Tadeusz Romuald Jeziorowski
Tadeusz Romuald Jeziorowski (ur. w 1944) – polski muzealnik i historyk specjalizujący się w bronioznawstwie, munduroznawstwie, heraldyce i falerystyce.
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data urodzenia |
1944 |
| Specjalność: bronioznawstwo, munduroznawstwo, heraldyka i falerystyka | |
| Alma Mater |
Wydział Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu |
| Kierownik | |
| Instytucja | |
| Okres zatrudn. |
1968-2012 |
| Odznaczenia | |
     
| |
Życiorys
edytujW 1963 ukończył Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych w Krakowie, a w 1968 zabytkoznawstwo na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu[1].
Od 1968 do 2012 był związany zawodowo z Wielkopolskim Muzeum Wojskowym, oddziałem Muzeum Narodowego w Poznaniu, od 1973 jako starszy kustosz i kierownik, od roku 1991 z tytułem kuratora[2][3].
Współzałożyciel i pierwszy przewodniczący NSZZ „Solidarność” przy Muzeum Narodowym w Poznaniu[1][2].
Od 1991 współpracuje z Kancelarią Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej; jest jednym z współautorów aktualnie obowiązującej ustawy o orderach i odznaczeniach. W latach 2004-2005 działał tamże w Zespole do opracowania projektu ustawy o symbolach państwowych Rzeczypospolitej Polskiej, lecz projekt ten nie został ostatecznie zrealizowany. Od 2006 wchodził w skład działającego tamże Zespołu do opracowania projektu nowego odznaczenia wojskowego nadawanego za wybitne czyny bojowe, czego efektem są nowe odznaczenia wojskowe: Order Krzyża Wojskowego, Krzyż Wojskowy, Wojskowy, Morski i Lotniczy Krzyż Zasługi z Mieczami, Wojskowy, Morski i Lotniczy Krzyż Zasługi (bez mieczy), Gwiazda Afganistanu, Iraku, Czadu, Konga, Morza Śródziemnego oraz Załóg Lotniczych; przywrócony został również międzywojenny Medal za Długoletnią Służbę. Od 2017 jest w składzie, powstałego w miejsce poprzedniego, Zespołu do opracowywania i opiniowania spraw związanych z orderami i odznaczeniami, heraldyką i weksylologią, którego jednym z efektów jest odznaczenie pamiątkowe Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości[4].
W latach 1996-2005 był członkiem Komisji Historycznej do spraw Symboliki Wojskowej przy Ministrze Obrony Narodowej[1], członkiem Komisji Heraldycznej przy Ministrze Spraw Wewnętrznych i Administracji od jej pierwszego powołania w 2000[5], a także przewodniczącym Komisji ds. Ewidencji i Ochrony Miejsc Pamięci Narodowej Wojewódzkiego Komitetu Ochrony Walk i Męczeństwa w Poznaniu[1].
Był członkiem Rady Naukowej Przeglądu Historyczno-Wojskowego i konsultantem Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari[1].
Członek Stowarzyszenia Miłośników Dawnej Broni i Barwy, Polskiego Towarzystwa Heraldycznego, niemieckiego BDOS (Deutsche Gesellschaft für Ordenskunde)[6]. Założyciel i honorowy prezes Towarzystwa b. Żołnierzy i Przyjaciół 15. Pułku Ułanów Poznańskich[3].
Odznaczenia i wyróżnienia
edytujOtrzymał Złoty Medal Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej (1997), Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju” (2001)[1], Odznakę Honorową i Medal Pamiątkowy „Kustosza Tradycji, Chwały i Sławy Oręża Polskiego” (MON 2008)[7] i Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2022)[8]. Filister h.c. Konwentu „Lechia” Korporacji Studentów Uczelni Poznańskich (1999)[1].
W 2008 został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi w kultywowaniu tradycji oręża polskiego, za osiągnięcia w popularyzowaniu historii znaków narodowych[9], w 2017 wyróżniony Krzyżem Oficerskim tego samego orderu za wybitne zasługi w pielęgnowaniu i przywracaniu tradycji znaków narodowych[10][11], a w 2021 wręczono mu Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości nadany za zasługi dla Niepodległej[12].
Publikacje
edytujAutorskie:
- Źródła i materiały do dziejów Powstania Wielkopolskiego i wojsk wielkopolskich 1918-1919 (Poznań, 1978)
- Broń biała w zbiorach miłośników dawnej broni (Poznań, 1978)
- Mundury wojewódzkie Rzeczypospolitej Obojga Narodów (Warszawa, 1992)
- Dziękujemy Wam Polacy. Odznaczenia państw alianckich dla żołnierzy polskich (Poznań, 1995)
- Brać się do pałasza! Pałasz polski i obcy XVII-XX w. (Poznań, 2001)
- Na straży pamięci. W 40. rocznicę otwarcia pierwszej po wojnie stałej ekspozycji w Wielkopolskim Muzeum Wojskowym (Poznań, 2003)
- Nad nami Orzeł Biały... Znaki państwa w wojsku. Symbolika państwowa w Wojsku Polskim XVIII-XX w. (Poznań, 2003)
- Ordery Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (Warszawa, 2003)
- Pieśń ujdzie cało. Śpiewnik. Przybyli ułani... (Poznań, 2006, 2007, 2008)
- The Napoleonic Orders, Orders of the Polish Generals in the Napoleonic Era. Ordery napoleońskie. Ordery generałów polskich w epoce napoleońskiej (Warszawa, 2018)[13]
Współautorskie:
- Barwa i broń Sił Zbrojnych Wielkopolski w latach 1918-1920 (Koszalin, 1988)
- Broń i barwa Wojska Polskiego w roku 1939 (Lublin, 1993)
- Order Wojenny Virtuti Militari. Katalog zbiorów (Poznań, 1993)
- Marsz, marsz Dąbrowski... w 250. rocznicę urodzin Jana Henryka Dąbrowskiego (Poznań, 2005)
- Za Ojczyznę i Naród, 300 lat Orderu Orła Białego (Warszawa, 2005)
- Praemiando Incitat, Order Świętego Stanisława 1765-1831 (Warszawa, 2015)
- Praemiando incitat. Šventojo Stanislovo ordinas (Wilno, 2016)
- Wojsko Księstwa Warszawskiego, Generałowie, adiutanci, sztaby (Warszawa, 2018)
- Blask orderów. T. I-III (Warszawa, 2019)
Redaktor serii wydawniczej „Zeszyty Historyczne Towarzystwa b. Żołnierzy i Przyjaciół 15. Pułku Ułanów Poznańskich” składającej się z 11. pozycji, autor trzech z nich[14]:
- Odznaka 15 Pułku Ułanów Poznańskich (Poznań, 1997)
- Lista strat 15 Pułku Ułanów Poznańskich (Poznań, 1999)
- Zarys historii powstania Towarzystwa b. Żołnierzy 1 Pułku Ułanów Wielkopolskich (Poznań, 2000)
Jest autorem wielu haseł, głównie z zakresu falerystyki, w takich encyklopediach jak Nowa Encyklopedia Powszechna PWN oraz Britannica. Edycja polska[1].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h Who is Who w Polsce. Hübners blaues Who is Who, wyd. I, 2002, s. 724
- ↑ a b Historia Mówiona Muzeum. Rozmowa z Tadeuszem Jeziorowskim. mnp.art.pl. [dostęp 2018-10-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-25)].
- ↑ a b Tadeusz Jeziorowski: The Napoleonic Orders, Orders of the Polish Generals in the Napoleonic Era. Ordery napoleońskie. Ordery generałów polskich w epoce napoleońskiej. Warszawa: Karabela 2018 (nota biograficzną na okładce)
- ↑ Strona główna Wydarzenia Ordery i medale, krzyże i gwiazdy – galimatias nazewniczy Wykład Tadeusza Jeziorowskiego z Muzeum Wojskowego w Poznaniu. lazienki-krolewskie.pl. [dostęp 2018-10-27].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 stycznia 2000 r. w sprawie powołania Komisji Heraldycznej (Dz.U. z 2000 r. nr 6, poz. 83)
- ↑ Seria: Falerystyka. Ordery (Tadeusz Jeziorowski: Ordery napoleońskie. Ordery generałów polskich w epoce napoleońskiej. Warszawa: Karabela 2018)
- ↑ Odznaka Honorowa oraz Medal Pamiątkowy Kustosza Tradycji, Chwały i Sławy Oręża Polskiego. wojsko-polskie.pl, 2016-05-18. [dostęp 2018-10-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-28)].
- ↑ Jubileusz 165-lecia Muzeum Narodowego w Poznaniu. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, 2022-11-28. [dostęp 2022-11-30].
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 22 października 2008 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2009 r. nr 27, poz. 356)
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 23 października 2017 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2018 r. poz. 52)
- ↑ Odznaczenia z okazji Narodowego Święta Niepodległości. prezydent.pl, 2017-11-11. [dostęp 2017-11-12].
- ↑ Wielkopolanie odznaczeni przez prezydenta. poznan.tvp.pl, 2021-06-07. [dostęp 2021-06-11].
- ↑ Orders in the Napoleonic era. OMSD, 2018-10-20. [dostęp 2018-10-27]. (ang.).
- ↑ Zeszyty Historyczne. 15pu.pl. [dostęp 2018-10-25].
Bibliografia
edytuj- Jeziorowski, Tadeusz [w:] bn.org.pl
- Wielkopolskie Muzeum Wojskowe [w:] artinfo.pl
- Wykaz muzeów w Polsce. Warszawa: Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków, 2005, s. 43
- Alina Leszczyńska: Barwa i broń sił zbrojnych Wielkopolski w latach 1918-1920. Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1988, s. 225