Tomasz Kot (aktor)

Tomasz Kot (ur. 21 kwietnia 1977 w Legnicy) – polski aktor teatralny, filmowy, dubbingowy i telewizyjny.

Tomasz Kot

Data i miejsce urodzenia	21 kwietnia 1977 Legnica
Zawód	aktor
Współmałżonek	Agnieszka Kot (od 2006)
Lata aktywności	od 1995
Odznaczenia

Laureat Orłów w kategorii najlepsza główna rola męska za postać Zbigniewa Religi w filmie Bogowie (2014), za którą był także nominowany do Europejskiej Nagrody Filmowej dla najlepszego aktora. Ponadto był dwukrotnie nominowany do Orłów za role w filmach: Skazany na bluesa (2005) jako Ryszard Riedel (nagroda prezydenta Gdyni za debiut aktorski na 30. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni i Nagroda Publiczności w ramach Nagrody im. Zbigniewa Cybulskiego) i Zimna wojna (2018) jako Wiktor. Zwycięzca Wiktora 2014 w kategorii aktor roku. Telewidzom najczęściej kojarzy się z rolami w takich serialach jak Camera Café (2004), Na dobre i na złe (2004–2005), Kryminalni (2005) i Niania (2005–2009).

Życiorys

Wczesne lata

Urodził się i dorastał w Legnicy w rodzinie rzymskokatolickiej. Jego matka jest przewodniczką turystyczną, a ojciec – nauczycielem wychowania fizycznego i działaczem samorządowym; od końca lat 90. XX wieku prowadzą rodzinne biuro podróży. Jego brat Paweł został tłumaczem IBM w Glasgow. W domu częstym gościem był bliski przyjaciel ojca, franciszkanin Zbigniew Strzałkowski. Był lektorem podczas nabożeństw w kościele i przez pół roku uczęszczał do Niższego Seminarium Duchownego w Legnicy.

W latach 1984–1992 uczył się w Szkole Podstawowej nr 16 im. Kornela Makuszyńskiego. W podstawówce był zafascynowany Sylvestrem Stallone. Jako dziecko lubił malować i chciał zdawać do liceum plastycznego, jednak jego rodzice się na to nie zgodzili, dlatego uczęszczał do klasy humanistycznej w I Liceum Ogólnokształcącym im. Tadeusza Kościuszki w Legnicy. Po maturze podjął studia w krakowskiej PWST, którą ukończył w 2001.

O zostaniu aktorem na poważnie zaczął myśleć po obejrzeniu w kinie filmu Braveheart. Waleczne serce. W trzeciej klasie liceum pracował na budowie, a w trakcie studiów dorabiał na utrzymanie udziałem w imprezach promujących papierosy.

Kariera sceniczna

W 1995 zadebiutował w sztuce Narkotyki Witkacego w reżyserii Pawła Kamzy na scenie Teatru Dramatycznego w Legnicy, gdzie występował potem w roli jednego z milionerów w przedstawieniu Panna Tutli-Putli (1996) Witkacego w reżyserii Wiesława Cichego, w monodramie Edzio (1996) Brunona Schulza w reż. Krzysztofa Kopki, spektaklu Don Kichot Uleczony (1997) Krzysztofa Kopki w reż. Jacka Głomba jako lokaj, inscenizacji Młoda śmierć (1997) Grzegorza Nawrockiego w reż. Tomasza Sobczaka, widowisku Śpiew masek (1997), Młodego w Balladzie o Zakaczawiu (2002) reż. Jacek Głomb, wg Stanisława Moniuszki w reż. Roberta Skolmowskiego jako pomocnik fryzjera i aktor Michał oraz był tytułowym duńskim księciem w szekspirowskim Hamlecie, Księciu Danii (2001) w reż. Krzysztofa Kopki. W 1996 na Barbórkowych Spotkaniach Teatrów w Dąbrowie Górniczej otrzymał nagrodę dla najlepszego adepta sztuki aktorskiej na scenach polskich.

W 2001 na XIX Festiwalu Szkół Teatralnych w Łodzi zdobył wyróżnienie prezydenta miasta Łodzi za rolę Ojca w przedstawieniu dyplomowym Sześć postaci szuka autora Luigi Pirandella w reż. Jerzego Stuhra.

W latach 2001–2006 był związany z krakowskim Teatrem Bagatela, gdzie grał Piotra Dobczyńskiego i Bobczyńskiego w Rewizorze (2002) Nikołaja Gogola w reż. Macieja Sobocińskiego, Steve’a w Tramwaju zwanym pożądaniem (2002), Tennessee Williamsa w reż. Márty Mészáros, Henryka, syna i księcia w Ślubie (2002) Witolda Gombrowicza w reż. Waldemara Śmigasiewicza, François Pignona w Kolacji dla głupca (2003) Francisa Vebera, Miętalskiego w Hulajgębie (2003) Gombrowicza w reż. Waldemara Śmigasiewicza oraz kelnera Tytusa w Testosteronie (2005) Andrzeja Saramonowicza w reż. Piotra Urbaniaka. W Krakowskim Teatrze STU wystąpił w roli Czarusia, młodego aktora, który nie rozstaje się z telefonem komórkowym w spektaklu Rafała Kmity Ca-sting (2002). W warszawskim Teatrze Nowym Praga można było go oglądać w roli Colemana Connora w Samotnym Zachodzie (2006) Martina McDonagha w reż. Eugeniusza Korina, jako Franka w Ellingu (2007) Axela Hellsteniusa w reż. Michała Siegoczyńskiego i roli inteligenta w Emigrantach. Fragmentach (2008) Sławomira Mrożka w reż. Artura Żmijewskiego. W Teatrze „Polonia” grał Eryka w sztuce Przemysława Wojcieszka Miłość ci wszystko wybaczy (2008) i kochanka w komedii Ich czworo (2014) Gabrieli Zapolskiej w reż. Jerzego Stuhra. W 2011 na 51. Kaliskich Spotkaniach Teatralnych zdobył nagrodę aktorską za rolę Johanna Nepomuka Nestroya w przedstawieniu Mój Nestroy Petera Turriniego w reż. Rudolfa Zioło w Teatrze im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu.

W 2012 odbył tournée jako stand-uper ze spektaklem Jak zostać sex-guru w 247 łatwych krokach Wolfganga Weinbergera w reż. Gabriela Gietzky’ego z Teatru Palladium w Warszawie, a za swój występ odebrał nagrodę dla najlepszego aktora na I Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Prywatnych „Sztuka Plus Komercja” w Siedlcach. Występował też w Kabarecie Kuzyni.

Kariera ekranowa

W Teatrze Telewizji grał Szymona Pogana w Wyborze (1999) Jacka Włoska w reż. Jerzego Stuhra oraz wystąpił jako „Młody” w Balladzie o Zakaczawiu (2002) Macieja Kowalewskiego i Jacka Głomba w reż. Waldemara Krzystka. Wystąpił gościnnie jako Kazek w widowisku estradowo-kabaretowym z udziałem publiczności Spotkanie z Balladą (2003). W filmie dokumentalnym Mariana Marzyńskiego Ja, Gombro (2003) wcielał się w postacie z dramatów Witolda Gombrowicza. Po raz pierwszy został dostrzeżony na małym ekranie w roli milionera, który do Leśnej Góry trafił jako pacjent w serialu TVP2 Na dobre i na złe (2004-2005). W sitcomie Polsat Całkiem nowe lata miodowe (2004) pojawił się jako doktor Nowicki. W sitcomie TVN Camera Café (2004) grał postać handlowca Jacka Darewicza. W serialu sensacyjnym Kryminalni (2005) w reż. Ryszarda Zatorskiego i Piotra Wereśniaka był komisarzem Andrzejem Grudzińskim. W serialu Wiedźmy (2005) wystąpił jako Marcyś Goliński, pracownik Agaty (Małgorzata Lewińska).

Zadebiutował na kinowym ekranie w głównej roli legendarnego wokalisty i lidera Dżemu - Ryszarda Riedla w dramacie biograficznym Jana Kidawy-Błońskiego Skazany na bluesa (2005), za którą został uhonorowany nagrodą prezydenta Gdyni za debiut aktorski na 30. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni, Nagrodą Publiczności w ramach Nagrody im. Zbigniewa Cybulskiego, a także otrzymał Super Jantar za najlepszy debiut aktorski ostatniego dziesięciolecia na Koszalińskim Festiwalu Debiutów Filmowych „Młodzi i Film” i był nominowany do nagrody Orła w kategorii najlepsza główna rola męska. Do roli przygotowywał się przez trzy miesiące, podczas których uczył się schematu działania narkotyków, przebywał z ludźmi z Monaru, poznawał ludzi, przesłuchiwał płyty Dżemu i chodził na koncerty.

Popularność wśród telewidzów zdobył w sitcomach TVN: Niania (2005–2009) jako bogaty producent telewizyjny Maksymilian „Maks” Skalski i Hela w opałach (2006–2007) jako Adrian Iskra. Trafił do obsady komedii romantycznej Ryszarda Zatorskiego Dlaczego nie! (2007) oraz dwóch komedii Tomasza Koneckiego i Andrzeja Saramonowicza: Testosteron (2007) w roli magistra Miśkiewicza „Robala”, mocno zdezorientowanego w sprawach damsko-męskich przyjaciela pana młodego (Piotr Adamczyk) oraz Lejdis (2008).

W dobrze przyjętym przez publiczność i krytykę pełnometrażowym debiucie reżyserskim Marka Lechkiego Erratum (2010) zagrał główną rolę dramatyczną Michała Bogusza. Postać „Opata”, przywódcy bezwzględnej, rosyjskiej mafii w dramacie sensacyjnym Piotra Mularuka Yuma (2011) i rola Hansa Klossa w sensacyjnym dramacie wojennym Patryka Vegi Hans Kloss. Stawka większa niż śmierć (2012) przyniosły mu dwie nominacje do nagrody Złotej Kaczki, nagrody tygodnika „Film”. Za kinową kreację Zbigniewa Religi w dramacie biograficznym Łukasza Palkowskiego Bogowie (2014) zdobył nagrodę za rolę męską i Gwiazdę Gwiazd „Elle” na 39. Festiwalu Filmowym w Gdyni, nagrodę Orła w kategorii najlepsza główna rola męska, nagrodę Jańcia Wodnika na Ogólnopolskim Festiwalu Sztuki Filmowej „Prowincjonalia” za najlepszą rolę męską, Nagrodę im. Elżbiety Czyżewskiej dla najlepszego aktora, został laureatem Wiktora 2014 w kategorii aktor roku, Różę „Gali” w kategorii film oraz był nominowany do Europejskiej Nagrody Filmowej dla najlepszego aktora. W komediodramacie Macieja Migasa Żyć nie umierać (2015), dedykowanemu zmarłemu aktorowi Tadeuszowi Szymkowowi, zagrał śmiertelnie chorego na raka 45-letniego aktora Bartosza Kolano.

W postać Zbigniewa Religi wcielił się też w komediodramacie biograficznym Marii Sadowskiej Sztuka kochania. Historia Michaliny Wisłockiej (2017). Jako Eryk Szumski w dramacie Jarosława Marszewskiego Bikini Blue (2017) odebrał nagrodę na Directors Cut Int’l Film Festival w Vancouver, International Filmmaker Festival of World Cinema w Mediolanie i Festigious International Film Festival w Los Angeles oraz zdobył nominację do nagrody EIFA (European Independent Film Award). Rola Wiktora Warskiego w melodramacie Pawła Pawlikowskiego Zimna wojna (2018) przyniosła mu nominację do Europejskiej Nagrody Filmowej dla najlepszego aktora i nagrody Orła za najlepszą główną rolę męską. W 2018 był kandydatem do roli rosyjskiego przeciwnika brytyjskiego agenta 007 w 25. filmie o Jamesie Bondzie pt. Nie czas umierać (No Time to Die) w reżyserii Danny’ego Boyle’a, który ostatecznie zrezygnował z pracy nad filmem. W jednym z odcinków serialu komediowo-politycznego WP Ucho Prezesa pt. „Jak żyć (bez polityki)?” (2018) zagrał postać prawnika Romana, byłego członka Ligi Polskich Rodzin, pacjenta Fundacji Powrót. W serialu wojennym BBC One 'Świat w ogniu: Początki (World on Fire, 2019) z Seanem Beanem pojawił się jako Stefan Tomaszeski, weteran I wojny światowej, ojciec Kasi (Zofia Wichłacz), Jana i Grzegorza (Mateusz Więcławek), który powraca do wojska polskiego. W polskiej wersji językowej animowanej komedii przygodowej Pete’a Doctera Co w duszy gra (Soul, 2020) podstawił głos za muzyka jazzowego Joe Gardnera. Po występie w głównej roli jako światowej sławy architekt Jeremiasz Angust w dreszczowcu psychologicznym Wróg doskonały (A Perfect Enemy, 2020) z Dominique Pinon, znalazł się w obsadzie dreszczowca fantastycznonaukowego Warning (2021) u boku Rupert Everett i w dramacie Joika (2022) z Diane Kruger.

Wystąpił w serii reklam TVN Player w usłudze Netii (2009) jako DJ Anatolij Kaszpirowski i był twarzą kampanii reklamowej T-Mobile (2015) jako ojciec. Wziął udział w teledyskach do utworów rapera L.U.C.-a „Kompromisy” (2018) i „Lucki Film” (2019), piosenki Dawida Podsiadły – „Najnowszy klip” (2019) oraz duetu Martin Lange - „Kłamiesz” (2021). Użyczył swojego wizerunku w projekcie brytyjskiego duetu The Chemical Brothers (2019). W czerwcu 2019 wziął udział w sesji zdjęciowej do amerykańskiej edycji magazynu „Vogue”. Był też na okładkach magazynów takich jak „Magazyn Futbol” (w marcu 2010), „MaleMen” (we wrześniu 2010), „Logo” (w marcu 2011 i w październiku 2014), „Sens” (we wrześniu 2011), „Zwierciadło” (w październiku 2014), „Tele Magazyn” (we wrześniu 2019) i „Twój Styl Man” (listopad 2020-luty 2021).

Odznaczenia i wyróżnienia

15 czerwca 2015 został odznaczony Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.

10 listopada 2017 prezydent Legnicy Tadeusz Krzakowski nadał Tomaszowi Kotowi symboliczny tytuł ambasadora Legnicy.

Życie prywatne

30 września 2006 ożenił się w Częstochowie z Agnieszką Olczyk. Mają córkę Blankę (ur. 15 kwietnia 2007) i syna Leona (ur. 2010).

Filmografia

Filmy fabularne

• 2005: Skazany na bluesa jako Ryszard Riedel
• 2007: Dlaczego nie! jako Dawid
• 2007: Testosteron jako magister Miśkiewicz „Robal”
• 2008: Lejdis jako Istvan, eurodeputowany z Węgier
• 2008: Drzazgi jako Elegancki facet
• 2008: To nie tak, jak myślisz, kotku jako Boguś, kochanek Hofmanowej
• 2008: Związek na odległość jako Adam
• 2009: Idealny facet dla mojej dziewczyny jako aktor porno
• 2009: Operacja Dunaj jako porucznik January Jakubczak
• 2009: Lunatycy jako szef Kamy
• 2010: Ciacho jako Jan Kępski
• 2010: Randka w ciemno jako gwiazdor telewizyjny
• 2010: Erratum jako Michał Bogusz
• 2010: Jak się pozbyć cellulitu jako Maciej Zgirski
• 2010: Wojna żeńsko-męska jako Michał
• 2011: Yuma jako Opat
• 2011: Wyjazd integracyjny jako Marek Stasiak
• 2012: Hans Kloss. Stawka większa niż śmierć jako Hans Kloss w młodości
• 2013: W ukryciu jako Dawid
• 2014: Bogowie jako Zbigniew Religa
• 2014: Fotograf jako Bauman
• 2015: Disco Polo jako Daniel Polak
• 2015: Żyć nie umierać jako Bartosz Kolano
• 2016: Pokot jako prokurator Świerszczyński
• 2017: Volta jako Jan Krone
• 2017: Sztuka kochania. Historia Michaliny Wisłockiej jako dziennikarz/Zbigniew Religa
• 2017: Najlepszy jako Okoń
• 2017: Bikini Blue jako Eryk Szumski
• 2018: Zimna wojna jako Wiktor Warski
• 2019: Dzień czekolady jako policjant
• 2019: (Nie)znajomi jako Tomek, mąż Ewy
• 2020: Wróg doskonały jako Jeremiasz Angust
• 2021: Żeby nie było śladów jako Kowalczyk
• 2021: Przestroga jako Brian
• 2022: Niebezpieczni dżentelmeni jako Tadeusz Boy-Żeleński
• 2022: Apokawixa jako Zbigniew Wilk, ojciec Kamila
• 2023: Wyrwa jako Maciej Tomski
• 2023: Akademia pana Kleksa jako Ambroży Kleks

Seriale

• 2003: Spotkanie z balladą jako Kazek
• 2004: Całkiem nowe lata miodowe jako doktor Nowicki (odc. 17)
• 2004: Camera Café jako Jacek Darewicz
• 2004–2007: Na dobre i na złe jako Henryk Weiss-Korzycki
• 2005: Kryminalni jako komisarz Andrzej Grudziński (odc. 19, 33 i 34)
• 2005: Wiedźmy jako Marcyś Goliński, pracownik Agaty
• 2005–2009: Niania jako Maksymilian Skalski (w odcinku 104 także jako sułtan Hassan)
• 2006–2007: Hela w opałach jako Adrian Iskra
• 2007: Magda M. jako Kacper Zarucki
• 2008: 39 i pół jako on sam
• 2010: Stacja jako Grzegorz Pardobicki
• 2018: Ucho prezesa jako Roman (odc. 33)
• 2018: Co chcesz robić w życiu? (short Grupy Filmowej Darwin) jako Juror
• 2019: World on Fire jako ojciec Kasi
• 2022: Wielka woda jako prezydent Wrocławia

Polski dubbing

• 2004: Nascar 3D jako Evernaham / Instruktor #1 / Kyle Petty / Fan #2
• 2005: Niania jako pan Brown
• 2006: Dżungla jako wiewiórka Benek
• 2007: Rodzinka Robinsonów jako Leonard
• 2007: Don Chichot jako koń Rosynant
• 2008: Asterix na olimpiadzie jako Romantix
• 2009: Mikołajek jako tata Mikołajka
• 2009: NecroVision jako Simon Bunker
• 2010: Mysi agenci jako Stefan Malutki
• 2011: Happy Feet: Tupot małych stóp 2 jako Will
• 2014: Wakacje Mikołajka jako tata Mikołajka
• 2016: Jak uratować mamę jako majordomus
• 2018: Krzysiu, gdzie jesteś? jako Christopher Robin
• 2020: Co w duszy gra jako Joe Gardner

Nagrody

• Nagroda na FPFF w Gdyni w kategorii: Najlepsza pierwszoplanowa rola męska, Bogowie (2014)
• Doroczna Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w kategorii: Film (2015)
• Nagroda Wiktor w kategorii: Aktor roku (2015)

Linki zewnętrzne

• Tomasz Kot w bazie IMDb (ang.)
• Tomasz Kot w bazie Filmweb
• Tomasz Kot w bazie filmpolski.pl