Więzienie Abu Ghurajb
Więzienie Abu Ghurajb (arab. سجن أبو غريب) – więzienie w Abu Ghurajb w środkowym Iraku, położone blisko Bagdadu, miejsce tortur więźniów irackich przez żołnierzy amerykańskich w 2003 roku.
| |
| Typ |
więzienie wojskowe, |
|---|---|
| Odpowiedzialny | |
| Rozpoczęcie działalności |
2003 |
| Zakończenie działalności |
2006 |
| Terytorium | |
| Miejsce |
okolice Bagdadu |
| Pierwotne przeznaczenie |
cywilne więzienie irackie |
| Powierzchnia |
110 ha |
| Liczba więźniów |
4500 |
| Narodowość więźniów | |
| Liczba ofiar |
24 |
| Komendanci |
Janis Karpinski |
Położenie na mapie Iraku  | |
| 33°17′33″N 44°03′54″E/33,292500 44,065000 | |
Historia
edytujWięzienie zostało wybudowane w latach 60. XX w. ok. 32 km na zachód od Bagdadu[1]. Teren więzienia zajmuje ponad 280 akrów (110 ha)[1]. Podczas rządów Saddama Husajna pełnił funkcję zakładu karnego, w którym przetrzymywano zarówno więźniów kryminalnych jak i politycznych[1]. Liczba uwięzionych w Abu Ghurajb w okresie rządów Husajna nie jest znana[1]. Więźniowie polityczni byli poddawani torturom i często wykonywano tu wyroki śmierci[1]. W październiku 2002 roku Husajn ogłosił amnestię i wszyscy więźniowie Abu Ghurajb zostali uwolnieni[1]. Więzienie zostało splądrowane w 2003 roku[1].
Po rozpoczęciu II wojny w Zatoce Perskiej ośrodek przeszedł w ręce United States Army, został odremontowany i przekształcony w miejsce przetrzymywania ludzi podejrzanych o bycie rebeliantami lub terrorystami[1][2]. Jak się później okazało, zdecydowaną większość przetrzymywanych stanowiły osoby cywilne[1][3][2]. Komendantem ośrodka była generał Janis Karpinski[3].
W kwietniu 2004 roku media opublikowały zdjęcia zrobione przez żołnierzy amerykańskich – strażników w Abu Ghurajb – przedstawiające rozebranych i upokarzanych więźniów, często w towarzystwie uśmiechających się żołnierzy amerykańskich[1]. W maju 2004 roku amerykański dziennikarz Seymour Hersh w tygodniku The New Yorker ujawnił rozliczne przypadki torturowania więźniów przez amerykańskich żołnierzy, powołując się na tajny raport generała Antonia Taguby[3]. Do tortur należało m.in.[3][2][4]:
- pobicia (w tym śmiertelne),
- skakanie po ranach postrzałowych,
- oblewanie kwasem fosforowym,
- okładanie rannych metalową pałką,
- uderzanie więźniem o mur,
- rażenie prądem,
- szczucie psami,
- tzw. „pająk” – związywanie razem (sześciu) stojących więźniów przy pomocy sznura, za narządy płciowe i popychanie jednego z nich,
- wiązanie kończyn i penisów drutem, a następnie przeciąganie po podłodze,
- wahadło,
- wkładanie przedmiotów w odbytnicę,
- gwałty (również na niepełnoletnich),
- oddawanie moczu na więźniów, poniżanie seksualne, straszenie śmiercią, zmuszanie do leżenia na sobie i stania wielu godzin w tej samej pozycji z workiem na głowie itd.
Aby skruszyć niektórych więźniów, torturowano członków ich rodzin, w tym niepełnoletnie dzieci[5].
W wyniku skandalu, jaki wybuchł po ujawnieniu tych informacji, kilku wojskowych skazano na kary pozbawienia wolności, m.in. Lynndie England i Charles Graner[6][7][8]. Ówczesnej komendantce więzienia generał Janis Karpinski obniżono w 2005 roku stopień wojskowy do pułkownika[9].
Według generała Taguby, na sprawę tortur w Abu Ghurajb nie należy patrzeć jak na samowolne działania kilku żołnierzy. Zebrane przez niego dowody wskazują jednoznacznie na udział agentów CIA, wywiadu wojskowego oraz wysokich rangą urzędników Pentagonu[2].
We wrześniu 2006 więzienie przekazano władzom irackim[1]. W lutym 2009 roku więzienie ponownie otwarto jako Centralny Zakład Karny Bagdadu[1], który zamknięto w 2014 roku[10].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k l Beth K. Dougherty, Edmund A. Ghareeb: Historical Dictionary of Iraq. Scarecrow Press, 2013, s. 51. ISBN 978-0-8108-7942-3. [dostęp 2017-02-27]. (ang.).
- ↑ a b c d Seymour Hersh. The General’s Report. How Antonio Taguba, who investigated the Abu Ghraib scandal, became one of its casualties. „The New Yorker”, 2007-06-25. (ang.).
- ↑ a b c d Seymour Hersh. Torture at Abu Ghraib American soldiers brutalized Iraqis. How far up does the responsibility go?. „The New Yorker”, 2004-05-10. (ang.).
- ↑ Kate Zernike, Detainees depict abuses by guard in prison in Iraq, „The New York Times”, 22 sierpnia 2009 [dostęp 2009-08-22] (ang.).
- ↑ Mark Benjamin, US Forces Kidnapped Family Members [online], Global Policy Forum, 14 lipca 2006 [dostęp 2009-08-22] (ang.).
- ↑ David S. Cloud. Private Found Guilty in Abu Ghraib Abuse. „The New York Times”, 2005-09-25. (ang.).
- ↑ The Associated Press: Graner gets 10 years for Abu Ghraib abuse. [w:] nbcnews.com [on-line]. [dostęp 2017-02-27]. (ang.).
- ↑ Skandal w Abu Ghraib prześladuje Lynndie England. Gazeta.pl. [dostęp 2014-04-26].
- ↑ Samira Simone, Abu Ghraib head finds vindication in newly released memos, [w:] CNN [online] [dostęp 2017-02-27] (ang.).
- ↑ Duraid Adnan, Tim Arango. Iraq Shuts Down the Abu Ghraib Prison, Citing Security Concerns. „The New York Times”, 2014-04-15. (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- ARTICLE 15-6 INVESTIGATION OF THE 800th MILITARY POLICE BRIGADE (Taguba Report). news.findlaw.com. [dostęp 2017-02-27]. (ang.).