Witold Rudziński
Witold Rudziński (ur. 14 marca?/27 marca 1913 w Siebieżu, zm. 29 lutego 2004 w Warszawie) – polski kompozytor, dyrygent, historyk muzyki, pedagog.
Witold Rudziński (przed 1952) | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci |
29 lutego 2004 |
Gatunki | |
Zawód | |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujSyn Henryka. Studiował na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie (do 1936) i w Konserwatorium Muzycznym im. Karłowicza w Wilnie, następnie w Instytucie Gregoriańskim w Paryżu (1938–1939 studia z zakresu kompozycji u N. Boulanger i Ch. Koechlina). Od 1964 nosił tytuł prof. nadzwyczajnego, od 1983 prof. zwyczajnego.
W latach 1937–1938 kierował Szkołą Muzyczną w Święcianach, 1939–1941 wykładał w Konserwatorium i Szkole Muzycznej w Wilnie; zagrożony aresztowaniem uciekł z Wilna i przez półtora roku pracował w podwileńskiej wsi Niemenczyn jako organista. Jesienią 1943 przedostał się z żoną Anną do Warszawy; wziął udział w powstaniu warszawskim. Po wojnie prof. Konserwatorium łódzkiego; od 1947 roku znów zamieszkał w Warszawie. Następnie dyrektor Departamentu Muzyki w Ministerstwie Kultury i Sztuki oraz dyrektor artystyczny Filharmonii i Opery Stołecznej „Roma” w Warszawie. Redagował miesięcznik „Muzyka” oraz zeszyty „Śpiewamy i tańczymy”; od 1957 pracownik naukowo-dydaktyczny Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej (1979 otrzymała nazwę Akademia Muzyczna) w Warszawie, od 1964 prof. tej uczelni z zakresu kompozycji i teorii muzyki oraz kierownik Studium Doktoranckiego; 1983 przeszedł na emeryturę; został uhonorowany doktoratem honoris causa w 1998.
Przez krótki czas był prezesem zarządu głównego Związku Kompozytorów Polskich (wiele lat kierował oddziałem warszawskim). Laureat nagród państwowych i resortowych oraz nagród kompozytorskich (m.in. wyróżnienie specjalne na Konkursie Księcia Rainiera w Monaco, 1963 za operę „Odprawa posłów greckich”).
Zmarł w Warszawie, pochowany na Cmentarzu Powązkowskim (kwatera 334-5-28)[1].
Życie prywatne
edytujJego dzieci z małżeństwa z Anną z Wojciechowskich (córką Bronisława Wojciechowskiego) to Teresa Bochwic, dziennikarka i Jan Rudziński, matematyk.
Twórczość
edytuj- opery:
- Janko Muzykant (1951)
- Komendant Paryża (1957)
- Odprawa posłów greckich (1962)
- Sulamita (1964)
- Chłopi (1972)
- Pierścień i Róża (1984)
- utwory oratoryjne:
- Chłopska droga (1952)
- Dach świata (1960)
- Gaude Mater Polonia (1966)
- utwory symfoniczne i koncerty:
- Muzyka koncertująca (1958)
- Obrazy świętokrzyskie (1965)
- Concerto grosso na perkusję i smyczki (1970)
- utwory kameralne
- pieśni
- muzyka filmowa
- muzyka rozrywkowa
Obok pracy kompozytorskiej był również autorem opracowań teoretycznych, historycznych i popularyzatorskich, poświęconych głównie Moniuszce, Bartókowi oraz rytmom muzycznym.
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski[2]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (11 lipca 1955)[3]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955)[4]
Przypisy
edytuj- ↑ Cmentarz Stare Powązki: WITOLD RUDZIŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-12-19] .
- ↑ Kto jest kim w Polsce 1989, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1989, s. 1118–1119.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
Bibliografia
edytuj- Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995, s. 777. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
- The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. R. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).
- Witold Rudziński, [w:] Twórcy [online], Culture.pl [dostęp 2024-03-21] .
Linki zewnętrzne
edytuj- Witold Rudziński na zdjęciach w bibliotece Polona