Syromalankarski Kościół katolicki
Syromalankarski Kościół katolicki – jeden z katolickich Kościołów obrządku wschodniego wywodzący się z tradycji św. Tomasza Apostoła oraz patriarchatu antiocheńskiego (zob. Kościół syryjski).
| |||||||||
| Klasyfikacja systematyczna wyznania | |||||||||
| Chrześcijaństwo └ Katolicyzm └ Kościół katolicki └ Katolickie Kościoły wschodnie | |||||||||
| Ustrój kościelny | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Obrządek | |||||||||
| Siedziba | |||||||||
| Zwierzchnik • tytuł zwierzchnika |
kard. Baselios Cleemis Thottunkal | ||||||||
| Zasięg geograficzny | |||||||||
| Członkostwo | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
| Strona internetowa | |||||||||
Od 2005 r. posiada status Kościoła arcybiskupiego większego, na którego czele stoi arcybiskup Thiruvananthapuram.
W liturgii obrządku antiocheńskiego używa się języka syriackiego i malajalam. Liczbę wyznawców ocenia się na ponad 445 tys.[1], głównie w południowoindyjskim stanie Kerala na Wybrzeżu Malabarskim[2].
Historia
edytujSyromalankarski Kościół katolicki powstał na tle schizmy w łonie Kościoła malankarskiego, którą wywołał w 1909 roku spór pomiędzy patriarchą syriackiego Kościoła prawosławnego patriarchatu antiocheńskiego, Mar[3] Abdallahem Sattufem a przywódcą chrześcijan malabarskich obrządku zachodniosyriackiego (rytu antiocheńskiego) Mar Dionizym VI, co doprowadziło do podziałów w łonie Kościoła syriackiego w Indiach. Powstanie Syromalankarskiego Kościoła Katolickiego związane jest z działalnością rektora szkoły religijnego Bractwa Naśladowania Jezusa Chrystusa w Betanii (Indie), którym od 1919 r. był ksiądz Ghiverghis (Ghiverghis – Jerzy) Panikerveetil. Wyświęcony w 1925 r. na biskupa, jako Mar Ivanios (Jan), został następnie metropolitą w 1928 r. W 1926 r. w Parumala w czasie synodu grupy syriackiej uznającej władzę katolikosa Dionizego, Mar Ivanios domagał się zakończenia schizmy, głosząc jedność Kościoła chrześcijańskiego i prymat biskupa Rzymu. Synod zgodził się na udzielenie Mar Ivaniosowi pozwolenia na prowadzenie rozmów z Kościołem rzymskokatolickim, ale z zastrzeżeniem, by syriacy z Indii mogli zachować obrządek antiocheński, a biskupi mogli pozostać na swych dotychczasowych stanowiskach. Stolica Apostolska przyjęła te warunki, ale również z zastrzeżeniem, aby zbadać ważność chrztu oraz święceń kapłańskich i biskupich.
Mimo przychylnego stanowiska Watykanu, tylko dwóch z pięciu biskupów było gotowych przyłączyć się do unii. Byli to Mar Ivanios i podległy mu biskup Tiruvalli Mar Teofil, dołączył do nich jeszcze jeden ksiądz, jeden diakon i jedna osoba świecka. Tych pięciu ludzi złożyło katolickie wyznanie wiary stając się zalążkiem Syromalankarskiego Kościoła katolickiego. Następnie dwa zgromadzenia Naśladowania Jezusa Chrystusa, męskie i żeńskie, również złożyły takie same, katolickie wyznanie wiary. Mar Ivanios i Mar Teofil zostali uznani przez Rzym za biskupów katolickich 20 września 1930 r., a 1932 r. Syromalankarski Kościół katolicki otrzymał z rąk papieża Piusa XI rangę Kościoła katolickiego sui iuris i organizację metropolii, na której czele stanął Mar Ivanios jako arcybiskup Thiruvananthapuram, z podległym mu biskupstwem diecezjalnym w Triuvalli.
Kościół syromalankarski posiada bogatą liturgię i ciekawe formy życia monastycznego, łączące tradycje wschodniego i zachodniego chrześcijaństwa oraz hinduistycznych Indii. Wśród zgromadzeń zakonnych warto wymienić Zakon Naśladowania Chrystusa (ICO), zwany Betanią (Bethany Ashram), a także Kurisumala Ashram – zgromadzenie będące gałęzią zakonu cystersów, który przyjął liturgię syryjską i praktykuje surową ascezę.
10 lutego 2005 r. papież Jan Paweł II nadał Syromalankarskiemu Kościołowi katolickiemu statut arcybiskupstwa większego, mianując dotychczasowego arcybiskupa Thiruvananthapuram Cyrila Mar Baseliosa Malancharuvil arcybiskupem większym i ustanawiając go zwierzchnikiem czterech diecezji (eparchii) w Tiruvalla, Bathery, Marthandam, Moovatupuzha. Głowa Syromalankarskiego Kościoła Katolickiego bywa nieoficjalnie nazywana katolikosem, co niekiedy wywołuje protesty watykańskich prawników i syriackich hierarchów ortodoksyjnych.
Organizacja
edytujObecnie Kościół syromalankarski ma następującą organizację:
- metropolia Trivandrum
- metropolia Tiruvalla
- eparchia św. Jana Chryzostoma w Gurgaon (podlega bezpośrednio Stolicy Apostolskiej)
- eparchia św. Efrema w Khadki (podlega bezpośrednio Stolicy Apostolskiej)
- eparchia Najświętszej Maryi, Królowej Pokoju, w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie (podlega bezpośrednio Stolicy Apostolskiej).
Ponadto funkcjonują ekstraterytorialne regiony (ETR) grupujące parafie i misje syromalankarskie:
- Bliski Wschód (Extra Territorial Region in Middle East): Arabia Saudyjska, Bahrajn, Katar, Kuwejt, Oman, Zjednoczone Emiraty Arabskie – podległy bezpośrednio arcybiskupowi większemu Trivandrum;
- Europa i Oceania (wizytator apostolski: bp Yoohanon Theodosius Kochuthundil, eparcha Muvattupuzhy):
Zwierzchnicy Kościoła
edytujGłową Kościoła syromalankarskiego jest arcybiskup większy Trivandrum, zwany też katolikosem. Kolejno na czele Kościoła stali:
- 11 lipca 1932-15 lipca 1953 Geevarghse Ivanios Panickerveetil
- 27 stycznia 1955-10 października 1994 Benedict Varghese Gregorios Thangalathil OIC
- 29 listopada 1995-18 stycznia 2007 Cyril Baselios Malancharuvil OIC, od 2005 jako arcybiskup większy
- 18 stycznia 2007-10 lutego 2007 Geevarghese Mar Divannasios (administrator)
- od 10 lutego 2007 Baselios Cleemis Thottunkal, kardynał
Linki zewnętrzne
edytuj- Strona katolickiego Kościoła syromalankarskiego. syromalankara.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-02-25)]. (ang.)
- malankara.net (ang.)
Przypisy
edytuj- ↑ The Eastern Catholic Churches 2015; Source: Annuario Pontificio. [dostęp 2016-08-18]. (ang.).
- ↑ Określenia malankarski używają indyjscy chrześcijanie obrządku antiocheńskiego, by odróżnić się od malabarskich chrześcijan, którzy pozostali przy obrządku chaldejskim
- ↑ Mar – tytuł poprzedzający imię biskupów w Kościołach wschodnich