Willa „Pod Jedlami”
Willa „Pod Jedlami”, in. dom „Pod Jedlami” – willa w stylu zakopiańskim w Zakopanem (ul. Koziniec 1) według projektu Stanisława Witkiewicza. Rok budowy 1897, inwestor Jan Gwalbert Pawlikowski, budorze: Zapotoczny i Obrochta[2].
 nr rej. 136(I-3/18/46) z 17.05.1947 oraz 88 z 25.10.1967[1]
| |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Koziniec 1 |
| Typ budynku | |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt | |
| Inwestor | |
| Ukończenie budowy |
1897 |
Położenie na mapie Zakopanego  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu tatrzańskiego  | |
 49°17′15″N 19°58′39″E/49,287500 19,977500
| |
| Strona internetowa | |
Nazwa Pod Jedlami pochodzi od jodeł rosnących kiedyś w ogrodzie.
Willa zbudowana została dla rodziny Pawlikowskich i nadal pozostaje w rękach tejże rodziny. Powstała w 1897 roku na wzgórzu Koziniec niedaleko dzielnicy Bystre. Miejsce pod budowę wybrał sam architekt. Budynek uchodzi za najpełniejszą realizację stylu Witkiewicza. Uwagę zwracają: solidna kamienna podmurówka sięgająca w najwyższym miejscu 4 metrów, rzeźbione elementy konstrukcji (np. rysie, balustrady), skrywająca schody (północna strona) weranda czy przyłap od strony południowej. W środku zachowane zabytkowe wnętrza ozdobione góralską ornamentyką, oryginalne meble w stylu zakopiańskim, malowidła i dzieła sztuki.
W Willi mieszkała i tworzyła poetka Maria Pawlikowska-Jasnorzewska (wówczas żona Jana Gwalberta Henryka Pawlikowskiego). Bywała tu także jej siostra – Magdalena Samozwaniec.
Willa otoczona wiekowymi limbami, cisami, modrzewiami. Rośnie tu także okazała lipa. W zachodniej części ogrodu stoi zabytkowa studnia, także projektu Witkiewicza. Znajduje się tu również dawny budynek gospodarczy zwany Domkiem pod Jasieniami. Od 1972 roku mieszkali w nim Zofia i Witold Paryscy, wybitni znawcy Tatr. Tu też mieściła się ich słynna biblioteka i archiwum (po śmierci przekazane TPN).
Zwiedzanie możliwe jest tylko z zewnątrz.
Przypisy
edytuj- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2020-12-06].
- ↑ Stanisława Witkiewicza styl zakopiański Teresa Jabłońska, wydawnictwo BOSZ, 2008, ISBN 978-83-7576-029-3.
Bibliografia
edytuj- Maciej Pinkwart, Lidia Długołęcka-Pinkwart: ZAKOPANE Przewodnik Historyczny. Pascal, 2003.
Linki zewnętrzne
edytuj- Izabela Bek, Willa Pod Jedlami – tu czas stanął w miejscu [online], Infogram | Twój przewodnik po Zakopanem i Podhalu (pol.).