Techno
Techno – gatunek muzyki rozrywkowej[11] będący nurtem muzyki elektronicznej[12] i elektronicznej muzyki tanecznej (klubowej)[13][14][15] oraz subkultura[16][1] powstała w Detroit w latach 80. XX wieku[3].
| Pochodzenie |
ambient, acid house, chicago house, detroit techno, disco, electro[1], EBM, funk[2], house, industrial[2], italo disco[1], new beat, synthpop[1], rock elektroniczny |
|---|---|
| Czas i miejsce powstania |
połowa lat 80. XX wieku, Detroit[3] |
| Instrumenty | |
| Największa popularność | |
| Gatunki pokrewne | |
| Podgatunki | |
| acid[1] – ambient[1] – bangin'[1] – deep[1] – experimental[1] – free tekno – ghettotech – gloomcore[1] – hard techno[1] – hard acid[1] – minimal[1] – nortec[4] – schranz[5] – tribal[1] – Melodic Techno[6] – High-Tech Minimal[7] | |
| Podgatunki powstałe z połączenia z innym stylem muzycznym | |
| ambient[1] – dub[1] – electro[8] – industrial[1] – microhouse[1] – tech house[1] – tech trance[1] – techstep[1] | |
| Style regionalne | |
| birmingham[9] – detroit[1] – euro[1] – german[1] – italo[1] – jtek[1] – latin[1] – swedish[1] – tecno brega[10] | |
Ze względu na typowo elektroniczny charakter gatunku i dużą popularność na początku lat 90. oraz wpływ na powstanie gatunków muzyki elektronicznej m.in. trance[17], hardcore[18], jungle[19], eurodance[20], rave[21] oraz dubstep[22], nazwą techno bywa powszechnie mylnie określana całość elektronicznej muzyki tanecznej (klubowej) i muzyki elektronicznej[1][23].
Charakterystyka
edytujTechno to muzyka elektroniczna o jednostajnym[2][11][24], regularnym rytmie w metrum cztery czwarte[15][24]. Klasyczne techno posiada stosunkowo szybkie tempo i wynosi około 120–140 uderzeń na minutę[3][25]. Muzyka ta charakteryzuje się stosowaniem niemal wyłącznie syntetycznych bądź elektronicznie przetworzonych dźwięków[3], co odróżnia ją od muzyki house[26]. Utwory tego gatunku nawiązują też do brzmień industrialnych[1][27]. Niektóre utwory techno posiadają melodie lub wyraziste warstwy basowe, jednak w odróżnieniu od wielu innych gatunków elektronicznej muzyki tanecznej te elementy nie są kluczowe dla gatunku. Muzyka techno, jako że jest przeznaczona przede wszystkim do grania w klubach, jest produkowana w taki sposób, aby miksowanie poszczególnych utworów ze sobą było łatwe: utwory są przeważnie całkowicie instrumentalne i rzadko posiadają rozbudowane partie wokalne[25], w odróżnieniu od takich gatunków jak house czy trance.
Historia
edytujPoczątki techno sięgają późnych lat 70. oraz eksperymentalnej muzyki elektronicznej, komponowanej w tamtym okresie[15][26]. Największy wkład w stworzenie fundamentów techno, ma niemiecka grupa Kraftwerk[15][26][28]. Oprócz tego duży wpływ na powstanie muzyki techno miała muzyka disco z tamtego okresu, a utwór Donny Summer „I Feel Love” z 1977 roku jest uważany za pierwszy utwór techno[15][29]. Jednak właściwym miejscem i czasem powstania tego gatunku jest miasto Detroit połowy lat 80.[26] Bezpośredni wpływ na powstanie gatunku wywarła wywodząca się głównie z muzyki disco lat 70. muzyka house[15][26][27]. Do protoplastów należą m.in. Juan Atkins, Derrick May, oraz Kevin Saunderson[15][30], których muzyka zmieniła w owym czasie kształt sceny muzycznej tego miasta[26]. Duży wpływ na ich działalność miały Chicago house[15] oraz funk[2], electro[31], industrial[1][2][27], rock elektroniczny[26] i electro jazz[31]. Zafascynowani elektronicznymi dźwiękami, zaczęli tworzyć własną muzykę, używając do tego celu syntezatorów, samplerów oraz automatów perkusyjnych Roland TR-808 oraz TR-909[32]. Pierwsze użycie słowa techno w odniesieniu do konkretnego gatunku muzyki miało miejsce w 1988 roku[3][33][34]. Nazwa gatunku pochodzi od tytułu utworu „Techno City” autorstwa Juana Atkinsa nagranego w 1984 roku[3].
W czasie trwania rozwoju techno wyłoniło się kilka podgatunków tego gatunku takich jak acid czy też minimal. Wraz z upływem czasu muzyka ta stawała się coraz bardziej eksperymentalna. Przykładem tej tendencji jest twórczość Cristiana Vogla oraz Jeffa Millsa. Muzyka techno wywarła również wpływ pośrednio lub bezpośrednio była łączona w parze z elementami jazzu[35]. To doprowadziło do zwiększenia się nacisku na rytm i harmonię w wielu produkcjach techno[36].
Techno, które w Stanach Zjednoczonych nigdy nie zdobyło popularności na wielką skalę, trafiło do Europy, gdzie gatunek zyskał większe zainteresowanie[30]. Popularność techno znacznie wzrosła na początku lat 90., przede wszystkim w Wielkiej Brytanii i Niemczech, gdzie techno wraz z acid house oraz pochodnymi gatunkami było muzyką, która dominowała na ówczesnych imprezach rave[3]. W 1989 roku w Berlinie odbyła się pierwsza edycja Love Parade, największej na świecie imprezy poświęconej techno[37]. Odbywała się ona w Berlinie, co roku (z wyjątkiem, kiedy się nie odbyła w 2004 i 2005), aż do 2006 roku. Kolejne parady odbywały się w Essen (2007), Dortmundzie (2008) i Duisburgu (2010). Podczas tej ostatniej doszło do tragedii, zginęło wtedy 21 osób, a ponad 500 zostało rannych. To tragiczne zdarzenie zakończyło historię Love Parade.[38]. W 2022 roku odbyła się w Berlinie parada techno „Rave the Planet”, okrzyknięta przez media „duchowym spadkobiercą” Love Parade[39]. W 2024 berlińska scena muzyki techno została wpisana na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO w uznaniu za wkład w tworzenie tożsamości miasta.[2]
Przez krytyków muzycznych techno jest często uznawane za ostatni z „wielkich gatunków muzycznych”[3].
Zobacz też
edytuj
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad Ishkur's Guide to Electronic Music. techno.org. [dostęp 2007-11-18]. (ang.).
- ↑ a b c d e Techno – Encyklopedia interia.pl. encyklopedia.interia.pl. [dostęp 2015-08-13].
- ↑ a b c d e f g h Maz Fuzowski, Karolina Szmytko. Muzyka techno-ludowa. „Newsweek Polska”. Nr 25/2009, 2009-06-14. ISSN 1642-5685. [dostęp 2011-09-10].
- ↑ La Nueva Frontera: The New Tijuana Brass. Time. [dostęp 2012-04-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-03)]. (ang.).
- ↑ Chris Liebing feiert 10 Jahre CLR.. „Raveline”, 1 czerwca 2010 r. [dostęp 2010-06-16]. (niem.).
- ↑ Sit Back & Relax, This Is Your Guide to Melodic Techno | SIX AM [online], 6amgroup.com [dostęp 2024-04-26] (ang.).
- ↑ High-Tech Minimal artists, songs, albums, playlists and listeners – volt.fm [online], volt.fm [dostęp 2024-04-26] (ang.).
- ↑ Electro-Techno [online], AllMusic [dostęp 2015-12-10] (ang.).
- ↑ Regis: blood into gold. FACT Magazine, 2010-06-09. [dostęp 2013-08-31]. (ang.).
- ↑ Technobrega beat rocks Brazil. BBC. [dostęp 2009-03-13]. (ang.).
- ↑ a b Techno. Słownik Języka Polskiego PWN. [dostęp 2014-02-27]. (pol.).
- ↑ Techno. [w:] WIEM (encyklopedia) [on-line]. Onet.pl. [dostęp 2007-01-02]. (pol.).
- ↑ Butler 2006 ↓, s. 33.
- ↑ Electronic dance music glossary. USA Today, 2011-12-13. [dostęp 2013-09-25]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h techno, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2016-01-27] (ang.).
- ↑ Technomani [online], Subkultury młodzieżowe w Polsce, 30 grudnia 2009 [dostęp 2024-04-12] (pol.).
- ↑ Trance. AllMusic. [dostęp 2012-08-25]. (ang.).
- ↑ David Robb (2002). „Techno in Germany:Its Musical Origins and Cultural Relevance”. (ang.) s. 134–135. [dostęp 2013-05-17].
- ↑ Explore: Jungle/Drum’n’bass. AllMusic. [dostęp 2010-11-03]. (ang.).
- ↑ Bogdanov i in. 2001 ↓.
- ↑ Rave. AllMusic. [dostęp 2013-05-20]. (ang.).
- ↑ Dubstep. AllMusic. [dostęp 2013-06-28]. (ang.).
- ↑ Schoemer, Karen „Electronic Eden”. Newsweek z 10 lutego 1997, s. 60 ISSN 0028-9604 (ang.).
- ↑ a b Techno. [w:] Encyklopedia muzyki PWN [on-line]. rmfclassic.pl. [dostęp 2012-07-25]. (pol.).
- ↑ a b Music: Improvised dance. BBC. [dostęp 2015-01-03]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g Techno. allmusic.com. [dostęp 2012-06-02]. (ang.).
- ↑ a b c Rp.pl, Techno w Polsce – Archiwum Rzeczpospolitej, „Rzeczpospolita”, archiwum.rp.pl, 16 września 1996 [dostęp 2016-01-27].
- ↑ Kraftwerk :: Biografia :: RMF FM. www.rmf.fm. [dostęp 2011-06-29]. (pol.).
- ↑ Historia Disco. djsportal.com. [dostęp 2004-05-25].
- ↑ a b Techno music pulses in Detroit. CNN. [dostęp 2003-02-25]. (ang.).
- ↑ a b Bogdanov i in. 2001 ↓, s. 582.
- ↑ Ben Beaumont-Thomas: The Roland TR-808: the drum machine that revolutionised music. The Guardian, 2014-03-06. [dostęp 2016-03-28]. (ang.).
- ↑ Brewster B. & Broughton F., Last Night a DJ Saved My Life: The History of the Disc Jockey, Avalon Travel Publishing, 2006 (ISBN 978-0802136886). (ang.).
- ↑ Reynolds, S., Generation Ecstasy: Into the World of Techno and Rave Culture, Routledge, New York 1999 (ISBN 978-0415923736); Soft Skull Press, 2012 (ISBN 978-1593764074) (ang.).
- ↑ Music; Techno Dances With Jazz. The New York Times, 2001-09-30. [dostęp 2016-04-03]. (ang.).
- ↑ Dan Sicko, Techno Rebels: The Renegades of Electronic Funk, New York: Billboard Books, 1999, ISBN 978-0823084289, OCLC 40675151.
- ↑ Is the Party Over for the Love Parade?. Deutsche Welle, 2004-04-14. [dostęp 2022-04-16]. (ang.).
- ↑ 25. rocznica pierwszej Love Parade [online], muno.pl [dostęp 2024-04-12].
- ↑ Berlin. Powrót Parady Miłości – DW – 09.07.2022 [online], dw.com [dostęp 2024-04-12] (pol.).
Bibliografia
edytuj- Anz, P. & Walder, P. (eds.),: Techno. Hamburg: Rowohlt, 1999. ISBN 3-908010-14-4. (niem.).
- Barr, T.: Techno: The Rough Guide. Rough Guides, 2000. ISBN 978-1858284347. (ang.).
- Brewster B. & Broughton F.: Last Night a DJ Saved My Life: The History of the Disc Jockey. Avalon Travel Publishing, 2006. ISBN 978-0802136886. (ang.).
- M.J Butler: Unlocking the Groove: Rhythm, Meter, and Musical Design in Electronic Dance Music. Indiana University Press, 2006. ISBN 978-0253218049. (ang.).
- Cannon, S. & Dauncey, H.: Popular Music in France from Chanson to Techno: Culture, Identity and Society''. Ashgate, 2003. ISBN 978-0754608493. (ang.).
- Collin, M.: Altered State: The Story of Ecstasy Culture and Acid House. Serpent’s Tail, 1998. ISBN 978-1852426040.
- Watten, B.: The Constructivist Moment: From Material Text to Cultural Poetics. Wesleyan University Press, 2003. ISBN 978-0819566102.
- Vladimir Bogdanov, Chris Woodstra, Stephen Thomas Erlewine, John Bush: All music guide to electronica: the definitive guide to electronic music (4 ed.). Backbeat Books, 2001. ISBN 0-87930-628-9. (ang.).