Uzdowo

wieś w województwie warmińsko-mazurskim

Uzdowo (dawniej niem. Usdau) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie działdowskim, w gminie Działdowo. W miejscowości tej znajduje się siedziba klubu sportowego UKS Uzdowo.

Uzdowo
wieś
Ilustracja
Gotycki kościół św. Michała Archanioła
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Powiat

działdowski

Gmina

Działdowo

Liczba ludności 

770[2]

Strefa numeracyjna

23

Kod pocztowy

13-200[3]

Tablice rejestracyjne

NDZ

SIMC

0113773

Położenie na mapie gminy wiejskiej Działdowo
Mapa konturowa gminy wiejskiej Działdowo, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Uzdowo”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Uzdowo”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Uzdowo”
Położenie na mapie powiatu działdowskiego
Mapa konturowa powiatu działdowskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Uzdowo”
Ziemia53°20′49″N 20°06′08″E/53,346944 20,102222[1]

Historia

edytuj

Wieś założono około roku 1321. Z tego okresu pochodzi również kościół gotycki, kamienno-ceglany[4]. W wieży kościoła znajduje się zabytkowy dzwon odlany w Gdańsku w 1707 roku przez ludwisarza Absalama Witterwecka[5]. W Uzdowie stał do niedawna dom, w którym (według legendy) miał nocować Napoleon Bonaparte podczas kampanii w Prusach. W 1914 roku podczas I wojny światowej koło miejscowości doszło do starcia pruskiego I Korpusu generała von François z rosyjskim I Korpusem Artamowa podczas Bitwy pod Tannebergiem. W 1921 roku stacjonowała tu placówka 13 batalionu celnego.

W okresie międzywojennym miejscowość była siedzibą Komisariatu Straży Celnej „Uzdowo” oraz ulokowana była tu placówka Straży Celnej „Uzdowo”[6], następnie stacjonowała w Uzdowie placówka Straży Granicznej I linii „Uzdowo”[7].

12 lipca 1931 roku w Uzdowie odsłonięto pomnik zwycięstwa pod Grunwaldem. Wieś leżała wtedy przy granicy z Prusami, 20 km od miejsca bitwy. Pomnik został zniszczony przez hitlerowców we wrześniu 1939 roku. Na początku XXI wieku odbudowany z inicjatywy mieszkańców.

W Uzdowie znajduje się Szkoła Podstawowa im. Adama Mickiewicza.

W latach 1973–1976 miejscowość była siedzibą gminy Uzdowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.

W centrum wsi znajdują się pozostałości pierwszego na Mazurach pomnika grunwaldzkiego wzniesionego w 1931 r. W roku 1939 w pierwszych dniach II wojny światowej monument został wysadzony przez Niemców. W roku 2006, dzięki inicjatywie i staraniom mieszkańców, dokonano uroczystego odsłonięcia kopii pomnika, obok którego leżą pozostałości przedwojennej budowli.

Według miejscowej legendy w karczmie, która stała nieopodal pomnika, miał w roku 1806 nocować sam cesarz Napoleon.

Komunikacja

edytuj

Przez Uzdowo przechodziła nieistniejąca już linia kolejowa z Turzy Wielkiej do Samborowa[8] oddana do użytku w 1909 roku[9].

We wsi krzyżują się drogi wojewódzkie nr 538 i 542.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 143432
  2. na podstawie bazy.hoga.pl
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1328 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. na podstawie zabytki.pl
  5. Wojciech Wółkowski: "Działdowo i okolice. Przewodnik." (2006)
  6. Kalendarz z szematyzmem funkcjonariuszy Straży Celnej na rok 1927, Nakładem Zarządu Internatu imienia dra Władysława Rasińskiego dla Dzieci Funkcjonariuszy Straży Celnej, 1927, s. 229.
  7. Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999, s. 14. ISBN 83-87424-77-3.
  8. za kolej.one.pl
  9. informator turystyczno-przyrodniczy. [dostęp 2008-12-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-05-15)].

Linki zewnętrzne

edytuj
  NODES
Intern 1
mac 1
multimedia 1
os 15