Województwo opolskie (1950–1975)
Województwo opolskie – województwo utworzone w 1950 roku na mocy ustawy z dnia 28 czerwca 1950 roku[1], w wyniku podziału województwa śląskiego na województwo katowickie i opolskie. Do województwa opolskiego dołączono powiat brzeski i powiat namysłowski z województwa wrocławskiego. Nowe województwo, liczące 9506 km², było najmniejszym w ówczesnej Polsce i w dużej części obejmowało tereny niemieckiej rejencji opolskiej. Według danych z 1950 ponad 50% ówczesnych mieszkańców stanowili autochtoni, około 25% mieszkańców województwa stanowili Kresowianie[2][3]. W 1965 roku teren ten zamieszkiwało 1 mln osób[4]. W 1975 roku w wyniku reformy administracyjnej[5] utworzono województwo opolskie (mniejsze): powiat raciborski przyłączono do województwa katowickiego, a niemal cały powiat oleski do nowo utworzonego województwa częstochowskiego (2 z 8 jednostek pozostały w województwie opolskim).
| |||||
| 1950–1975 | |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Siedziba wojewody i sejmiku | |||||
| Powierzchnia |
9554 km² | ||||
| Populacja (31 XII 1974) • liczba ludności |
| ||||
| • gęstość |
115 os./km² | ||||
| Podział administracyjny | |||||
| |||||
Położenie na mapie Polski
| |||||
Ludność
edytuj| Data | Liczba mieszkańców | ||
|---|---|---|---|
| ogółem | miejska (%) | wiejska (%) | |
| 3 XII 1950 (spis powszechny)[6] | 809 529 | 221 307 (27,34%) | 588 222 (72,66%) |
| 31 XII 1956[7] | 896 tys. | 305 tys. (34%) | 591 tys. (66%) |
| 1959[8] | 918 tys. | b.d. (37%[9]) | b.d. (63%[9]) |
| 6 XII 1960 (spis powszechny)[10] | 929 033 | 354 182 (38,12%) | 574 851 (61,88%) |
| 1962[11] | 969,9 tys. | b.d. (38,7%) | b.d. (61,3%) |
| 31 XII 1963[12] | 988 tys. | 386 tys. (39,1%) | 602 tys. (60,9%) |
| 31 XII 1965[13] | 1009,2 tys. | b.d. | b.d. |
| 1967[14] | 1027,2 tys. | b.d. | b.d. |
| 31 XII 1968[15] | 1037 tys. | 434 tys. (41,9%) | 603 tys. (58,1%) |
| 8 XII 1970 (spis powszechny)[16] | 1 058 435 | 450 594 (42,57%) | 607 841 (57,43%) |
| 31 XII 1971[17] | 1062,6 tys. | 457,2 tys. (43%) | 605,4 tys. (57%) |
| 31 XII 1972[18] | 1073,9 tys. | 467 tys. (43,5%) | 606,9 tys. (56,5%) |
| 31 XII 1973[19] | 1085 tys. | 485 tys. (44,7%) | 600 tys. (55,3%) |
| 31 XII 1974[20] | 1095 tys. | 497 tys. (45,2%) | 598 tys. (54,8%) |
Podział administracyjny (1973)
edytujŹródło[21]:
| Powiat | Powierzchnia (km²) |
Liczba ludności 31 XII 1972 |
Miasta | Gminy | Siedziba | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ogółem (tys.) | na km² | ogółem | w tym posiadające wspólną radę narodową z gminami | ||||
| Brzeg (miejski) | 12 | 32,2 | 2642 | 1 | nd. | nd. | Brzeg |
| brzeski | 570 | 33,2 | 58 | 1 | 0 | 5 | |
| głubczycki | 694 | 58,3 | 84 | 3 | 1 | 5 | Głubczyce |
| grodkowski | 584 | 38,1 | 65 | 2 | 1 | 5 | Grodków |
| kluczborski | 641 | 59,4 | 93 | 3 | 1 | 5 | Kluczbork |
| kozielski | 660 | 114,6 | 174 | 4 | 2 | 8 | Koźle |
| krapkowicki | 433 | 60,3 | 139 | 3 | 2 | 5 | Krapkowice |
| namysłowski | 615 | 37 | 60 | 1 | 0 | 6 | Namysłów |
| niemodliński | 638 | 37,4 | 59 | 1 | 0 | 6 | Niemodlin |
| Nysa (miejski) | 27 | 34,2 | 1245 | 1 | nd. | nd. | Nysa |
| nyski | 695 | 68,7 | 99 | 2 | 0 | 7 | |
| oleski | 819 | 46,4 | 57 | 2 | 1 | 6 | Olesno |
| Opole (miejski) | 53 | 89,9 | 1689 | 1 | nd. | nd. | Opole |
| opolski | 1319 | 123,6 | 94 | 1 | 0 | 14 | |
| prudnicki | 558 | 65,5 | 117 | 3 | 0 | 5 | Prudnik |
| raciborski | 466 | 56,2 | 120 | 1 | 1 | 7 | Racibórz |
| Racibórz (miejski) | 43 | 41,3 | 962 | 1 | nd. | nd. | |
| strzelecki | 726 | 77,6 | 107 | 5 | 4 | 8 | Strzelce Opolskie |
Przypisy
edytuj- ↑ Ustawa z dnia 28 czerwca 1950 r. o zmianach podziału administracyjnego Państwa (Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255).
- ↑ Atlas historyczny Polski, Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, Warszawa-Wrocław 1985, tabl.53., ISBN 83-7000-016-9.
- ↑ Stanisław Rospond, Polszczyzna Śląska, 1970, s. 160.
- ↑ Ryszard Kaczmarek: Historia Górnego Śląska. Polityka, gospodarka i kultura europejskiego regionu. Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, 2011, s. 41. ISBN 978-83-60470-41-1.
- ↑ Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych (Dz.U. z 1975 r. nr 16, poz. 91).
- ↑ Narodowy Spis Powszechny z dnia 3 grudnia 1950 r. Struktura zawodowa i demograficzna ludności. Indywidualne gospodarstwa rolne. Polska, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1954, 3 (s. 8 dokumentu pdf).
- ↑ Rocznik statystyczny 1957. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1957, s. 10 (strona 49 dokumentu pdf).
- ↑ A–Z Encyklopedia Popularna PWN, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1962, s. 746.
- ↑ a b A–Z Encyklopedia Popularna PWN, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1962, s. 824.
- ↑ Spis Powszechny z dnia 6 grudnia 1960 r. Wyniki ostateczne. Ludność, gospodarstwa domowe. Polska, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, grudzień 1965, 6 i 7 (strony 5 i 6 dokumentu PDF).
- ↑ A-Z Encyklopedia Popularna PWN, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1966, s. 824.
- ↑ Rocznik polityczny i gospodarczy 1964, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, s. 32.
- ↑ Wielka encyklopedia powszechna PWN, t. t. 9, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1967, s. 5.
- ↑ Mała encyklopedia powszechna PWN, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1969, s. 825.
- ↑ Wielka encyklopedia powszechna PWN, t. 13 (suplement), 1970, s. 361.
- ↑ Narodowy Spis Powszechny 8 XII 70. Struktura demograficzna i zawodowa ludności, gospodarstwa domowe. Polska. Wyniki ostateczne, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, grudzień 1972, 4–6 (strony 60–62 dokumentu pdf).
- ↑ Rocznik statystyczny 1972, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1972, s. 75.
- ↑ Rocznik polityczny i gospodarczy 1973, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, s. 37.
- ↑ Rocznik polityczny i gospodarczy 1974, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, 1975, s. 85.
- ↑ Encyklopedia powszechna PWN, t. 3, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1975, s. 577.
- ↑ Polska. Zarys encyklopedyczny, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974, s. 744.