Ted Cruz
Rafael Edward Cruz (ur. 22 grudnia 1970 w Calgary) – amerykański polityk pochodzenia kubańskiego, członek Partii Republikańskiej i prawnik, senator z Teksasu od 2013 roku, radca generalny Teksasu w latach 2003–2008, kandydat w prawyborach prezydenckich Partii Republikańskiej w 2016 roku.
 Ted Cruz (2019) | |
| Pełne imię i nazwisko |
Rafael Edward Cruz |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Senator Stanów Zjednoczonych z Teksasu | |
| Okres |
od 3 stycznia 2013 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Radca generalny Teksasu | |
| Okres |
od 2003 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| |
Wczesne życie i edukacja
edytujRafael Edward Cruz urodził się 22 grudnia 1970 w Calgary w prowincji Alberta w Kanadzie[2]. Jego ojcem jest Rafael Cruz, który uciekł z Kuby przed represjami, a następnie był potentatem naftowym i pastorem[3]. Jego matka natomiast, Eleanor Cruz, jest programistką wywodzącą się z rodziny włosko-irlandzkiej[3].
W 1992 roku uzyskał tytuł Bachelor’s degree na Uniwersytecie Princeton, a w 1995 roku Juris Doctor na Uniwersytecie Harvarda[2]. W czasie studiów na Harvardzie był redaktorem pisma akademickiego Harvard Law Review, a także założycielem pisma Harvard Latino Law Review[4].
Wczesna kariera polityczna i prawnicza
edytuj
Od 1996 do 1997[4] pracował jako asystent sędziego w biurze Prezesa Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych Williama Rehnquista[2]. Następnie praktykował prawo w sektorze prywatnym[3]. W latach 1997–1999 był zatrudniony w firmie Cooper, Carvin & Rosenthal w Waszyngtonie[4].
W 1999 roku zaangażował się w kampanię prezydenckiej George’a W. Busha jako doradca ds. polityki wewnętrznej[3]. Po zwycięstwie Busha w wyborach w 2000 roku pracował[3] w administracji nowego prezydenta jako zastępca zastępcy prokuratora generalnego w Departamencie Sprawiedliwości USA[2] przez jeden rok w 2001[4]. W latach 2001–2003[4] dyrektor Biura Planowania Polityki w Federalnej Komisja Handlu[2].
W latach 2003–2008 był radcą generalnym Teksasu[2]. Statystycznie był pierwszą osobą pochodzenia latynoamerykańskiego, która objęta tę funkcję i najdłużej urzędującą osobą na tym stanowisku[2]. Prowadził osiem spraw przed Sądem Najwyższym Stanów Zjednoczonych[3]. Następnie powrócił do prywatnej praktyki[3].
Od 2008 do 2013 roku był zatrudniony jako adwokat w firmie Morgan, Lewis & Bockius in Houston[4]. W międzyczasie od 2004 do 2009 roku był adiunktem na Wydziale Prawa Uniwersytetu Teksańskiego[4].
Senator Stanów Zjednoczonych z Teksasu
edytujWybory w 2012 roku i objęcie funkcji
edytujW 2012 roku brał udział w prawyborach Partii Republikańskiej przed wyborami do Senatu, które odbyły się 29 maja[5]. Był popierany przez ruch TEA Party[5]. Uplasował się na drugim miejscu za zastępcą gubernatora Teksasu Davidem Dewhurstem i obaj zakwalifikowali się do drugiej tury[5]. Ta odbyła się 31 lipca i Cruz wygrał, zdobywając 57% głosów[4]. 6 listopada we właściwych wyborach do Kongresu pokonał Paula Sadlera z Partii Demokratycznej stosunkiem 56 do 41 procent głosów[4].
Jeszcze przed objęciem funkcji, 14 listopada 2012 roku objął funkcję wiceprzewodniczącego Republikańskiego Komitetu Narodowego Senatorskiego[4].
Jego pierwsza kadencja w Senacie rozpoczęła się 3 stycznia 2013 roku[2]. Tym samym został pierwszym senatorem z Teksasu pochodzenia latynoamerykańskiego[4]. Objął posadę należącą wcześniej do odchodzącej na emeryturę Kay Bailey Hutchison z Partii Republikańskiej[6].
15 marca 2019 zostało ujawnione, że na kampanię wyborczą Cruza nałożono 35 tysięcy dolarów kary za błędne zaraportowanie ponad miliona dolarów pożyczek[4].
Działalność w trakcie sprawowania funkcji
edytuj
Jest autorem dziesiątek aktów prawnych, które weszły w życie, w tym dotyczących rozszerzenia planu 529[3] (sponsorowany przez rząd plan inwestycyjny pozwalający oszczędzać pieniądze na edukacje[7]), uchylenia indywidualnego mandatu Obamacare[3] (indywidualny mandat wymaga, aby Amerykanie mieli ubezpieczenie zdrowotne, a firmy zapewniały je swoim pracownikom[8]), nałożenia sankcji na terrorystów, którzy wykorzystywali cywilów jako ludzkie tarcze, uznania Korei Północnej jako państwa sponsorującego terroryzm, powstrzymywania postępu budowy gazociągu Nord Stream 2, ponownego autoryzowania i reformowania NASA i rozliczania dyktatur w Ameryce Południowej[3].
Dodatkowo opowiadał się za dodatkowym wysiłkiem na rzecz wsparcia rozwoju miejsc pracy w Teksasie, ograniczenia monopolu Big Techu, zabezpieczenia granicy i ponownego rozpatrzenia relacji amerykańsko-chińskich oraz pociągnięcie Komunistycznej Partii Chin do odpowiedzialności za ukrywanie pandemii COVID-19, łamanie praw człowieka, oraz angażowanie się w cenzurę, propagandę i szpiegostwo w Stanach Zjednoczonych[3].
24 września 2013 roku[4] wygłosił trwającą ponad 21 godzin przemowę w Senacie[9], co było wówczas czwartą najdłuższą przemową w historii Senatu Stanów Zjednoczonych (za przemową Stroma Thurmonda w 1957 roku, Alfonsa D’Amato w 1986 i Wayne’a Morse’a w 1953)[10]. Przemowa dotyczyła jego sprzeciwu wobec ustawy o służbie zdrowia prezydenta Baracka Obamy, Patient Protection and Affordable Care Act[9]. W jej trakcie przeczytał cały wiersz Kto zje zielone jajka sadzone? Dr. Seussa, co stało się jednym z jego najbardziej rozpoznawalnych czynów w karierze politycznej[4]. W 2021 roku nawiązał do niego, sprzedając podpisane przez siebie egzemplarze książki z wierszem, które w ciągu jednego dnia przyniosły dochód 125 tysięcy dolarów[11].
6 listopada 2018 roku został wybrany na drugą kadencję[4], kończącą się 3 stycznia 2025 roku[2]. W wyborach pokonał kandydata Partii Demokratycznej Beto O’Rourke'a stosunkiem 50,9 do 48,3 procent głosów[4].
13 lipca 2020 roku Chińska Republika Ludowa ogłosiła sankcje wobec urzędników amerykańskich, w tym Teda Cruza, w odwecie za ujawnienie 9 lipca przez Departament Skarbu Stanów Zjednoczonych środków, za pomocą których miałoby dochodzić do łamania praw człowieka w Sinciangu[4].
Wybory prezydenckie w 2016 roku
edytuj
23 marca 2015 roku zapowiedział swój udział w wyborach prezydenckich w 2016 roku i poprzedzających je prawyborach prezydenckich Partii Republikańskiej[4]. Najpierw oficjalnie ogłosił swoją kandydaturę na Twitterze, a później tego samego dnia potwierdził ją w czasie przemówienia na Liberty University w Lynchburg w stanie Wirginia[4]. 27 kwietnia przedstawił Carly Fiorinę jako wybraną przez siebie potencjalną kandydatkę na wiceprezydenta[4]. Ostatecznie zakończył swoją kampanię wyborczą 3 maja po niezadowalających wynikach w prawyborach w Indianie[4].
W prawyborach prezydenckich Partii Republikańskiej w 2012 roku zdobył 25,08% wszystkich głosów, zajmując drugie miejsce za Donaldem Trumpem[12]. 23 września 2016 roku oficjalnie poparł kandydaturę Trumpa w wyborach prezydenckich, pomimo początkowej niechęci, by to zrobić i wielu ataków personalnych w czasie debat Trumpa i Cruza[4].
28 stycznia 2016 roku w odpowiedzi na zbojkotowanie przez Trumpa debaty politycznej, w której mieli wziąć udział, rozpoczął sprzedaż czapek z napisem Make Trump Debate Again, co nawiązywało do sloganu Trumpa Make America Great Again[13].
Wyniki wyborcze
edytujPoniżej wymienione zostały wybory powszechne, w których Ted Cruz wziął czynny udział. Poprzez głównego przeciwnika rozumie się kandydata, który w danych wyborach wygrał lub zajął drugie miejsce jeśli wygrał Cruz.
| Rok | Wybory | Partia | Główny przeciwnik | Wynik | Źródło | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Głosy powszechne | % | Wygrana | |||||||
| 2012 | Prawybory przed wyborami do Senatu USA w Teksasie (I tura) | Partia Republikańska | David Dewhurst (Republikanin) |
480 558 | 34,16 | 
|
[14] | ||
| Prawybory przed wyborami do Senatu USA w Teksasie (II tura) | Partia Republikańska | David Dewhurst (Republikanin) |
631 812 | 56,82 | 
|
[15] | |||
| Wybory do Senatu USA w Teksasie | Partia Republikańska | Paul Sadler (Demokrata) |
4 440 137 | 56,46 |
|
[16] | |||
| 2016 | Prawybory prezydenckie Partii Republikańskiej w 2012 roku | Partia Republikańska | Donald Trump (Republikanin) |
7 822 100 | 25,08 |
|
[12] | ||
| 2018 | Prawybory przed wyborami do Senatu USA w Teksasie | Partia Republikańska | Mary Miller (Republikanin) |
1 322 724 | 85,36 |
|
[17] | ||
| Wybory do Senatu USA w Teksasie | Partia Republikańska | Beto O’Rourke (Demokrata) |
4 260 553 | 50,89 |
|
[18] | |||
Życie prywatne
edytujJest baptystą, utożsamiającym się z Południową Konwencją Baptystyczną[4].
Do czerwca 2014 roku miał podwójne obywatelstwo – amerykańskie i kanadyjskie, którego ostatecznie się zrzekł[4].
Jest żonaty z Heidi Cruz, z domu Nelson, którą poznał, gdy razem pracowali w sztabie wyborczym George’a W. Busha w latach 1999–2000 przed wyborami prezydenckimi[3]. Razem mają dwie córki: Caroline i Catherine[3].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Jonathan Mahler, Ted Cruz adopted activist vision as Texas solicitor general [online], Austin American-Statesman [dostęp 2022-10-17] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i CRUZ, Rafael Edward (Ted) | US House of Representatives: History, Art & Archives [online], history.house.gov [dostęp 2022-10-15] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m About Ted | U.S. Senator Ted Cruz of Texas [online], cruz.senate.gov [dostęp 2022-10-17] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x Ted Cruz Fast Facts | CNN Politics [online], CNN, 26 marca 2015 [dostęp 2022-10-17] (ang.).
- ↑ a b c Ashley Killough, Texas GOP Senate primary heads to runoff | CNN Politics [online], CNN, 30 maja 2012 [dostęp 2022-10-17] (ang.).
- ↑ Veteran Texas Senator to Retire in 2012 [online], PBS NewsHour, 13 stycznia 2011 [dostęp 2022-10-17] (ang.).
- ↑ What is a 529 college savings plan? [online], BlackRock [dostęp 2022-10-16] (ang.).
- ↑ USA: Obamacare niezgodna z konstytucją? [online], Forsal.pl, 19 grudnia 2019 [dostęp 2022-10-31] (pol.).
- ↑ a b By Lisa Desjardins, CNN Capitol Hill Reporter, Anatomy of very long speech: How Ted Cruz did it - CNNPolitics [online], CNN [dostęp 2022-10-17].
- ↑ Where Ted Cruz’s marathon speech stands in history, „The Washington Post”, ISSN 0190-8286 [dostęp 2022-10-17] (ang.).
- ↑ Kevin Shalvey, Ted Cruz has been selling signed copies of the Dr. Seuss book 'Green Eggs and Ham,' and raised $125,000 in 24 hours [online], Business Insider [dostęp 2022-10-17] (ang.).
- ↑ a b Republican Convention 2016 [online], thegreenpapers.com [dostęp 2022-10-17].
- ↑ The Hill: Cruz sells ‘Make Trump Debate Again’ hats
- ↑ 2012 Republican Party Primary Election [online], Texas Elections - the Texas Secretary of State [dostęp 2022-10-17] (ang.).
- ↑ 2012 Republican Party Primary Runoff [online], Texas Elections - the Texas Secretary of State [dostęp 2022-10-17] (ang.).
- ↑ 2012 General Election [online], Texas Elections - the Texas Secretary of State [dostęp 2022-10-17].
- ↑ 2018 Republican Party Primary Election [online], Texas Elections - the Texas Secretary of State [dostęp 2022-10-17] (ang.).
- ↑ 2018 General Election [online], Texas Elections - the Texas Secretary of State [dostęp 2022-10-17] (ang.).