics” do remisu 1:1 z Manchesterem City[130]. Do końca sezonu Wigan walczyło o utrzymanie, ale ostatecznie zapewniło je sobie dzięki pokonaniu Aston Villi w ostatniej kolejce[131][132]. We wrześniu 2008 Bruce po raz kolejny był łączony z pracą w Newcastle United, z którego wcześniej odszedł Kevin Keegan[133].
Sunderland
edytuj27 maja 2009 Bruce otrzymał pozwolenie na rozmowy z Sunderlandem, który pozostawał bez trenera po dymisji Ricky’ego Sbragii po zakończeniu sezonu[134]. 3 czerwca podpisał z tym klubem trzyletni kontrakt[135]. Ze sobą zabrał także współpracowników z Wigan – asystenta Erica Blacka, trenera bramkarzy Nigela Spinka i szkoleniowca rezerw Keitha Bertschina[136].
W pierwszym sezonie doprowadził „Czarne Koty” do 13. miejsca w lidze, mimo iż miał serię 14 spotkań bez zwycięstwa[137]. W lutym 2011 przedłużył umowę z Sunderlandem do 2014 roku. 30 listopada został zwolniony ze stanowiska trenera z powodu słabych wyników zespołu. Sunderland znajdował się wówczas na 16. pozycji w tabeli, a cztery dni wcześniej przegrał z ostatnim Wigan Athletic[138]. Później przyznał, że został zwolniony, ponieważ kibicował lokalnemu rywalowi „Czarnych Kotów” – Newcastle United[139].
Hull City
edytuj8 czerwca 2012 Bruce podpisał trzyletni kontrakt z grającym w Championship Hull City[140]. Mimo iż w sezonie 2015/2016 wprowadził klub do Premier League, 22 lipca 2016 zrezygnował z funkcji menadżera zespołu[141].
Aston Villa
edytujW 2016 roku Bruce objął stanowisko trenera Aston Villi, zmieniając na tej pozycji odchodzącego z powodu braku sukcesów Roberto Di Matteo[142]. Do sztabu szkoleniowego Aston Villi dołączyli również Colin Calderwood, były asystent w zespole Brighton & Hove Albion[143] oraz Stephen Clemence, który miał okazję współpracować z Bruce’em w Hull City i w Sunderlandzie[144]. 2 października 2018 roku Aston Villa roztrwoniła dwubramkowe prowadzenie i zremisowała 3–3 u siebie z dołującym w tabeli Preston North End. Jeden z widzów rzucił kapustą w stronę Bruce’a. Kibice zajmujący sektor Holte End nawoływali trenera do odejścia. Następnego dnia Bruce został zwolniony z Aston Villi ze względu na słabą formę zespołu.
Statystyki
edytujKariera piłkarska
edytujKlub | Sezon | Liga | Puchar Anglii | Puchar Ligi | Europejskie Puchary | Inne spotkania | Łącznie | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
występy | gole | występy | gole | występy | gole | występy | gole | występy | gole | występy | gole | ||
Gillingham | 1979/1980[13] | 40 | 6 | 0 | 0 | 4 | 2 | 0 | 0 | 0 | 0 | 44 | 8 |
1980/1981[145] | 41 | 4 | 1 | 0 | 4 | 3 | 0 | 0 | 0 | 0 | 46 | 7 | |
1981/1982[146] | 45 | 6 | 5 | 1 | 2 | 0 | 0 | 0 | 3 | 1 | 55 | 8 | |
1982/1983[147] | 39 | 7 | 2 | 0 | 5 | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 46 | 8 | |
1983/1984[148] | 40 | 6 | 6 | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 46 | 7 | |
Norwich City | 1984/1985[149] | 39 | 1 | 5 | 1 | 9 | 3 | 0 | 0 | 0 | 0 | 53 | 5 |
1985/1986[150] | 42 | 8 | 1 | 0 | 4 | 2 | 0 | 0 | 6 | 0 | 53 | 10 | |
1986/1987[151] | 41 | 3 | 3 | 0 | 4 | 0 | 0 | 0 | 4 | 0 | 52 | 3 | |
1987/1988[152] | 19 | 2 | 0 | 0 | 3 | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 22 | 3 | |
Manchester United | 1987/1988[37] | 21 | 2 | 3 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 24 | 2 |
1988/1989[37] | 38 | 2 | 7 | 1 | 3 | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 48 | 4 | |
1989/1990[37] | 34 | 3 | 7 | 0 | 2 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 43 | 3 | |
1990/1991[37] | 31 | 13 | 3 | 0 | 7 | 2 | 8 | 4 | 1 | 0 | 50 | 19 | |
1991/1992[37] | 37 | 5 | 1 | 0 | 7 | 1 | 4 | 0 | 1 | 0 | 50 | 6 | |
1992/1993[37] | 42 | 5 | 3 | 0 | 3 | 0 | 2 | 0 | 0 | 0 | 50 | 5 | |
1993/1994[37] | 41 | 3 | 7 | 0 | 9 | 2 | 4 | 2 | 1 | 0 | 62 | 7 | |
1994/1995[37] | 35 | 2 | 5 | 2 | 1 | 0 | 6 | 0 | 1 | 0 | 48 | 4 | |
1995/1996[37] | 30 | 1 | 5 | 0 | 2 | 0 | 2 | 0 | 0 | 0 | 39 | 1 | |
Birmingham City | 1996/1997[153] | 32 | 0 | 3 | 1 | 4 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 39 | 1 |
1997/1998[154] | 40 | 2 | 3 | 0 | 2 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 45 | 2 | |
Sheffield United | 1998/1998[155] | 10 | 0 | 0 | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 11 | 0 |
Łącznie | 737 | 81 | 70 | 7 | 76 | 18 | 26 | 6 | 17 | 1 | 926 | 113 |
Kariera trenerska
edytujKlub | Od | Do | Mecze[d] | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
M | Z | P | R | % Z | |||
Sheffield United | 2 lipca 1998 | 17 maja 1999 | 55 | 22 | 18 | 15 | 40 |
Huddersfield Town | 24 maja 1999 | 16 października 2000 | 66 | 25 | 25 | 16 | 37.88 |
Wigan Athletic | 4 kwietnia 2001 | 29 maja 2001 | 8 | 3 | 3 | 2 | 37.5 |
Crystal Palace | 31 maja 2001 | 2 listopada 2001 | 18 | 11 | 5 | 2 | 61.11 |
Birmingham City | 12 grudnia 2001 | 19 listopada 2007 | 270 | 100 | 100 | 70 | 37.04 |
Wigan Athletic | 26 listopada 2007 | 3 czerwca 2009 | 68 | 23 | 17 | 28 | 33.82 |
Sunderland | 3 czerwca 2009 | 30 listopada 2011 | 98 | 29 | 41 | 28 | 29.59 |
Hull City | 8 czerwca 2012 | 22 lipca 2016 | 201 | 82 | 75 | 44 | 40.8 |
Aston Villa | 12 października 2016 | 3 października 2018 | 102 | 46 | 25 | 31 | 45,1 |
Łącznie | 886 | 341 | 219 | 326 | 38.5 |
Ostatnio aktualizowane 28 maja 2016[156].
Życie prywatne
edytujBruce ożenił się w lutym 1983 roku z Janet (z domu Smith)[157][158][159], która jest również z Hexham i uczęszczała do tej samej szkoły co Bruce[4]. Oboje mają dwoje dzieci, Alexa (ur. 1984) oraz Amy (ur. 1987)[157]. Alex jest także piłkarzem i gra w prowadzonym przez ojca Hull City. Rozegrał dwa mecze w reprezentacji Irlandii[160]. Wcześniej występował w Birmingham City, jednak w 2006 roku odszedł z tego klubu, ponieważ jego ojcu zarzucano nepotyzm[161]. W 2004 roku tabloidy opisywały romans Amy z graczem Aston Villi, Lee Hendriem. Sprowokowały one gniewną reakcję ojca, który określił doniesienia prasowe jako kłamstwa i oświadczył, że dziennikarze posunęli się do uzyskania informacji od jego lekarza i sprawdzenia śmieci domowych[162][163]. We wrześniu 2004 roku Bruce był zamieszany w incydent z dwoma mężczyznami, którzy próbowali ukraść samochód jego córki. W wyniku starcia ze złodziejami odniósł obrażenia twarzy, co jednak nie powstrzymało go od podróży na spotkanie Premier League[164]. Po incydencie jedna z gazet próbowała połączyć go z oskarżeniami dotyczącymi Hendriego, co spowodowało, że Bruce rozważał podjęcie kroków prawnych[163].
W 1995 roku Bruce wydał autobiografię, zatytułowaną „Heading for Victory: An Autobiography”[165].
Uwagi
edytuj- ↑ W oryginale: „I have always been a Newcastle lad and when I was a kid, I crawled under the turnstiles to get in to try and save a bob or whatever it was. They were my team, I went to support them as a boy and being a Geordie it’s in-bred in you, you follow the club still the same today.”.
- ↑ W oryginale: „I should have capped you’. It was nice to hear but it still didn’t get me one....I’ll always be a little disappointed I didn’t get one”.
- ↑ Innymi kapitanami zespołu, który zdobył dublet byli Szkoci: Dave Mackay i Alan Hansen oraz pochodzący z Irlandii Północnej Danny Blanchflower.
- ↑ Legenda:M-mecze, Z-zwycięstwa, P-porażki, R-remisy, % Z-procent zwycięstw.
Przypisy
edytuj- ↑ Bruce, Steve: Heading for Victory: An Autobiography. Bloomsbury Publishing Ltd, 1994, s. 33. ISBN 0-7475-1780-8.
- ↑ a b Parkes, Ian: Blues defender Bruce opts for green shirt of Ireland. The Guardian, 2006-02-23. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ Heading for Victory: An Autobiography. s. 34.
- ↑ a b Heading for Victory: An Autobiography. s. 38.
- ↑ a b Tyne Travellers: Part I. Manchester United F.C, 2006-10-03. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ a b Legends: Steve Bruce. Manchester United F.C.. [dostęp 2009-05-08]. (ang.).
- ↑ Heading for Victory: An Autobiography. s. 74.
- ↑ Heading for Victory: An Autobiography. s. 39–40.
- ↑ a b c d Haydn Parry: Past Players: Steve Bruce. Gillingham F.C. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ a b Triggs, Roger: The Men Who Made Gillingham Football Club. Tempus Publishing Ltd, 2001, s. 70. ISBN 0-7524-2243-X.
- ↑ Heading for Victory: An Autobiography. s. 52–53.
- ↑ Heading for Victory: An Autobiography. s. 53.
- ↑ a b Tony Brown: The Definitive Gillingham F.C.: A Complete Record. Soccerdata, 2003, s. 89. ISBN 1-8994-6820-X.
- ↑ Heading for Victory: An Autobiography. s. 57.
- ↑ The Men Who Made Gillingham Football Club. s. 352.
- ↑ Heading for Victory: An Autobiography. s. 60.
- ↑ Heading for Victory: An Autobiography. s. 62.
- ↑ Heading for Victory: An Autobiography. s. 65.
- ↑ a b Steve Bruce:Factfile. Manchester Evening News, 2007-11-19. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ Mossop, James: Steve Bruce helps Wigan Athletic stop the rot. The Daily Telegraph, 2007-12-02. [dostęp 2009-11-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-07)]. (ang.).
- ↑ Clarkson, Ian: Sunday Mercury: Football: I want my Blues to be a working class act. Sunday Mercury, 2003-10-19. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ Norwich win the League Cup, 1985 – Caught in time. Sunday Times, 2003-09-28. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ a b Ashton the only difference for anxious Norwich. The Daily Telegraph, 2005-05-08. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ Player of the Season 1967–2007. Norwich City F.C, 2008-01-25. [dostęp 2009-11-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-09-04)]. (ang.).
- ↑ Bateson, Bill, Sewell, Albert: News of the World Football Annual 1986/1987. HarperCollins, 1986, s. 281. ISBN 0-8554-3076-1.
- ↑ Heading for Victory: An Autobiography. s. 85.
- ↑ History 1986/1995. Norwich City F.C. [dostęp 2009-11-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-07-03)]. (ang.).
- ↑ Heading for Victory: An Autobiography. s. 88.
- ↑ Robson, Byan: Robbo: My Autobiography. Hodder & Stoughton, 2007, s. 118. ISBN 0-3408-3957-7.
- ↑ a b Malley, Frank: Champions: The Story of Manchester United’s Winning Season. Simon & Schuster, 1993, s. 131. ISBN 0-6718-5264-7.
- ↑ Football: Bruce offer rejected. The Times, 1987-12-09. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ Football: Bruce deal is not dead. The Times, 1987-12-11. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ a b Ross, Ian: Football: Bruce deal agreed after late hitch. The Times, 1987-12-18. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ Heading for Victory: An Autobiography. s. 93.
- ↑ Ross, Ian: Football: Transfer shelved yet again. The Times, 1987-12-15. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ Hall of Fame Gallery. Norwich City F.C. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k Steve Bruce. StretfordEnd.co.uk, na podstawie oficjalnej strony Manchesteru United. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ Season 1987/88. StretfordEnd.co.uk. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ United in the League. StretfordEnd.co.uk. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ Final 1988/1989 English Division 1 (old) Table. Soccerbase. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ Pointing, Ivan: Manchester United: The Red Army. Hamlyn, 2000, s. 193. ISBN 0-6006-0178-1.
- ↑ Gary Neville: If we sign another right back, he had better be good. The Times, 2006-03-26. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ 1990 FA Cup Final. Classic Cup Finals: 1990. [dostęp 2012-07-26]. (ang.).
- ↑ Bateson, Bill, Sewell, Albert: News of the World Football Annual 1990–91. Invincible Press, 1990, s. 129. ISBN 0-8554-3207-1.
- ↑ a b Season 1990/91. StretfordEnd.co.uk. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ Stuart Jones: Hughes provides the spark – Football. The Times, 1991-05-16. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ Jones, Stuart: Sheridan strike wreaks havoc on sickly rivals – Football. The Times, 1991-04-22. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ a b c Stuart Jones: Bruce resolves to make a swift recovery – Football. The Times, 1992-01-24. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ Bateson, Bill, Sewell, Albert: News of the World Football Annual 1992/93. HarperCollins, 1992, s. 54, 309–311. ISBN 0-85543-188-1.
- ↑ Jones, Stuart: McClair sets up bid for double – Football. The Times, 1992-04-13. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ News of the World Football Annual 1992/93. s. 91.
- ↑ Hytner, David: Football: Chelsea’s title hopes wrecked by Heskey: Chelsea 1 Wigan Athletic 1 Essien 55 Heskey 90. The Guardian, 2008-04-15. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ Hughes, Rob: Old Trafford stands united in celebration – Football. The Times, 1993-05-04. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ Steve Bruce: Heading for Victory: An Autobiography. s. 89.
- ↑ Rob Hughes: United worthy of place among elite – FA Cup. The Times, 1994-05-16. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ Heading for Victory: An Autobiography. s. 1.
- ↑ Hughes, Rob: Everton’s Royle revival crowned by Rideout – Football. The Times, 1992-05-22. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ Harrison, David: Gissa job, says Bruce – Football. News of the World, 1997-11-16. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ Season 1995/96. Premier League. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ Wirkowska, Katarzyna: Legendy: Steve Bruce. Redlog, 2008-02-29. [dostęp 2012-07-26].
- ↑ Montgomery, Alex: Man U-fique! – It’s Doubly bubbly for king Eric. News of the World, 1996-12-12. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ a b Ball, Peter: United’s route to Champions’ League made easy – Football. The Times, 1996-05-23. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ Custis, Neil: I’ll be the most hated man at Elland Road – and I’m Gonna love it – Exclusive. [w:] The Sun [on-line]. 1998-02-14. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ Southon, Hugh: Trev-ing up for glory!. Sunday Mirror, 1996-08-18. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ Nisse, Jason: Options for boss of Birmingham City. The Times, 1997-02-19. [dostęp 2007-11-21]. (ang.).
- ↑ Blue revolt. Sunday Mirror, 1996-11-24. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ Bruce snubs age concern. The Sun, 1996-12-28. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ Hobson, Richard: Francis sees stock tumble among supporters. The Times, 1997-03-01. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ Robbo in for Bruce.. Daily Mirror, 1997-08-22. [dostęp 2012-07-26]. (ang.).
- ↑ Bruce axe was right, says Trev. The Sun, 1997-08-14. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ Welcome back, Bruce. The Sun, 1997-08-23. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ Rostron, Phil: Campbell’s kingdom. Sunday Mirror, 1997-11-16. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ Southon, Hugh: Bruce set to boss Blues!. Sunday Mirror, 1997-11-23. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ Nixon, Alan: United move to keep Kidd from Everton. The Independent, 1998-06-26. [dostęp 2012-07-26]. (ang.).
- ↑ Steve Bruce’s managerial career. Soccerbase. [dostęp 2012-07-26]. (ang.).
- ↑ Steve Bruce. Soccerbase. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ a b c d e Manchester United: The Red Army. s. 177.
- ↑ Hughes, Rob: Cantona key to United’s ignition – Football. The Times, 1994-11-23. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ Whalley, Mike: Vidic succeeds as king Bruce. Manchester Evening News, 2007-09-22. [dostęp 2008-09-10].
- ↑ Mackey, Liam: Masked ball for 50 in-a-row ‘Killer’. [w:] Irish Examiner [on-line]. 2008-09-10. [dostęp 2010-04-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-16)]. Cytat: But Steve Bruce – I think he played with 20 broken bones!
- ↑ Fergie compares captain Rooney to greats. Fédération Internationale de Football Association, 2007-12-11. [dostęp 2010-04-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-01)].
- ↑ England 1998/99. RSSSF, 1999-12-20. [dostęp 2010-04-22]. (ang.).
- ↑ Kempson, Russell: 'The goal was an accident. I am sorry’ – Football. The Times, 1999-02-15. [dostęp 2010-04-22]. (ang.).
- ↑ Barlow, Matt: Fifa Green Light Clears Blades For Rematch. Birmingham Post, 1999-02-23. [dostęp 2010-04-22]. (ang.).
- ↑ Nixon, Alan: Bruce walks out of Wigan for Palace. The Independent, 2001-05-20. [dostęp 2010-04-22]. (ang.).
- ↑ McNally, Brian: Football: Bruce out on the town: Steve has high hopes at Huddersfield. Sunday Mirror, 1999-12-05. [dostęp 2010-04-20]. (ang.).
- ↑ Irvine, Christopher: Grey days serve to inspire Bruce – Football Saturday. The Times, 1999-11-27. [dostęp 2010-04-25]. (ang.).
- ↑ Szczepanik, Nick: Bruce reflects after Fulham give taste of things to come – Football. The Times, 2000-05-08. [dostęp 2010-04-25]. (ang.).
- ↑ Bruce sacked by Huddersfield. BBC Sport, 2000-10-16. [dostęp 2010-04-25]. (ang.).
- ↑ Bruce accused of ‘wasting’ £3m. BBC Sport, 2001-03-06. [dostęp 2010-04-25]. (ang.).
- ↑ QPR suffer Bruce snub. BBC Sport, 2001-02-21. [dostęp 2010-04-25]. (ang.).
- ↑ Wigan appoint Bruce. BBC Sport, 2010-04-04. [dostęp 2010-04-25]. (ang.).
- ↑ Whelan hits out at Bruce departure. BBC Sport, 2001-05-31. [dostęp 2010-04-25]. (ang.).
- ↑ Bruce takes up Palace post. BBC Sport, 2001-05-31. [dostęp 2010-04-25]. (ang.).
- ↑ A man in a hurry. BBC Sport, 2001-11-02. [dostęp 2010-04-20]. (ang.).
- ↑ Birmingham unveil Bruce. BBC Sport, 2001-12-12. [dostęp 2010-04-20]. (ang.).
- ↑ Bruce eyes promotion. BBC Sport, 2001-12-12. [dostęp 2010-04-20]. (ang.).
- ↑ Shaw, Phil: Football: Bruce awakens Blues with guts and guile. The Independent, 2002-05-11. [dostęp 2010-04-20]. (ang.).
- ↑ Bruce feels true Blue. BBC Sport, 2002-05-08. [dostęp 2010-04-20]. (ang.).
- ↑ Birmingham reach Premiership. BBC Sport, 2002-05-12. [dostęp 2010-04-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-01-13)]. (ang.).
- ↑ Johnson, Dale: Birmingham Season Guide. ESPN, 9 sierpnia 2003= 2003-08-09. [dostęp 2010-04-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-13)]. (ang.).
- ↑ Taylor hunts European spot. BBC Sport, 2004-07-12. [dostęp 2010-04-20]. (ang.).
- ↑ Rich, Tim: Football: Newcastle set to sign Milner as Bruce opts to stay at City. The Independent, 2004-06-30. [dostęp 2010-04-25]. (ang.).
- ↑ Stewart, Rob: Bruce the _target as Venables ‘shunned’. [w:] The Daily Telegraph [on-line]. 2004-09-02. [dostęp 2010-04-25]. (ang.).
- ↑ Burt, Jason: Football: Newcastle scramble to find Robson replacement. The Independent, 2004-09-01. [dostęp 2010-04-25]. (ang.).
- ↑ McNulty, Phil: Premiership review season 2004/5. BBC Sport, 2005-05-17. [dostęp 2010-04-25]. (ang.).
- ↑ Newcastle sack Souness. The Guardian, 2006-02-02. [dostęp 2010-04-25]. (ang.).
- ↑ Roeder named as Newcastle manager. BBC Sport, 2006-05-16. [dostęp 2010-04-25]. (ang.).
- ↑ Birmingham 0–7 Liverpool. BBC Sport, 2006-03-21. [dostęp 2010-04-25]. (ang.).
- ↑ Bruce vows to carry on as manager. BBC Sport, 2006-03-22. [dostęp 2010-04-25]. (ang.).
- ↑ Birmingham 1–0 Bolton. BBC Sport, 2006-04-04. [dostęp 2010-04-25].
- ↑ Birmingham and Baggies relegated. BBC Sport, 2006-04-29. [dostęp 2010-04-25]. (ang.).
- ↑ Birmingham issue finance warning. BBC Sport, 2007-05-23. [dostęp 2010-04-25].
- ↑ Tattum, Colin: David Gold: I’ve lost a friend in Steve Bruce. Birmingham Post, 2008-04-11. [dostęp 2010-04-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-17)]. (ang.).
- ↑ Tattum, Colin: Blues 0 Norwich 1. Birmingham Mail, 2006-10-17. [dostęp 2010-04-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-17)]. (ang.).
- ↑ Reynolds, Lee: Birmingham 0 – 1 Norwich. The Mirror, 2006-10-18. [dostęp 2010-04-25]. (ang.).
- ↑ Baker, Mike: Bruce wins the latest battle in Birmingham’s uncivil war. The Guardian, 2006-10-23. [dostęp 2010-04-25]. (ang.).
- ↑ Instone, David: Burnley 1 Birmingham City 2: Bendtner’s guile brings best out of Birmingham. The Independent, 2006-11-27. [dostęp 2010-04-25]. (ang.).
- ↑ Birmingham 2006/2007 results and fixtures. Soccerbase. [dostęp 2010-04-25]. (ang.).
- ↑ Birmingham & Sunderland promoted. BBC Sport, 2007-04-29. [dostęp 2010-04-25]. (ang.).
- ↑ Bruce fears for Birmingham future. BBC Sport, 2007-10-04. [dostęp 2007-11-16].
- ↑ Steve Bruce emerges as Bolton Wanderers _target. [w:] The Times [on-line]. 2007-10-18. [dostęp 2007-11-16].
- ↑ Yeung moves to calm Bruce fears. BBC Sport, 2007-10-29. [dostęp 2007-11-16].
- ↑ Stuart James: Birmingham in a flux as Bruce heads for Wigan. [w:] The Guardian [on-line]. 2007-11-14. [dostęp 2008-09-11].
- ↑ Bruce set to join Wigan Athletic. BBC Sport, 2007-11-18. [dostęp 2007-11-18].
- ↑ Bruce leaves Birmingham for Wigan. BBC Sport, 2007-11-19. [dostęp 2007-11-19].
- ↑ Bruce’s Wigan move hit by hold-up. BBC Sport, 2007-11-21. [dostęp 2007-11-21].
- ↑ Andy Hunter and Stuart James: Bruce’s move to Wigan held up over image-rights dispute. [w:] The Guardian [on-line]. 2007-11-22. [dostęp 2007-11-23].
- ↑ Bruce confirmed as Wigan manager. BBC Sport, 2007-11-23. [dostęp 2007-11-23].
- ↑ Bruce is buoyed by Wigan’s fightback. [w:] The Guardian [on-line]. 2007-12-02. [dostęp 2008-09-04].
- ↑ David Lacey: Bruce kisses his own feat in guiding Wigan to safety. [w:] The Guardian [on-line]. 2008-05-05. [dostęp 2008-09-11].
- ↑ Wigan 2007/2008 results and fixtures. Soccerbase. [dostęp 2008-09-11].
- ↑ Bruce back in race for hotseat. [w:] Lancashire Evening Post [on-line]. 2008-09-26. [dostęp 2008-09-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-01-26)].
- ↑ Bruce cleared to meet Sunderland. [w:] London [on-line]. BBC Sport, 2009-05-27. [dostęp 2009-05-27]. (ang.).
- ↑ Bruce named as Sunderland manager. [w:] London [on-line]. BBC Sport, 2009-06-03. [dostęp 2009-06-03]. (ang.).
- ↑ Sunderland confirm appointment of Steve Bruce as manager. [w:] The Times [on-line]. 2009-06-03. [dostęp 2009-06-03]. (ang.).
- ↑ Sunderland review. Sky Sports, 2010-05-13. [dostęp 2010-05-23]. (ang.).
- ↑ Black Cats sack Bruce. Sky Sports, 2011-11-30. [dostęp 2012-02-13]. (ang.).
- ↑ Steve Bruce blames ‘hatred’ for Sunderland dismissal. [w:] ESPNsoccernet [on-line]. 2012-04-05. [dostęp 2012-04-06]. (ang.).
- ↑ Steve Bruce appointed Hull City manager on three-year deal. BBC Sport, 2012-06-08. [dostęp 2012-06-08]. (ang.).
- ↑ Club Statement. hullcitytigers.com. [dostęp 2016-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-18)]. (ang.).
- ↑ Roberto Di Matteo nie jest już trenerem Aston Villi, „Onet Sport”, 3 października 2016 [dostęp 2017-02-22] (pol.).
- ↑ Club statement: Villa announce Calderwood appointment. Aston Villa Football Club, 2016-11-21. [dostęp 2017-09-20]. (ang.).
- ↑ New arrival: Clemence joins backroom team. Aston Villa Football Club, 2016-10-13. [dostęp 2017-09-20]. (ang.).
- ↑ The Definitive Gillingham F.C.: A Complete Record. s. 90.
- ↑ The Definitive Gillingham F.C.: A Complete Record. s. 91.
- ↑ The Definitive Gillingham F.C.: A Complete Record. s. 92.
- ↑ The Definitive Gillingham F.C.: A Complete Record. s. 93.
- ↑ John Eastwood, Mike Davage: Canary Citizens. Almeida Books, 1986, s. 313. ISBN 0-7117-2020-7.
- ↑ Canary Citizens. s. 314.
- ↑ Peter Dunk: Rothmans Football Yearkbook 1987–1988. Queen Anne Press, 1987, s. 260–261, 452, 454–456, 459–460, 485–486, 488. ISBN 0-3561-4354-6.
- ↑ Jack Rollin: Rothmans Football Yearbook 1988–89. Queen Anne Press, 1988, s. 258–259, 448, 452–453. ISBN 0-3561-5880-2.
- ↑ Birmingham 1996/1997 player appearances. Soccerbase. [dostęp 2009-11-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-12)]. (ang.).
- ↑ Birmingham 1997/98 player appearances. Soccerbase. [dostęp 2009-11-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-12)]. (ang.).
- ↑ Sheff Utd 1998/1999 player appearances. Soccerbase. [dostęp 2009-11-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-20)]. (ang.).
- ↑ Steve Bruce’s managerial career. Soccerbase. [dostęp 2008-11-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (30 marca 2010)].
- ↑ a b Millar, Steve: Fan’s stick made Bruce a pig. Daily Express, 2007-05-06. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ John Curtis: Morrison seals it for Brummies. Irish Examiner, 2003-02-24. [dostęp 2009-11-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-06-25)]. Cytat: ...to jest dobry sposób na świętowanie 20. rocznicy mojego ślubu (...it’s a nice way for me to celebrate my 20th wedding anniversary) (ang.).
- ↑ Heading for Victory: An Autobiography. s. 66.
- ↑ Player – Alex Bruce. National Football Teams. [dostęp 2012-08-22]. (ang.).
- ↑ Bruce Jnr heads for fresh fields. Birmingham Post, 2006-08-03. [dostęp 2009-11-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-22)]. (ang.).
- ↑ Parker, Andrew: It’s a rat-trick for Lee. The Sun, 2004-10-13. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ a b Colin Tattum: Bruce in rage over „lies”. Birmingham Evening Mail, 2004-10-16. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ Gardner, Andy: Steve Bruise. Sunday Mirror, 2004-09-26. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
- ↑ Heading for Victory: An Autobiography (Paperback). Amazon.co.uk. [dostęp 2009-11-16]. (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Steve Bruce w bazie Soccerbase (ang.)
- Steve Bruce w bazie Soccerbase (ang.)