Tajemnica

Tajemnica – dane lub informacje, których ujawnienie osobom nieuprawnionym jest zakazane ze względu na normy prawne lub inne normy społeczne. W religiach, szczególnie w kultach misteryjnych, słowo tajemnica (gr. mystērion) odnosi się do ukrytej rzeczywistości duchowej, z którą człowiek spotyka się przez obrzędy religijne. W chrześcijaństwie jest nazwą sakramentu.

Tajemnice chronione prawem w Polsce

• Informacja niejawna

• tajemnice zawodowe (informacje wrażliwe)
  • tajemnica autorska
  • tajemnica bankowa
  • tajemnica biegłego rewidenta
  • tajemnica doradcy podatkowego
  • tajemnica funduszy inwestycyjnych
  • tajemnica dziennikarska
  • tajemnica geologiczna
  • tajemnica handlowa
  • tajemnica kontroli państwowej
  • tajemnica ksiąg rachunkowych
  • tajemnice medyczne
    • tajemnica lekarska
    • tajemnica pielęgniarska
    • tajemnica aptekarska
    • tajemnica zdrowia psychicznego
  • tajemnica maklerska
  • tajemnica oświadczeń majątkowych
  • tajemnica pomocy społecznej
  • tajemnica pracodawcy (dotycząca pracowników)
  • tajemnica przedsiębiorstwa
  • tajemnica w zawodach prawniczych
    • tajemnica adwokacka
    • tajemnica komornika sądowego
    • tajemnica notarialna
    • tajemnica prokuratorska
    • tajemnica radcowska (radców prawnych)
    • tajemnica rzecznikowska (rzeczników patentowych)
    • tajemnica sędziowska (por. wyrokowanie)
  • tajemnica skarbowa
  • tajemnica spowiedzi
  • tajemnica statystyczna
  • tajemnica telekomunikacyjna
  • tajemnica ubezpieczeń społecznych
  • tajemnica wynalazcza
  • tajemnica pocztowa

• tajemnica państwowa
• tajemnica służbowa
• tajemnica wojskowa

Inne tajemnice

• ochrona danych osobowych
• prawo do prywatności
• świadek incognito
• świadek koronny
• tajemnica organizacji społecznej
• tajność wyborów

W religii

Chrześcijaństwo

We wschodnim chrześcijaństwie tajemnica używana jest jako określenie chrześcijańskiego sakramentu-mysterion. Szczególnie w pismach Ojców Kościoła „zbawcze wydarzenia życia Jezusa, były rozumiane jako wydarzenia, w których jedyna tajemnica Boga («mystērion tou Theou») się objawiła i urzeczywistniła”. Stąd w pierwszych wiekach chrześcijaństwa istniało wtajemniczenie chrześcijańskie, w którym stosowano sztukę tzw. mistagogii, odnowioną w wyniku Soboru watykańskiego II (1962–1965).

O tajemnicy można mówić w kontekście konklawe i tajemnic fatimskich.

Stowarzyszenia i ruchy gnostyckie

Pojęcie tajemnicy zawierają także różne grupy o charakterze gnostyckim i ezoterycznym, w których istnieją stopnie wtajemniczenia, tzw. inicjacja, np. wolnomularstwo, mormoni.

Kulty misteryjne

W religiach pogańskich istniały kulty misteryjne, z których najbardziej znany jest kult Mitry, czyli Mitraizm. Badał je Odo Casel, próbując odnaleźć ich wpływ na mistagogię chrześcijańską.

Tajna działalność

• konspiracja
• ruch AA
• tajne komplety (nauczanie)
• tajny współpracownik

Tajemnice przysłowiowe

• tajemnica poliszynela
• tajemnica publiczna

Gwarancje tajności

• kontrwywiad
• kryptografia
• szyfrowanie

Łamanie tajności

• szpiegostwo
• służby wywiadowcze

Zobacz też

• w prawie rzymskim: Cassia, Gabinia i Papiria
• powiernik
• sekret

Bibliografia

• Carlo Rocchetta: Sacramentaria Fondamentale. Dal «mysterion» al «sacramentum». Bolonia: Edizioni Dehoniane, 1990, s. 598.