Walerian Kalinka
Walerian Kalinka (ur. 20 listopada 1826 w Krakowie, zm. 16 grudnia 1886 we Lwowie) – polski duchowny, historyk, założyciel Polskiej Prowincji Zmartwychwstańców.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
20 listopada 1826 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
16 grudnia 1886 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Inkardynacja | |
| Prezbiterat |
1870 |
Życiorys
edytujW latach (1840-45) studiował filozofię i prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim. Brał udział w powstaniu krakowskim 1846 r. W 1868 r. wstąpił do zgromadzenia zmartwychwstańców i w 1870 otrzymał święcenia kapłańskie. Należał do Towarzystwa Historycznego oraz do Akademii Umiejętności. W latach 1861–1886 był członkiem honorowym Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk[2]. Od 1856 członek Komitetu Wydawniczego Towarzystwa Historyczno-Literackiego w Paryżu[3]. Był współtwórcą krakowskiej szkoły historycznej. Współpracownik Hotelu Lambert i jeden z krakowskich stańczyków. Był redaktorem emigracyjnego pisma Wiadomości Polskie[4]. W czasie powstania styczniowego był kierownikiem dyplomatycznej Agencji Szwedzkiej[5].
Ostatnie lata życia spędził we Lwowie (przy ul. Piekarskiej), kierując pierwszą fundacją Zmartwychwstańców w kraju. Założył tam Internat Ruski. Był prowincjałem regionu. Tablica poświęcona Walerianowi Kalince znajduje się w prezbiterium Kościoła Zmartwychwstania Pana Jezusa we Lwowie przy ulicy Piekarskiej.
W latach 1891–1902 ukazało się zbiorowe wydanie jego prac (Dzieła, t. 1-12) w których przeprowadził zabarwioną moralizatorsko analizę wewnętrznych przyczyn upadku Polski i rozbiorów, wskazując – według swego przekonania – drogę odrodzenia. Jest autorem wielu prac naukowych, głównie historycznych. Główne dzieło Sejm Czteroletni pozostawił niedokończone, przerywając w trakcie analizy Konstytucji 3 Maja, którą z zastrzeżeniami oceniał pozytywnie: Państwo rozstrojone więcej niż stuletnią anarchią, nie umiejące rządzić sobą, ani siebie bronić, okazywało się zdolnem do poprawy, zdolnem stać o swoich siłach, byleby mu nie przeszkadzali sąsiedzi[6][7].
Publikacje
edytuj- Galicja i Kraków pod panowaniem austriackim
- Przegrana Francji i przyszłość Europy
- Hugo Kołłątaj
- Nasze zadania i uchybienia
- Ostatnie lata panowania Stanisława Augusta
- O książce prof. M. Bobrzyńskiego „Dzieje Polski w zarysie” oraz Walerian Kalinka – O Dziejach Polski prof. M.Bobrzyńskiego – www.omp.org.pl
- O znaczeniu obchodu 3 Maja
- Względy Polskie w sprawie władzy świeckiej papieża
- Żale Polaków na Zachód
- Ustawa trzeciego maja
- Sejm Czteroletni t. 1 cz. 1, t. 1 cz. 2, t.2 cz. 1, t.2 cz. 2, t. 3
- Sprawa ruska na Sejmie Czteroletnim
- Pisma pomniejsze t. 1 t. 2 t. 3 – 4
Przypisy
edytuj- ↑ Walerian Kalinka [online], ipsb.nina.gov.pl [dostęp 2018-07-19] (pol.).
- ↑ Bolesław Erzepki, Spis członków Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Poznaniu, Poznań 1896, s. 2.
- ↑ Anna Mazanek, Towarzystwo Historyczno-Literackie, w: Literatura Polska, przewodnik encyklopedyczny, Warszawa 1985, t. II, s. 482.
- ↑ Sławomir Kalembka, Wielka Emigracja, Polskie wychodźstwo polityczne w latach 1831-1862, Warszawa 1971, s. 425.
- ↑ Historia dyplomacji polskiej, t. III, Warszawa 1982, s. 507.
- ↑ Sejm Czteroletni Tom 3, Kraków 1896, s. 90.
- ↑ Kontynuacji podjął się Władysław Smoleński w książce Ostatni rok Sejmu Wielkiego
Bibliografia
edytuj- Stanisław Tarnowski, Ksiądz Waleryan Kalinka, 1887
- Walerian Kalinka Jenerał Dezydery Chłapowski, Poznań 1885, nakładem księgarni J. Leitgebera i spółki; kolejne wydanie Kraków; Spółka Wydawnicza Polska 1900
- Encyklopedia kościelna, t IX, red. M. Nowodworski, Warszawa 1876, s. 368
- Władysław Smoleński, Stanowisko Waleryana Kalinki w historyografii polskiej Warszawa 1887