Twardoszyn

Twardoszyn (słow. Tvrdošín, węg. Turdossin, dawniej Turdos, niem. Turdoschin) – miasto powiatowe w środkowej Słowacji, w kraju żylińskim, w historycznym regionie Orawa.

Twardoszyn

Tvrdošín

Kościół Wszystkich Świętych wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO
Herb Flaga
Państwo	Słowacja
Kraj	żyliński
Powiat	Twardoszyn
Region	Orawa
Burmistrz	Ivan Šaško
Powierzchnia	56,55 km²
Wysokość	592 m n.p.m.
Populacja (2023) • liczba ludności • gęstość	8 760 155,38 os./km²
Nr kierunkowy	+421 43
Kod pocztowy	027 44
Tablice rejestracyjne	TS
Położenie na mapie kraju żylińskiego Twardoszyn
Położenie na mapie Słowacji Twardoszyn
49°20′13″N 19°33′01″E
Strona internetowa

Kościół parafialny Najświętszej Trójcy

Położenie

Twardoszyn leży na wysokości 570 m n.p.m. w dolinie Orawy, między pasmami górskimi Magury Orawskiej i Skoruszyńskich Wierchów. W 2011 roku liczba mieszkańców miasta wynosiła 9355 osób, powierzchnia miasta – 56,545 km².

Przez Twardoszyn przebiega droga krajowa nr 59 (R3 / międzynarodowa trasa E77) z przejścia granicznego Chyżne - Trzciana do Rużomberka oraz linia kolejowa nr 181 z Kraľovan do Trzciany.

Historia

Okolice Twardoszyna były zasiedlone już w starożytności. W okolicach miasta odkryto liczne pozostałości słowiańskich osad z IX wieku. Już w tych czasach doliną Orawy wiódł szlak handlowy z Węgier do Polski. Prawdopodobnie za króla Andrzeja II w miejscu dzisiejszego miasta powstała węgierska komora celna. Z 1111 pochodzą wzmianki o miejscowości Toarsin i Doardi, a z 1183 – o miejscowości Turz, prawdopodobnie tożsamych z Twardoszynem. W XII wieku Twardoszyn miał 100-200 mieszkańców. Pierwsza pisemna wzmianka o Tvrdošínie pochodzi z 1265. Później Twardoszyn należał do dominium Zamku Orawskiego. Przywilejem z 15 lipca 1369 król Ludwik I Andegaweński nadał mu prawa miejskie. Miasteczko stało się ośrodkiem rzemiosła - wyrabiano tu płótno i garnki, a także garbowało skóry. Wstrząsy polityczne XVI wieku spowodowały upadek komory celnej. W XVII wieku doszło do upadku miasta na skutek wojen tureckich i powstań antyhabsburskich. W XVIII wieku miasto się odrodziło, w 1777 stało się nawet siedzibą władz powiatu.

W 1910 miasto liczyło 1,6 tys. mieszkańców, z czego 1,3 tys. Słowaków, 0,2 tys. Węgrów i 0,1 tys. Niemców. W XX wieku Twardoszyn stał się najważniejszym ośrodkiem Górnej Orawy (mimo likwidacji powiatu w 1922). W 1965 Twardoszyn odzyskał prawa miejskie, w 1967 przyłączono do niego wieś Medvedzie, a w 1974 – Krásna Hôrka. W miasteczku działają dziś mleczarnia, zakłady mięsne i kilka innych zakładów przetwórstwa spożywczego.

Atrakcje turystyczne

• Drewniany kościół Wszystkich Świętych – najstarszym zabytkiem miasta jest drewniany gotycki kościółek z II połowy XV wieku z barokowym ołtarzem z XVIII wieku, zapisany wraz z innymi drewnianymi świątyniami słowackich Karpat na liście światowego dziedzictwa UNESCO w 2008 roku.
• Kościół Najświętszej Trójcy – wzniesiony w latach 1766–1770, trójnawowy, z późnobarokowym ołtarzem głównym.
• Galeria Marii Medveckiej (Galéria Márie Medveckej) – wystawa obrazów malarki z tutejszej rodziny szlacheckiej.
• W okolicy miasta znajdują się atrakcyjne obiekty turystyczne – termalne kąpielisko w Oravicach i wielkie sztuczne Jezioro Orawskie, a także tereny narciarskie.

Miasta i wsie partnerskie

Twardoszyn współpracuje z następującymi miastami partnerskimi:

• Durbuy
• Kobylnica
• Kościelisko
• Orimattila
• Östhammar
• Uusikaupunki
• Valga
• Valka
• Weißenburg

Oprócz tego współpracuje również z Limanową oraz Rabką-Zdrój.

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona miasta
• O kościółku
• Twardoszyn, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 679 .