Teodor Taczak
Teodor Taczak (ur. 16 października 1878 w Mieszkowie k. Jarocina, zm. 22 czerwca 1941 w Warszawie) – polski duchowny rzymskokatolicki, ksiądz prałat, profesor
| Prałat | |
 ks. Teodor Taczak (1938) | |
| Data i miejsce urodzenia |
16 października 1878 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
22 czerwca 1941 |
| Wyznanie |
rzymskokatolickie |
| Prezbiterat |
19 marca 1901 |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys
edytujSyn restauratora Andrzeja i Balbiny z Warasieckich, brat Stanisława - generała, i Leona - kapłana, który zginął w ośrodku zagłady, Zamku Hartheim. Uczęszczał do gimnazjum w Ostrowie Wielkopolskim, należąc jednocześnie do tajnego Towarzystwa Tomasza Zana. W 1897 roku otrzymał świadectwo maturalne. Następnie odbył studia filozoficzno-teologiczne w seminarium w Poznaniu i Gnieźnie[1]. Był członkiem Ligi Narodowej[2]. Święcenia kapłańskie otrzymał 19 marca 1901 roku w Gnieźnie z rąk biskupa Antoniego Andrzejewicza. Przez sześć semestrów na uniwersytecie w Münster studiował teologię, doktoryzując się w 1903 roku na podstawie rozprawy „Dämonische Bessenheit, ein Kapitel aus der kath. Lehre von der Herrschaft des Fürsten der Sünde u. des Todes”. Po powrocie do Kraju przez 5 lat był mansjonarzem przy kościele św. Wojciecha w Poznaniu. W 1908 roku otrzymał nominację na profesora prawa kanonicznego, teologii moralnej i nauk społecznych w seminarium gnieźnieńskim. W roku następnym został kanonikiem kapituły przy kolegiacie św. Jerzego w Gnieźnie. Poza tym do sierpnia 1915 roku był wikariuszem generalnym archidiecezji gnieźnieńskiej[1]. 5 listopada 1915 roku został sędzią, a w następnym otrzymał nominację na prezesa (oficjała) sądu duchownego w Gnieźnie.
W latach 1911–1913 był współredaktorem (z ks. Stanisławem Krzeszkiewiczem) „Wiadomości Apologetycznych”, które były wydawane w Poznaniu. Dla kół inteligencji katolickiej wygłaszał odczyty, z których jeden o hipnotyzmie[3] i drugi o buddyzmie (wydanie z 1912 roku) weszły do Zbioru wykładów apologetycznych. Był zaangażowany w polskie życie społeczne i polityczne. Wyjechał do Francji w roku 1919, organizując tam duszpasterstwo polonijne z ośrodkiem w Metzu. Tajnym szambelanem Jego Świątobliwości został w 1922 roku. W 1925 roku powrócił do kraju i otrzymał probostwo w Śremie. W 1930 roku został przeniesiony do parafii św. Marcina w Poznaniu, gdzie został proboszczem, a zarazem pełnił posługę duszpasterza akademickiego[4]. Działał ponadto w organizacjach charytatywnych i dewocyjnych, w szkołach był wizytatorem nauki religii oraz w seminarium duchownym deputatem do spraw dyscyplinarnych. Wybudował dom parafialny św. Marcina w którym organizował pracę kościelną. Dla ks. Wacława Mayera i ks. Piotra Wawrzyniaka wystawił w kościele epitafia i wyeksponował pomnik Adama Mickiewicza. Związany politycznie z kołami konserwatywno-narodowymi. Aresztowano go 9 listopada 1939 roku i poprzez obóz wysiedleńczy w Poznaniu i Kazimierzu Biskupim wywieziony do Warszawy.
Zmarł nagle 22 czerwca 1941 roku. Został pochowany w grobach Księży Warszawskich na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 107–5,6–23-30)[5][4].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (28 kwietnia 1926)[6]
- Złota Odznaka Honorowa Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej I stopnia (29 listopada 1938)[7]
- Złoty Krzyż Zasługi (25 marca 1938)[8]
Przypisy
edytuj- ↑ a b Gąsiorowski i Topolski (red.) 1981 ↓, s. 759.
- ↑ Stanisław Kozicki, Historia Ligi Narodowej (okres 1887–1907), Londyn 1964, s. 586.
- ↑ Teodor Taczak, Hipnotyzm i buddyzm, wyd. 1909 [wersja cyfrowa publikacji], polona.pl [dostęp 2019-06-24].
- ↑ a b Gąsiorowski i Topolski (red.) 1981 ↓, s. 760.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: STANISŁAW KOSTKA ZWOLIŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2017-01-03].
- ↑ M.P. z 1926 r. nr 99, poz. 294 „za zasługi, położone na polu pracy narodowo-społecznej na obczyźnie” - jako ks. prałat Tadeusz Taczak ze Śrema nad Wartą.
- ↑ Wręczenie Złotej Odznaki Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej ks. Teodrowi Taczakowi w Poznaniu [online], audiovis.nac.gov.pl [dostęp 2023-02-15].
- ↑ M.P. z 1938 r. nr 71, poz. 86 „za zasługi na polu rozwoju Ligi Morskiej i Kolonialnej”.
Bibliografia
edytuj- Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski (red.): Wielkopolski słownik biograficzny. Warszawa-Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 759–760. ISBN 83-01-02722-3.