Szarytki
żeńskie stowarzyszenie życia apostolskiego
Szarytki (także wincentynki, siostry miłosierdzia), oficjalnie Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo – żeńskie, katolickie stowarzyszenie życia apostolskiego założone przez Wincentego a Paulo i Ludwikę de Marillac[1], najliczniejsze na świecie (18 832 siostry w 96 krajach świata, na pięciu kontynentach[2]) i trzecie co do wielkości w Polsce[3].
| Dewiza: Miłość Chrystusa Ukrzyżowanego przynagla nas! | |
| |
| Pełna nazwa |
Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo |
|---|---|
| Nazwa łacińska |
Institutum Puellarum Caritatis S. Vincenti a Paulo |
| Skrót zakonny |
SM, FdlC, DC, HdC |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Założyciel | |
| Data założenia |
1633 |
| Data zatwierdzenia |
1668 |
| Liczba członków |
21 002 (2006) |
| Strona internetowa | |
Celem zgromadzenia jest pomaganie chorym i słabym m.in. przez prowadzenie szpitali, pielęgnowanie chorych w ich domach oraz działalność charytatywną.
Historia
edytuj- 29 listopada 1633 – powstanie zgromadzenia we Francji, zatwierdzone przez papieża w 1668
- 1652 – św. Wincenty a Paulo wysyła szarytki do Warszawy na prośbę żony polskiego króla Jana Kazimierza, Ludwiki Marii Gonzagi
- 1659 – założenie pierwszego domu sióstr w Warszawie (przy ul. Tamka 35)
- 1712 – utworzenie Prowincji Polskiej Sióstr Miłosierdzia z Domem Centralnym w Warszawie
- 1789–1799 – w czasie rewolucji francuskiej zakazano działalności zgromadzenia, a wiele sióstr, będących dziś męczennicami skazano na śmierć, sześć spośród nich zostało beatyfikowanych (w okresie napoleońskim zezwolono zgromadzeniu na kontynuowanie działalności)
- Czasy zaborów – podział Prowincji Polskiej zgodnie z granicami zaborów
- 1796–1842 – funkcjonuje Prowincja Litewska
- 1799 – utworzenie Prowincji Galicyjskiej
- 1850 – utworzenie Prowincji Poznańskiej
- 1859 – przeniesienie Domu Centralnego Prowincji Galicyjskiej ze Lwowa (ostatnią przełożoną tej prowincji w latach 1846–1859 była s. Łucja Borowska † 1864 we Lwowie, tłumaczka dzieł o objawieniach) do Krakowa (stąd późniejsza, używana do dziś nazwa Prowincja Krakowska)
- 1863 – utworzenie głównej siedziby Zarządu Prowincji Poznańskiej w Chełmnie (stąd późniejsza nazwa Prowincja Chełmińska, obecnie Chełmińsko-Poznańska); pomoc rannym w powstaniu styczniowym
- 1869–1871 – budowa Kościoła Najświętszego Serca Pana Jezusa i klasztoru szarytek w Krakowie.
- 1870 – uniknięcie kasaty mimo udzielania pomocy rannym powstańcom styczniowym (wydanie carskiego ukazu z 7 sierpnia, zatwierdzającego Zgromadzenie)[4]
- 1877–1878 – opieka polskich szarytek nad chorymi i rannymi w wojnie rosyjsko-tureckiej, przewożonymi pociągiem sanitarnym z Jassów do szpitali w Moskwie, Charkowie, Warszawie, Kownie, Berdyczowie, Kijowie i in.[4]
- 27 sierpnia 1948 – aresztowanie s. Izabeli Zofii Łuszczkiewicz przez Urząd Bezpieczeństwa za udzielanie pomocy podziemiu niepodległościowemu[5]
- 24 maja 2008 – beatyfikacja s. Marty Wieckiej we Lwowie
- 2017 – siostry szarytki z Polski zakładają placówkę w Smotryczu k. Kamieńca Podolskiego, a w 2020 w Mariupolu. Po agresji Rosji w 2022 prowadzą wszechstronną pomoc dla uchodźców[6].
Objawienia
edytuj- 27 listopada 1830 – nowicjuszce siostrze Katarzynie Labouré Maryja powierza misję wybicia Cudownego Medalika ze swym wizerunkiem i napisem: O Maryjo bez grzechu poczęta, módl się za nami, którzy się do Ciebie uciekamy
- 1846 – Jezus Chrystus ukazuje się siostrze Apolonii Andriveau i przekazuje jej Szkaplerz Męki Pańskiej (objawienie zatwierdzone przez Piusa IX w 1847)
- Chrystus objawia się siostrze Justynie Bisqueyburu i przekazuje jej Szkaplerz Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny (objawienie zatwierdzone przez Piusa IX w 1863)
Zgromadzenie szarytek w Polsce
edytuj- Prowincja Chełmińsko-Poznańska
- Prowincja Krakowska
- Prowincja Warszawska
W 2012 siostry szarytki w Polsce świętowały 300 lat polskiej prowincji. Z tej okazji powstał pełnometrażowy film fabularny Droga, opowiadający o pracy sióstr w Polsce[7].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Wielka Ilustrowana Encyklopedja Powszechna. T. XVIII: Victor-Żyżmory. Kraków: Gutenberga, 1932, s. 144.
- ↑ The Daughters of Charity of Saint Vincent de Paul – Where Are We. filles-de-la-charite.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-06-29)]..
- ↑ Agata Mirek, Atlas żeńskiego ruchu zakonnego na ziemiach polskich w XIX i XX w., 2007 (pol.).
- ↑ a b Helena Anna Jurczak. Siostra Augusta Sikorska (1834-1919). „Nasza Przeszłość: studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce”. 86, s. 247–310, 1996. Instytut Teologiczny Księży Misjonarzy. ISSN 0137-3218.
- ↑ S. Izabela Zofia Łuszczkiewicz 1898-1957 [online].
- ↑ Redakcja, Siostry szarytki na Ukrainie i czas wojny - Życie Zakonne [online], 15 marca 2022 [dostęp 2023-08-09] (pol.).
- ↑ Premiera filmu „Droga”.
