Sytuacja prawna i społeczna osób LGBT w Szwajcarii
Prawo wobec kontaktów homoseksualnych
edytujW Szwajcarii kontakty homoseksualne zostały zalegalizowane w 1942 roku. Wiek osób legalnie dopuszczających się kontaktów homo- i heteroseksualnych od 1992 roku jest zrównany i wynosi 16 lat[1][2].
Ochrona prawna przed dyskryminacją
edytujOd 2000 roku konstytucja Szwajcarii zakazuje dyskryminacji ze względu na orientację seksualną[1].
Geje, lesbijki i osoby biseksualne nie są wykluczone ze służby wojskowej z powodu swojej orientacji seksualnej[3].
Uznanie związków osób tej samej płci
edytujOgólnokrajowe
edytujW czerwcu 2004 roku szwajcarski parlament przyjął ustawę o rejestrowanych związkach partnerskich większością trzech czwartych głosów, ale konserwatywna partia Eidgenössisch-Demokratische Union (Federalna Demokratyczna Unia) zebrała wystarczającą liczbę podpisów do wymuszenia przeprowadzenia narodowego referendum rozstrzygającego tę kwestię[4][5]. W referendum, które odbyło się w czerwcu 2005 roku, 58% Szwajcarów opowiedziało się za przyznaniem osobom homoseksualnym takiej możliwości[6][7]. Prawo to weszło w życie 1 stycznia 2007 roku[8]. Szwajcarskie związki partnerskie nadają parom jednej płci prawa identyczne jak prawa małżeństw, z wyjątkiem możliwości adopcji dzieci, zapłodnienia in vitro oraz przyjmowania nazwiska partnera[9].
Małżeństwa osób tej samej płci zostały zalegalizowane w referendum, które odbyło się 26 września 2021 roku. 64,1% głosujących, poparło poprawkę do kodeksu cywilnego, która zezwala na małżeństwa osób tej samej płci, adopcję przez pary tej samej płci i wspomagane metody rozrodu dla par tej samej płci. Poprawka weszła w życie 1 lipca 2022 roku[10].
Regionalne
edytujW 2001 roku kanton Genewa wprowadził związki partnerskie PACS (Pacte civil de solidarité), zbieżne z francuską regulacją prawną z 1999 roku. Związki takie przyznają znacznie mniej praw niż obowiązujące federalnie od 2007 roku związki partnerskie[11][12][13][14].
W 2002 roku kanton Zurych wprowadził związki partnerskie po przeprowadzeniu referendum, w którym 62,7% mieszkańców kantonu poparło taką możliwość. Związki takie dawały nieco więcej praw niż genewskie PACS, ale wymagały od par przynajmniej półrocznego okresu wspólnego zamieszkiwania przed zarejestrowaniem[14][15].
W lipcu 2004 roku w kantonie Neuchâtel również wprowadzono związki partnerskie[16][17].
Szwajcarzy należą do społeczeństw bardzo tolerancyjnych wobec osób homoseksualnych. Już w 1999 roku wprowadzenie związków partnerskich popierało 68% obywateli państwa[18].
Pierwsza parada mniejszości seksualnych (CSD) odbyła się w kraju w Zurychu w 1979 roku[19].
W kraju istnieje duża scena gejowska, skoncentrowana w Genewie, Zurychu, Bazylei i Lozannie.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b State-sponsored Homophobia A world survey of laws prohibiting same sex activity between consenting adults. [dostęp 2016-03-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-26)].
- ↑ RS 311.0 Code pénal suisse Art. 187.
- ↑ LGBT world legal wrap up survey. [dostęp 2012-12-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-01)].
- ↑ Fight goes on for gay couples.
- ↑ Government presses for gay-couple rights.
- ↑ Gay couples win partnership rights.
- ↑ Swiss Vote to Expand Gay Couples’ Rights; Short of Marriage.
- ↑ First same-sex union registered in Switzerland.
- ↑ Bundesgesetz über die eingetragene Partnerschaft gleichgeschlechtlicher Paare (Partnerschaftsgesetz, PartG).
- ↑ ‘Marriage for all’ wins thumping approval of Swiss voters - SWI swissinfo.ch. 2021-09-26. [dostęp 2024-09-19]. (ang.).
- ↑ Homosexuals a step closer to equal rights.
- ↑ Switzerland’s first “gay marriages” take place in Geneva.
- ↑ Loi sur le partenariat. [dostęp 2012-12-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- ↑ a b Registered partnerships in Switzerland.
- ↑ Zurich grants gay couples more rights.
- ↑ Partenariat enregistré cantonal.
- ↑ Le pacs gagne du terrain. [dostęp 2012-12-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-06)].
- ↑ Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2007-07-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-07-11)].
- ↑ Geje i lesbijki paradują w Zurychu.