Teffi (właśc. Nadieżdża Aleksandrowna Buczyńska, de domo Łochwicka, ur. 21 maja 1872 w Sankt Petersburgu, zm. 6 października 1952 w Paryżu)[1] – rosyjska prozatorka, poetka, felietonistka, autorka sztuk teatralnych, wspomnień podróżniczych, eseistka.

Teffi
Nadieżdża Aleksandrowna Buczyńska
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

21 maja 1872
Petersburg

Data i miejsce śmierci

6 października 1952
Paryż

Narodowość

rosyjska

Język

rosyjski

Dziedzina sztuki

literatura, poezja

Życiorys

edytuj

Jej ojciec, Aleksandr Łochwicki był profesorem kryminalistyki, sławnym z błyskotliwości – wiele z jego żartów stało się popularnymi powiedzeniami. W jej domu rodzinnym ceniono literaturę, matka była wielką miłośniczką poezji[2]. Starszy brat, Nikołaj Łochwicki (1867–1933), wybrał karierę wojskową, był generałem porucznikiem armii Imperium Rosyjskiego, walczył we Francji, był dowódcą armii w oddziałach adm. A. Kołczaka[3]. Starsza siostra Teffi, Mira Łochwicka(inne języki) (1869–1905), została popularną poetką[4]. Młodsza siostra, Warwara, publikowała krótkie szkice pod pseudonimem Miurgit, druga, Elena, była autorką wystawianych sztuk teatralnych[2].

Jej mężem był polski arystokrata, absolwent prawa na Uniwersytecie Petersburskim, Władysław Buczyński. Nadieżda miała z nim trójkę dzieci: Walerię (ur. 1892), Jana i Elenę. W 1900 roku odeszła od męża, aby zajmować się swoją karierą literacką w Petersburgu[5]

Debiutowała na łamach czasopism w 1901 roku, pod panieńskim nazwiskiem. Krótko później zaczęła używać pseudonimu Teffi[5]. Współpracowała z pismami „Satyrikon” i „Nowyj Satyrikon” (od 1908), zdobywając ogromną popularność[1]. Wiele czasopism zapraszało ją do współpracy, a jej sztuki wystawiano w teatrach i kabaretach[5]. Jej pierwsza książka, Siedm ogni ukazała się w 1910, w tym samym roku opublikowała tom opowiadań i tekstów humorystycznych[4]. Teffi była tak popularna, że jej powiedzenia weszły do powszechnego użytku, a jej pseudonimem nazwano perfumy i słodycze[5].

Po rewolucji październikowej opuściła Rosję – udała się na Krym, a następnie w 1919 do Konstantynopola, skąd wyjechała do Paryża[1]. W okresie emigracyjnym współpracowała z najlepszymi rosyjskimi czasopismami emigracyjnymi, tworzyła pierwszy rosyjski salon literacki w stolicy Francji i brała czynny udział w życiu kulturalnym[5]. W opowiadaniach z tego okresu zajmowała się głównie opisywaniem losu Rosjan na emigracji. W 1921 opublikowała zbiór Czornyj irys, a rok później Tak żyli[1]. Została pochowana, tak jak brat Nikołaj, na cmentarzu prawosławnym w Sainte-Geneviève-des-Bois[6].

Wybrane publikacje

edytuj
  • Opowiadania humorystyczne (1910)
  • I stało się tak (1912)
  • Dym bez ognia (1914)
  • Miniatury i monologi (1915)
  • Martwe zwierzę (1916)
  • Dzień wieczorny (1924)
  • Na obczyźnie (1927)
  • Tango śmierci (1927)
  • Księga czerwiec (1931)
  • Powieść awanturnicza (1931)
  • Wszystko o miłości (1946)

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Wolfgang Kasack, Leksykon literatury Rosyjskiej XX wieku: od początku stulecia do roku 1996, Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich Wyd., 1996, s. 646, ISBN 978-83-04-04285-8 [dostęp 2016-04-10] (pol.).
  2. a b Marina Ledkovskai︠a︡-Astman, Charlotte Rosenthal, Mary Fleming Zirin, Dictionary of Russian Women Writers, Greenwood Publishing Group, 1994, s. 640, ISBN 978-0-313-26265-4 [dostęp 2016-04-10] (ang.).
  3. Jonathan D. Smele, Civil war in Siberia. The anti-Bolshevik government of Admiral Kolchak 1918–1920, Cambridge University Press, 1996, s. 523–524, OCLC 657401847 (ang.).
  4. a b Tadeusz Klimowicz, Przewodnik po współczesnej literaturze rosyjskiej i jej okolicach, 1917-1996, Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej, 1996, ISBN 978-83-7091-026-6, OCLC 717334089 [dostęp 2016-04-10] (pol.).
  5. a b c d e Marina Ledkovskai︠a︡-Astman, Charlotte Rosenthal, Mary Fleming Zirin, Dictionary of Russian Women Writers, Greenwood Publishing Group, 1994, s. 641, ISBN 978-0-313-26265-4 [dostęp 2016-04-10] (ang.).
  6. Nadezhda Teffi na findagrave.com [online] [dostęp 2021-09-14] (ang.).
  NODES
Done 1