Wiersz stychiczny
Wiersz stychiczny – wiersz zbudowany z wersów ciągłych, w którym nie występuje podział na strofy. Wersy najczęściej rymowane są parzyście (dystychy). Przykładem wiersza stychicznego jest tekst „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza:
- Litwo! Ojczyzno moja! ty jesteś jak zdrowie.
- Ile cię trzeba cenić, ten tylko się dowie,
- Kto cię stracił. Dziś piękność twą w całej ozdobie
- Widzę i opisuję, bo tęsknię po tobie.
- Panno Święta, co Jasnej bronisz Częstochowy
- I w Ostrej świecisz Bramie! Ty, co gród zamkowy
- Nowogródzki ochraniasz z jego wiernym ludem!
- Jak mnie dziecko do zdrowia powróciłaś cudem
- (Gdy od płaczącej matki pod Twoję opiekę
- Ofiarowany, martwą podniosłem powiekę
- I zaraz mogłem pieszo do Twych świątyń progu
- Iść za wrócone życie podziękować Bogu),
- Tak nas powrócisz cudem na Ojczyzny łono.
- Tymczasem przenoś moję duszę utęsknioną
- Do tych pagórków leśnych, do tych łąk zielonych,
- Szeroko nad błękitnym Niemnem rozciągnionych;
- Do tych pól malowanych zbożem rozmaitem,
- Wyzłacanych pszenicą, posrebrzanych żytem;
- Gdzie bursztynowy świerzop, gryka jak śnieg biała,
- Gdzie panieńskim rumieńcem dzięcielina pała,
- A wszystko przepasane, jakby wstęgą, miedzą
- Zieloną, na niej z rzadka ciche grusze siedzą.
(A. Mickiewicz, Pan Tadeusz)
W układzie stychicznym występował w starożytności (w eposach Homera, Hezjoda, Wergiliusza i Owidiusza) heksametr daktyliczny. Stychiczny jest też angielski blank verse[potrzebny przypis], czyli nierymowany pentametr jambiczny, używany w dramacie elżbietańskim (przez Thomasa Kyda, Christophera Marlowe'a, Williama Szekspira i Johna Webstera) i wielkiej epice (u Johna Miltona, Johna Keatsa, Roberta Browninga i Edwina Atherstone'a), jak też liryce (u Roberta Frosta).
Bibliografia
edytuj- Podręczny słownik terminów literackich, pod red. J. Sławińskiego, Warszawa 1994.
- Żak S., Słownik. Kierunki - szkoły - terminy literackie, wyd 1., Kielce 1991.