XIX Korpus Armijny (III Rzesza)
XIX Korpus Armijny (niem. XIX. Armeekorps) – jeden z niemieckich korpusów armijnych, uczestniczył w agresji na Polskę i na Francję.
 Heinz Guderian podczas ataku na Francję 1940 r. | |
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1939 |
| Rozformowanie |
1942 |
| Tradycje | |
| Kontynuacja | |
| Działania zbrojne | |
| II wojna światowa atak na Polskę atak na Francję | |
| Organizacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych |
lądowe |
| Formacja | |
Historia
edytujUtworzony w lipcu 1939 roku w Wiedniu jako zmotoryzowane dowództwo dla 2. i 10. Dywizji Pancernej. W składzie 4 Armii brał udział w 1939 roku w ataku na Polskę.
Twierdzę brzeską bronioną przez oddziały Wojska Polskiego XIX Korpus Armijny dowodzony przez gen. Heinza Guderiana zdobył dopiero po przeprowadzeniu siedmiu szturmów. W Brześciu przez pewien czas mieścił się sztab XIX KA, przeniesiony do twierdzy z Kamieńca[1]. Od czerwca 1940 roku XIX KA występował też jako „Grupa Pancerna Guderian”[2], walczył w górach Eifel i pod Dunkierką.
W listopadzie 1942 roku XIX KA rozbudowano do 2 Grupy Pancernej[2].
Dowództwo korpusu
edytujDowódca:
- gen. płk Heinz Guderian (w czasie agresji na Polskę[3]
Szefowie sztabu:
- płk Walther Nehring[3] do 24.10.1940
- Kurt Freiherr von Liebenstein do 25.10.1940[4]
Struktura organizacyjna
edytujJednostki korpuśne: 80 batalion łączności
Skład we wrześniu 1939[5]:
- 2 Dywizja Piechoty (zmot)
- 20 Dywizja Piechoty (zmot)
- 3 Dywizja Pancerna
- 10 Dywizja Pancerna
- szkolny batalion rozpoznawczy z Döberitz-Krampnitz.
Po przegrupowaniu wojsk korpusu przez Prusy na kierunek warszawski, w jego skład weszła też Forteczna Brygada Piechoty „Loetzen”[6].
Skład 10–28 maja 1940:
- 1 Dywizja Pancerna
- 2 Dywizja Pancerna
- 10 Dywizja Pancerna oraz pułk piechoty Gross-Deutschland[7]
Skład 29 maja–30 czerwca 1940 (pod nazwą Grupa Pancerna „Guderian”)[8]
- XXXIX Korpus Pancerny gen. Schmidta
- XLI Korpus Pancerny[a] gen. Reinhardta
Uwagi
edytuj- ↑ Prawidłowy zapis 41 korpusu to XLI, jednak Niemcy stosowali unikalną pisownię w postaci XXXXI.
Przypisy
edytuj- ↑ Bieszanow 2015 ↓, s. 143.
- ↑ a b Mitcham 2010 ↓, s. 224.
- ↑ a b Zarzycki 2014 ↓, s. 60.
- ↑ Leksykon Wehrmachtu
- ↑ Guderian 1958 ↓, s. 56.
- ↑ Guderian 1958 ↓, s. 64.
- ↑ Guderian 1958 ↓, s. 77.
- ↑ Guderian 1958 ↓, s. 101.
Bibliografia
edytuj- Władimir Bieszanow: Twierdza Brzeska. Warszawa: Bellona, De Agostini, 2015. ISBN 978-83-11-13609-0.
- Heinz Guderian: Wspomnienia żołnierza. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1958.
- Samuel Mitcham: Niemieckie siły zbrojne 1939-1945. Wojska pancerne. Warszawa: 2010. ISBN 978-8311-11725-9.
- Piotr Zarzycki: Suplement do września 1939. Warszawa: 2014. ISBN 978-83-933204-7-9.