Wanda (roślina)
Wanda (Vanda Jones ex Brown) – rodzaj bylin należących do rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Do rodzaju należy 78 gatunków[6][7]. Gatunkiem typowym jest Vanda roxburghii R. Brown[3].
 Vanda denisoniana | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj |
wanda | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Vanda Jones ex R.Br. Bot. Reg. 6: t. 506. 1 Dec 1820[3] | |||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Vanda roxburghii R. Brown[3] | |||
| Synonimy | |||
| |||
Gatunki z tego rodzaju występują w centralnych Chinach i Tybecie, na Tajwanie, w Japonii, Korei Południowej, Korei Północnej, Indiach, Bangladeszu, Nepalu, na Sri Lance, w Kambodży, Laosie, Mjanmie, Tajlandii, Wietnamie, Malezji, na Filipinach, w Nowej Gwinei, Australii oraz na Marianach[6].
Systematyka
edytuj- Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG III z 2009)
Jeden z rodzajów podplemienia Aeridinae z plemienia Vandeae w podrodzinie epidendronowych (Epidendroideae) z rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Storczykowate są kladem bazalnym w rzędzie szparagowców Asparagales w obrębie jednoliściennych[2][8][9].
- Vanda alpina Lindl.
- Vanda ampullacea (Roxb.) L.M.Gardiner
- Vanda arbuthnotiana Kraenzl.
- Vanda arcuata J.J.Sm.
- Vanda aurantiaca (Schltr.) L.M.Gardiner
- Vanda aurea (J.J.Sm.) L.M.Gardiner
- Vanda barnesii W.E.Higgins & Motes
- Vanda bensonii Bateman
- Vanda bicolor Griff.
- Vanda bidupensis Aver. & Christenson
- Vanda brunnea Rchb.f.
- Vanda celebic Rolfe
- Vanda chlorosantha (Garay) Christenson
- Vanda christensoniana (Haager) L.M.Gardiner
- Vanda coerulea Griff. ex Lindl.
- Vanda coerulescens Griff.
- Vanda concolor Blume
- Vanda cristata Wall. ex Lindl.
- Vanda curvifolia (Lindl.) L.M.Gardiner
- Vanda dearei Rchb.f.
- Vanda denisoniana Benson & Rchb.f.
- Vanda devoogtii J.J.Sm.
- Vanda dives (Rchb.f.) L.M.Gardiner
- Vanda falcata (Thunb.) Beer
- Vanda flabellata (Rolfe ex Downie) Christenson
- Vanda foetida J.J.Sm.
- Vanda frankieana Metusala & P.O'Byrne
- Vanda furva (L.) Lindl.
- Vanda fuscoviridis Lindl.
- Vanda garayi (Christenson) L.M.Gardiner
- Vanda gibbsiae Rolfe
- Vanda griffithii Lindl.
- Vanda hastifera Rchb.f.
- Vanda helvola Blume
- Vanda himalaica (Deb, Sengupta & Malick) L.M.Gardiner
- Vanda hindsii Lindl.
- Vanda insignis Blume
- Vanda insularum (Christenson) L.M.Gardiner
- Vanda jainii A.S.Chauhan
- Vanda javierae D.Tiu ex Fessel & Lückel
- Vanda jennae P.O'Byrne & J.J.Verm.
- Vanda lamellata Lindl.
- Vanda lilacina Teijsm. & Binn.
- Vanda limbata Blume
- Vanda liouvillei Finet
- Vanda lombokensis J.J.Sm.
- Vanda longitepala D.L.Roberts, L.M.Gardiner & Motes
- Vanda luzonica Loher ex Rolfe
- Vanda merrillii Ames & Quisumb.
- Vanda metusalae P.O'Byrne & J.J.Verm.
- Vanda miniata (Lindl.) L.M.Gardiner
- Vanda motesiana Choltco
- Vanda nana L.M.Gardiner
- Vanda petersiana Schltr.
- Vanda pumila Hook.f.
- Vanda punctata Ridl.
- Vanda richardsiana (Christenson) L.M.Gardiner
- Vanda roeblingiana Rolfe
- Vanda rubra (Lindl.) L.M.Gardiner
- Vanda sanderiana (Rchb.f.) Rchb.f.
- Vanda scandens Holttum
- Vanda semiteretifolia (Seidenf.) L.M.Gardiner
- Vanda stangeana Rchb.f.
- Vanda subconcolor Tang & F.T.Wang
- Vanda sumatrana Schltr.
- Vanda tessellata (Roxb.) Hook. ex G.Don
- Vanda testacea (Lindl.) Rchb.f.
- Vanda thwaitesii Hook.f.
- Vanda tricolor Lindl.
- Vanda ustii Golamco, Claustro & de Mesa
- Vanda vietnamica (Haager) L.M.Gardiner
- Vanda vipanii Rchb.f.
- Vanda wightii Rchb.f.
- Vanda xichangensis (Z.J.Liu & S.C.Chen) L.M.Gardiner
- Vanda × amoena O'Brien
- Vanda × boumaniae J.J.Sm.
- Vanda × charlesworthii Rolfe
- Vanda × confusa Rolfe
- Vanda × amoena O'Brien
- Vanda × boumaniae J.J.Sm.
- Vanda × charlesworthii Rolfe
- Vanda × confusa Rolfe
Uprawa
edytujWiele gatunków i mieszańców uprawianych jest w celach ozdobnych. Temperatura w miejscach uprawy zimą powinna wynosić 13-15 °C, a latem nie powinna przekraczać 30 °C. Rośliny podlewać należy dużymi ilościami wody.
Szkodniki
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-08-05] (ang.).
- ↑ a b c Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-01-23].
- ↑ Vanda. [w:] Plants of the World online [on-line]. Kew Royal Botanic Gardens. [dostęp 2023-06-13].
- ↑ a b Vanda. [w:] The World Checklist of Vascular Plants [on-line]. Catalogue of Life Checklist. [dostęp 2023-06-13].
- ↑ a b c d Vanda. e-Monocot.org. [dostęp 2015-12-14].
- ↑ a b c Vanda. Tropicos.org. [dostęp 2015-12-14].
- ↑ Florida Museum of Natural History: Orchid Tree: a phylogeny of epiphytes (mostly) on the tree of life. [dostęp 2010-08-05]. (ang.).
- ↑ Vanda. National Center for Biotechnology Information. [dostęp 2023-06-13].